Araştırmaya göre ucuz süpermarketler için yoğun olarak yetiştirilen tavuklar, yeni pandemik virüslerin ortaya çıkması için ideal koşullar yaratıyor.
Yeni araştırma: Ucuz market tavukları yeni pandemilere yol açabilir!
Belgeye göre, kuşların maruz kaldığı enfeksiyonların “kokteyli”, pandemi potansiyeli taşıyan bir hastalık salgını için mükemmele yakın bir üreme alanı oluşturuyor.
Yazarlar, “yüksek bulaşıcılığa” sahip yeni bir kuş gribi virüsünün yanında Kovid-19’un hafif kalacağı konusunda uyarıyor.
Raporda bu “zalim ve tehlikeli” sistemin ana sorumlusunun fiyatları düşük tutmak için hastalıkların kolaylıkla yayılabileceği aşırı kalabalık koşullara sahip tarlalardan tavuk satın aldığı söylenen süpermarketler olduğu iddia ediliyor.
Ayrıca bağışıklık sistemleri çok zayıf olduğu için “enfekte olduğu anda pratikte enfeksiyonu önleyemeyen” ve “genetiği değiştirilmiş tavuk” olarak bilinen, doğal olmayan şekilde büyümek üzere tasarlanmış ırklar kullandıkları söyleniyor.
A British Pandemic: The Cruelty and Danger of Supermarket Chicken (Bir Britanya Pandemisi: Süpermarket Tavuklarının Ardındaki Zulüm ve Tehlike) adlı raporda emeği geçen bilim insanları, bilimsel literatüre atıfta bulunarak böylesine ucuz tavukların yeni “felaket” bir pandeminin önünü açtığını iddia ediyor.
Birleşik Krallık’ta (BK) her sene yaklaşık bir milyar kasaplık (et) tavuk yetiştiriliyor, bu da tavuğu ülkenin en çok yetiştirilen kara hayvanı yapıyor.
Hayvan refahı grupları, daha önce BK çiftliklerindeki çoğu tavuğun seçilerek üretildiğini, böylece üç yaşındayken 28 yaşındaki ağırlığına ulaşan bir insan bebeğe eşdeğer şekilde büyüdüklerini belirtmişti.
Hayvanlar için yardım kuruluşu Open Cages için hazırlanan raporda, yapılan uyarının bir kıyamet senaryosundan uzak olduğu belirtiliyor:
Kuş gribi bir zamanlar tavuklar arasında çok nadir görülen bir hastalıktı fakat günümüzde her yıl salgınlar meydana geliyor.
Bilim insanları daha önce pandemiye dönüşme potansiyeline sahip yeni hastalıkların son yarım yüzyıl içinde 4 kat daha sık görülmeye başladığını söylemişti. 2007’de Dünya Sağlık Örgütü bulaşıcı hastalıkların daha önce hiç kaydedilmemiş oranlarda ortaya çıktığı uyarısında bulunmuştu.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre kuş gribinin bir türü olan H7N9 2013 yılından bu yana dünya genelinde insanlarda bin 568 vakaya ve 616 ölüme neden oldu.
Yalnızca bu yılın ilk üç ayında BK’de 16 kuş gribi vakası doğrulandı.
Raporda “Kovid-19 ölçeğinde bir kuş gribi pandemisi yalnızca öldürücülük açısından değil, aynı zamanda ekonominin hayatı değiştirecek oranda sekteye uğramasıyla da yıkıcı olacaktır” uyarısı yer alıyor. 50 milyon insanı öldüren 1918 grip pandemisinin kuşlardan kaynaklandığı düşünülüyordu.
Bilim insanları bu yıl “Endişe verici bir şekilde H7N9 virüsü sürdürülebilir olarak insandan insana bulaşmayı başarırsa, bunun ‘daha da kötü, belki de 1918’deki Büyük Pandemiden çok daha kötü olabileceği’ bile öne sürülmüştü” diyerek uyarmıştı.
Yazarlar (nöroloji profesörü David Wiebers ve veteriner profesör Andrew Knight), insanların tavuk yetiştiriciliğinde vücut sıvıları gibi “büyük miktarda” biyolojik maddeyle temas ettiğini ve kuş virüslerinin enfekte olmuş tarlalara yaklaşık 180 kilometre mesafedeki hava örneklerinde bulunduğunu, fakat bununla başa çıkmaya dair prosedürlerin hastalığın temel nedenlerini ele almadığını söylüyor.
BK süpermarketleri arasından yalnızca Waitrose ve Marks&Spencer, 2026 yılına kadar daha yüksek hayvan refahı vaat eden “Daha İyi Tavuklar Taahhüdü”nü imzaladı.
Sainsbury’nin bir sözcüsü, zincirin BK’deki en büyük RSPCA (Kraliyet Hayvanlara Karşı Zulmü Önleme Derneği) Onaylı ürünler perakendecisi olduğunu söyledi. Sözcü “Daha İyi Tavuk Taahhüdü’nün ulaşmaya çalıştığı hayvan refahı uygulamalarını iyileştirme kararlılığını paylaşırken, farklı bir yaklaşımın daha etkili olduğuna inanıyoruz. Çiftçilerimizle çalışma biçimimiz yıllardır farklı. Hayvanlarımızın sağlığını ve refahını ölçmeye, yönetmeye ve sürekli iyileştirmeye dayanan bir döngü yarattık ve inanıyoruz ki sonuçlar da bunu gösteriyor” diye konuştu.
Bir Co-op sözcüsüyse, zincirin kendi markalı tavuğunun “Red Tractor çiftlik güvenlik planındaki yüksek standartlara göre yetiştirildiğini” ve birinci sınıf tavuklarının RSPCA Onayı standartlarını karşıladığını belirtti:
Ayrıca, hayvan refahı konusunda Co-op’un özel tavuk yetiştirme grubunun takip ettiği kendi katı refah standartlarımız da var. Ürünleri nasıl tedarik ettiğimizi sürekli takip ediyor ve Avrupa Tavuk Taahhüdü’nün tedarik zincirlerimizle ilgili içeriklerini gözden geçiriyoruz.
Bir Tesco sözcüsüyse şunları söyledi:
En iyi, organik ve yeni RSPCA onaylı gezme alanı bulunan çiftliklerimiz Daha İyi Tavuklar Taahhüdü’nün her kriterini karşılıyor veya aşıyor.
Sözcü, tavukların hükümet onaylı refah ve Red Tractor standartlarını karşıladığını veya aştığını da ekledi:
Kümes hayvanlarımız arasında hastalık riskini düşürmek için sıkı biyogüvenlik önlemlerimiz var, bunlar arasında çiftlik ve ahır girişleri için tanımlanmış biyogüvenlik alanları, kuşların barındırıldığı tüm alanlarda ayak yıkama havuzları, araç tekerleklerinin ve ekipmanların dezenfekte edilmesi de bulunuyor.
Britanya Perakende Konsorsiyumu’ndan Andrew Opie şunları söyledi:
Perakendeciler, tedarikçilerinin tüm yasal gerekliliklere uymasını ve uygulanabilir durumlarda yasal olarak minimum olandan daha düşük stok yoğunluğunu zorunlu kılan Red Tractor güvence planı gibi ek standartlara uymasını bekliyor. Hayvan refahı konusundaki sorumluluklarını çok ciddiye alıyorlar.
Lidl ve Aldi, The Independent’ı Britanya Perakende Konsorsiyumu’nun açıklamasına yönlendirdi.
The Independent bu yazı yayımlandığı sırada Asda ve Morrisons’dan herhangi bir cevap almamıştı.
* Jane Dalton’ın makalesinin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Rapor, ucuz süpermarket tavuklarının “felaket” yeni pandemi tehlikesi taşıdığı uyarısında bulundu
Kaynak: Jane Dalton, Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk
