Bugün yemin ederek başkanlık görevini Donald Trump’tan devralacak Joe Biden’ın kabinesinin Dışişleri Bakanı adayı Antony Blinken, Senato’da yapılan onay oturumunda Türkiye’yi ABD’nin müttefiki gibi davranmamakla suçladı: “Daha fazla yaptırım değerlendirilmeli.”
Joe Biden’ın Dışişleri Bakanı Antony Blinken: Türkiye’ye daha fazla yaptırım değerlendirilmeli.
Blinken, yeni yönetimin Ankara’ya Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemi nedeniyle daha fazla yaptırım uygulama gerekliliğini yeniden değerlendirmesi gerektiğini belirtti.
Geçen ay Washington, Ankara’ya Rusya’dan satın aldığı S-400’ler nedeniyle uzun zamandır beklenen yaptırımları açıklamıştı. Türkiye ABD’nin bu hamlesini “büyük bir yanlış” olarak değerlendirmişti.
Antony Blinken şu değerlendirmelerde bulundu:
• Stratejik -ya da sözde stratejik- bir ortağımızın en büyük stratejik rakiplerimizden biri Rusya ile yakın olması kabul edilemez.
• Türkiye birçok konuda bir müttefikin davranması gerektiği gibi davranmıyor. Bu bizim için önemli bir zorluk. Bu konuda çok dikkatliyiz.
Blinken mevcut yaptırımların etkisinin gözlemlenmesi ve daha fazlasının yapılıp-yapılmamasının da buna göre değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Türkiye’ye ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında uygulanan yaptırımlar ABD Kongresi’nde her iki partiden de destek görmüştü. Yasa ilk kez NATO müttefiki bir ülkeye karşı kullanılmıştı. Türkiye S-400 alımı nedeniyle F-35 savaş uçaklarının ortak üretimi ve satışı programından çıkarılmıştı.
ABD ve Türkiye S-400 konusu dışında Suriye politikası, Ankara’nın Doğu Akdeniz’de doğalgaz arama faaliyetleri ve Türkiye’nin Dağlık Karabağ çatışmalarına müdahalesi gibi konularda da anlaşmazlık yaşıyor.
Geçen ay yaptırım kararı alınmıştı
Geçtiğimiz ay ABD, Rusya’dan S-400 sistemleri aldığı gerekçesiyle Türkiye’ye CAATSA yasası kapsamında yaptırım uygulamıştı. Açıklanan yaptırımlar kurum olarak Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile SSB Başkanı İsmet Demir ve üç üst düzey SSB yetkilisine yönelik yapılmıştı. SSB’ye ABD ile tüm ihracat izinleri, yetkilendirmeleri, kredileri yasaklanmış, listeye alınan SSB yetkililerinin de ABD’deki mal varlıkları dondurularak vize kısıtlamaları getirilmişti.
Joe Biden’ın en güvendiği isimlerden biri
ABD Başkanı Barack Obama döneminde Dışişleri Bakanlığı’nda ikinci adam konumunda olan ve aynı zamanda Obama yönetiminde ulusal güvenlikten sorumlu danışman yardımcısı olarak görev alan Blinken, Biden’ın en güvendiği isimlerden biri.
Obama döneminde ABD’nin yabancı ülkelerdeki askerlerinin sınırlandırılması üzerinde çalışan Blinken, geçen yıl Trump’ın Suriye’deki askerlerini çekme kararı ile ilgili konuşmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile konuştuktan sonra Trump’ın bölgeden askerlerini çekme kararının “Amerika’nın güvenilirliğini zedelediğini” söyleyen Blinken, bu hamlenin PKK’nın uzantısı olan ve ABD’nin desteklediği Suriye Demokratik Güçleri’ne zarar verdiğini söylemişti.
Erdoğan’ı eleştirmişti
Blinken en son 27 Ekim’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı eleştirmişti. Kıbrıs’a giderek temaslarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan ile KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın bölgede iki devletli çözüm açıklamasını, Twitter’dan eleştirmişti.
https://twitter.com/ABlinken/status/1321174228192952320
Antony Blinken, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Tatar’ın iki devletli Kıbrıs çözümü açıklamasını üzülerek izliyoruz. Joe Biden uzun bir süredir barış ve huzurun olduğu çift bölgeli ve iki toplumlu bir federasyonu desteklediğini söylüyor” ifadesini kullanmıştı.
Blinken Temmuz ayında katıldığı bir röportajda, Biden’ın seçilmesi durumunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile daha doğrudan bir şekilde konuşacağını dile getirmişti. Blinken, “Biden’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile geçmişe dayanan bir ilişkisi var ve Biden’ın Erdoğan’la karşılarındaki zorlukları birlikte çözmek için yoğun bir görüşmeye girecektir” demişti.
O görüşmede Blinken, “Türkiye ile daha verimli ve pozitif bir ilişki kurma yolunu bulmak istiyoruz. Çok ciddi sorunlar ve farklılıklarımız olduğu bariz fakat birlikte çalışmanın etkisinin olacağı konular da var, Suriye mesela bunlardan biri” ifadesini kullanmıştı.
Tony Blinken (Antony John Blinken), Amerikalı hükûmet yetkilisidir. 2015-2017 yılları arasında dışişleri bakan yardımcısı, 2013-2015 yılları arasında ise ulusal güvenlik danışman yardımcısı olarak Başkan Barack Obama yönetiminde görev aldı.