Diyanet, “Zekatların bu günlerde ‘ulusal düzeyde’ başlatılan dayanışma kampanyaları vasıtasıyla toplanıp hak sahiplerine ulaştırılması caizdir” açıklamasında bulundu.
Diyanet: Zekatların “ulusal düzeyde” kampanyaya bağışı caizdir!
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, Covid-19 salgını sebebiyle ilan edilen dayanışma kampanyalarına zekat ile katkıda bulunma konusunda vatandaşlardan gelen sorular üzerine açıklama yaptı.
Diyanet’ten yapılan yazılı açıklama şöyle:
Bütün dünya ile birlikte ülkemizi de etkisi altına alan Covid-19 salgını sebebiyle mağdur olan dar gelirli vatandaşlarımıza destek olmak üzere ilan edilen dayanışma kampanyalarına zekat ile katkıda bulunabilme hususunda çok sayıda soru yöneltilmesi üzerine aşağıdaki açıklamanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur:
Zekat, İslam dininin en önemli sosyal dayanışma ve yardımlaşma kurumlarından biridir. Bu kurum, özellikle zor zamanlarda daha bir önem kazanmaktadır. İçinden geçtiğimiz küresel salgından dolayı evde kalma zarureti sebebiyle pek çok kişi işini sürdürme imkanı bulamamakta ve zekat alabilecek konuma gelebilmektedir.
Zekat, şartlarını taşıyan Müslümanların yılda bir defa yerine getirmekle yükümlü oldukları mali bir ibadet olup geçerli olması bir takım şartlara bağlanmıştır. Verilen zekatın geçerli olması için zekat niyetiyle Kur’an-ı Kerim’de belirtilen yoksullar, düşkünler, borçlular gibi ihtiyaç sahiplerine aynî veya nakdî olarak verilmesi gerekir. (Tevbe, 9/60)
‘Ulusal düzey’ vurgusu
Zekat, söz konusu kimselere mükellefler tarafından doğrudan verilebileceği gibi aracı bir organizasyon vasıtası ile vekaleten de ödenebilir. Açılan zekat hesabına zekat niyetiyle para yatırmakla da vekalet gerçekleşmiş sayılır. Bu çerçevede zekatların bugünlerde ulusal düzeyde başlatılan dayanışma kampanyaları vasıtasıyla toplanıp hak sahiplerine ulaştırılması da caizdir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, bu tür kampanyalara zekatını yatıran mükellefin yatırdığı meblağın zekat olduğunu belirtmesi, yetkililerin de zekat fonunda toplanan bu paraların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması konusunda gereken hassasiyeti göstermesidir.
Ne olmuştu?
Korona virüs salgını nedeniyle İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyeleri, sosyal medya hesapları aracılığıyla yardım kampanyası başlatmıştı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu imzasıyla 81 ilin belediyelerine gönderilen genelgede; belediyelerin valiliklerden izin almadan yardım kampanyası düzenleyemeyeceği, düzenleyenler hakkında soruşturma başlatılacağı belirtildi.
Süleyman Soylu’nun genelgesinin ardından İBB ve ABB’nin Vakıfbank hesabına para yatırılamaz blokesi konulduğu öğrenildi.
İçişleri Bakanlığı tarafından koronavirüs bağışlarına ilişkin bugün yayınlanan genelgenin hemen ardından İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyeleri’nin başlattıkları yardım kampanyalarına Vakıfbank üzerinden bağış yapılamadığı görüldü.
Genelde, “Yasalarımızda yerel yönetimlerin Yardım Toplama Kanunundan muaf olduklarına dair herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla belirli banka hesapları ilan ederek vatandaşlardan yardım talep etmek gibi yardım toplama faaliyetlerine ilişkin tüm iş ve işlemleri Yardım Toplama Kanunu hükümlerine uygun olarak yapmak zorundadırlar” ifadeleri kullanıldı.
Genelgenin devamı şöyle:
Bazı yerel yönetimlerin ve derneklerin izin almadan yardım toplama faaliyetine giriştikleri görülmüştür.
Son günlerde bazı yerel yönetimler başta olmak üzere kurum, vakıf ve derneklerin 2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu’nun açık hükümlerine rağmen herhangi bir izin almadan bazı hesapları ilan ederek yardım toplama faaliyetine giriştikleri görülmüştür.
Yasalarımızda belediyelerin Yardım Toplama Kanunundan muaf olduklarına dair herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla belirli banka hesapları ilan ederek vatandaşlardan yardım talep etmek gibi yardım toplama faaliyetlerine ilişkin tüm iş ve işlemleri Yardım Toplama Kanunu hükümlerine uygun olarak yapmak zorundadırlar.
Bu kapsamda olan kurum, dernek ve vakıfların ivedilikle uyarılarak, bu kapsamdaki faaliyetlerinin, uygulamalarının Yardım Toplama Kanununun hükümlerine uygun yürütmesinin sağlanması; ikaza rağmen mevzuata uygun faaliyet yürütmeyenler ile ilgili anılan Kanunun 6’nci maddesinin ‘İzin alınmadan girişilen yardım toplama faaliyetleri güvenlik kuvvetlerince derhal menedilir ve sorumlular hakkında kovuşturma yapılır’ hükmü çerçevesinde gerekli işlemlerin yapılması hususunda, bilgi edinilmesi ve gereğini arz ve rica ederim.”
Soylu: İzin verilmeden yardım toplarsanız yeni bir hükümet oluşturmak istiyorsunuz
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu: Devlet, vali izin vermeden banka numaraları açıklayıp ‘Ben yardım topluyorum’ derseniz başka devlet, yeni bir hükumet oluşturmak istiyorsunuz.
