Histeri ne demek? Histerik kişilik bozukluğu taşıyan kişiler; ani sinirlenme, taşkınlık, hareket bozuklukları, geçici kişilik değişimi ve günlük hafıza kaybı gibi belirtiler gösterirler. Histerik kişilerin düşünce biçimleri nasıldır?
Histeri nedir? Histerik kişilik bozukluğu özellikleri neler?
Histerik kişilik bozukluğu nedir?
Histerik (Histirionik) kişilik bozukluğu olan bireyler genel olarak şöyle tanımlamak mümkün:
Histeri (hysteria) veya isteri, psişik ve motor bozukluklar, özellikle duygusal reaksiyonlarda taşkınlık, ani sinirlenme, hareket bozuklukları, geçici kişilik değişimi ve günlük hafıza kaybı gibi çeşitli sistemlere ait psikosomatik şikayetlerle belirgin psikonevrotik bozukluk.
Görünümlerine önem veren, renkli, çevrelerine karşı olumlu izlenim bırakmaya çalışan, dikkatleri üzerine çekmeye isteği ve çabası olan, bu nedenle ilişkilerinde etkileyici tutumlar sergileyen, olayları olduğundan daha abartılı yaşayan çoğu zaman dramatize eden, iş birliği kurup çabuk arkadaş edinebilen fakat bir o kadar da kendilerini çabuk reddedilmiş hisseden bireylerdir.
Bireyler duygularını uygunsuz ve abartılı sergileyebilirler. Duygularında ani değişimler görülebilir. Sürekli bir yenilik ve heyecan arayışı içinde olabilirler. Sıradan günlük olaylar karşısında sıkkınlık yaşayabilirler.
Kişi histerisi olduğunun farkında değildir
Denetim dışına çıkıp kişinin işlevselliğini aksattığında aşırı hayal gücü veya korkuları ifade eden nevrotik zihinsel bir hastalığı tanımlar. Histeri, hastalarda ani, sinirsel, nevrotik bir hastalık olarak bilinir. Histerik hasta, kendindeki ruh sağlığının bozukluğundan habersizdir.
Çeşitli duyu bozuklukları, çırpınmalar, kimi zaman da inmelerle kendini gösteren nevroz tipinde akıl hastalığı olup sıklıkla 30 yaş altındaki bireylerde görülür. Genellikle bilinç altında kalmış zihinsel bir nedenin çok çeşitli fiziksel ya da psikopatik bozukluklara yol açtığı histeride ya geçici ve çok şiddetli krizler ya da sürekli davranış bozuklukları görülür.
Fransız hekimi Charcot’nun tanımladığı “büyük kriz” dışında, bedensel belirtileri şunlardır: Felçler, ağrıya duyarsızlık, titreme, nefes darlığı, kasılma, görme, konuşma ve işitme bozuklukları, spazm hatta yalancı gebelikler. Daha seyrek olmak üzere rastlanan psikopatik bozuklukların en önemlileri bellek yitimleri (amnezi), konuşma bozuklukları, uyurgezerlik ya da taşkınlıklardır.
Büyük değişmeler gösteren, çok güçlü bir duygusal bağımlılık, teşhirciliğe ve mitomaniye (hastalık derecesinde yalan söyleme eğilimi) açık bir eğilimle kendini belli eden histerik bir kişilikten söz edilebilir.
Freud’a göre iki çeşit histerik durumu söz konusudur
Histeri kişisel bir hastalık olmanın dışında bazı toplumlarda da panik benzeri korkular ve buna dayalı davranışlar şeklinde gözlenmiştir.
Herhangi bir biyolojik, fizyolojik sorun olmadığı halde görülen bedensel yakınmalar şeklindeki psikolojik kaynaklı bozukluktur. Sigmund Freud, Viyana Üniversitesi’ndeki eğitiminde histeri vakalarına özel bir ilgi duymuştur.
Histeri ayrıca, doğrudan psikanalizin de kökeninde yer alır, Freud, Charcot’nun görüşlerine dönmüş ve histeriyi, hastanın bilinçaltına ittiği, çoğunlukla cinsel kökenli, daha derin bir bozukluğu bedenine yansıttığı sürece çok kolay tanınabilen bir nevroz olarak betimlemiştir. Freud, dönüşme (hasta ruhsal yıkımını bedensel bozukluklara dönüştürür) ve korku (fobi) histerisi olarak iki büyük isteri biçimi ayırt etmiştir.
Histerik kişilerin düşünce biçimleri:
Histerik Kişilik Bozukluğu; aşağıdakilerden en az beşinin varlığı ile erişkinliğin erken evrelerinde başlayan, aşırı duygusallık ve sürekli kendisiyle ilgilenilmesi çabası ile devam eden bir bozukluktur.
Histerik bireylerin düşünce biçimleri ve özellikleri şöyledir:
• İnsanların ilgisini çeken biriyim. Mutlu olabilmem için insanların ilgisinin benim üzerimde olması gerekir. İnsanlar bana ilgi göstermezse mutlu olamam. Herkes benimle ilgilenmeli.
• İnsanlar beni eğlenceli biri olarak tanımalı. Böylece zayıf yanlarımı fark etmezler.
• Ben abartılı davranıp aşırıya kaçmadıkça kimse bana ilgi göstermiyor. İnsanların beni görmezden gelmeleri korkunç!
• Duygular ve sezgiler mantıklı düşünmekten daha önemlidir.
• İlgi odağı olmadığı durumlarda rahatsız olur.
• Başkalarıyla olan etkileşimi çoğu zaman uygunsuz bir biçimde cinsel yönden ayartıcı ya da baştan
çıkartıcı davranışlarla belirlidir.
• Hızlı değişen ve yüzeysel kalan duygular sergiler.
• İlgiyi üzerine çekmek için sürekli olarak fiziksel görünümünü kullanır.
• Aşırı bir düzeyde başkalarını etkilemeye yönelik ve ayrıntıdan yoksun bir konuşma biçimi vardır.
• Gösteriş yapar, yapmacık davranır ve duygularını aşırı bir abartmayla gösterir.
• İlişkilerin normalden çok daha fazla yakın ve fazla içli-dışlı olmasını ister.
Histerik Kişilik Bozukluğu olan bireyler genellikle ilişkilerinde yaşadığı bazı sorunlar ya da başka psikiyatrik bozukluklar nedeniyle uzman yardımı isterler. Bireysel ya da grup psikoterapisi ve ilaç tedavisinden fayda görebilirler.
