Osmanlı’nın kapitülasyonlarla yabancı ülke gemilerine verdiği ayrıcalığı kaldıran Atatürk’ün 1926’da çıkardığı Kabotaj Kanunu delindi. 200 bin lira ödeyen yabancı gemilere denizlerimizi açan kanun teklifi AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla komisyondan geçti.
Atatürk’ün 1926 yılında çıkardığı ve Türkiye’nin deniz, göl ve akarsularında sadece Türk vatandaşlarına ait gemilerin ticaret yapmasına ve buralarda sadece Türk vatandaşlarının çalışmasına izin veren Kabotaj Kanunu AKP’li milletvekillerinin hazırladığı kanun teklifiyle delindi.
AKP ve MHP oylarıyla komisyonda kabul edildi
Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı Nadir Alparslan’ın, “Kabotaj Kanunu’na aykırı denilebilir” itirafına rağmen düzenleme TBMM Bayındırlık Komisyonu’nda AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
Ver parayı al izni
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin tartışıldığı bir dönemde Lozan Antlaşması’nın delinmesi anlamına da gelen bir düzenlemenin çıkarılması tartışma yaratırken, yeni düzenlemeyle paralı yabancı yatçılara kapitülasyon sağlanacağı bildirildi.
Kabotaj Kanunu halen uygulanmaya devam ederken, AKP’li milletvekilleri yabancı ticari yatlara Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz’den oluşan Türk karasularında ticari faaliyet yapmalarının önünü açan bir yasa teklifini TBMM’ye getirdi.
TBMM Bayındırlık Komisyonu’nda görüşülerek kabul edilen teklif, Kabotaj Kanunu’nda değil, 2634 Sayılı Turizm Teşvik Kanunu’nda değişiklik yapıyor.
Teklifin 11 ve 24’üncü maddelerine göre, ülke turizmine ve tanıtımına katkı sağladığı değerlendirilen ve boyları 39 metrenin üzerinde olan yabancı bayraklı ticari yatların Türk karasularında faaliyet göstermelerine izin verilebilecek. Ayrıca Türk bayraklı yatlar yabancılara kiraya verilebilecek. İzin verilen yatlardan boyutlarına göre 200 bin ile 400 bin lira arasında değişen tutarda harç alınacak.
Kabotaj Bayramı tarih oluyor
Osmanlı Devleti kapitülasyonlarla yabancı ülke gemilerine deniz ve göllerimizde ticaret yapma ayrıcalığı vermiş, ancak 1923’te imzalanan Lozan Barış Antlaşması’yla bu ayrıcalık kaldırılmıştı. 1926 yılında çıkarılan Kabotaj Kanunu ile tüm deniz, göl ve akarsularda mal ve yolcu taşıma hakkı sadece Türk yurttaşlarına verildi. Ayrıca dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve benzeri mesleklerin Türk yurttaşlarınca yerine getirilmesi şartı hayata geçirildi. Kanun 1935 yılından itibaren Kabotaj Bayramı olarak kutlanmaya başlandı.