Birleşmiş Milletler, Madagaskar’ın iklim değişikliği kaynaklı kıtlığın görüldüğü ilk ülke olabileceğini duyurdu. Kuraklığın büyük yıkıma yol açtığı ülkede, gıda bulamayan insanların böcek yemeye başladığı kaydedildi.
Birleşmiş Milletler’e (BM) göre Madagaskar, dünyada ‘iklim değişikliği kaynaklı kıtlık’ görülen ilk ülke olmak üzere. BM yetkilileri, ada ülkesinde on binlerce kişinin, dört yıldır yağmur yağmaması nedeniyle şimdiden ‘feci seviyelerde’ açlık çektiğini söylüyor.
Aileler böcekle beslenmeye başladı!
Madagaskar’da son 40 yıldır görülen en kötü kuraklık, ülkenin güneyindeki izole tarım topluluklarında büyük yıkıma yol açtı. Aileler hayatta kalabilmek için böcekleri yemeye başladı. BM Gıda Programı’ndan (WFP) Shelley Thakral, “Bu kıtlık koşullarının arkasındaki itici güç iklim, çatışma değil” dedi. Bu durumun ‘daha önce hiç görülmemiş bir şey’ olduğunu söyleyen Thakral, “Bu insanlar iklim değişimine katkıda bulunacak bir şey yapmadı. Fosil yakıt tüketmiyorlar ama iklim değişiminin sonuçlarına katlanmak zorundalar” ifadelerini kullandı.
BM, 30 bin kişinin şu anda uluslararası alanda tanınmış en yüksek gıda güvensizliği derecesi olan ‘beşinci seviyeyi’ yaşadığını tahmin ediyor. Madagaskar hasattan önceki geleneksel ‘cılız mevsime’ girerken, sorundan etkilenenlerin sayısının büyük ölçüde artmasından kaygı duyuluyor.
Dört çocuk annesi Tamaria, “Böcekleri elimden geldiğince temizliyorum ama su yok gibi bir şey. Çocuklarım ve ben sekiz aydır her gün bunu yiyoruz, çünkü yiyecek başka bir şeyimiz yok, ektiklerimizin hasadını almamız için yağmur da yok” dedi.
Üç çocuk annesi Bole de eşinin geçtiğimiz günlerde açlıktan öldüğünü söyleyerek, “Bugün kaktüs yapraklarından başka bir şey yemedik. Ne diyebilirim ki? Hayatımız, hayatta kalmak için tekrar tekrar kaktüs yaprakları aramakla geçiyor” diye anlattı.
“İklim değişikliğinin karşısında güçsüz değiliz”
Madagaskar, sık sık kuraklık yaşasa da, El Nino’nun yol açtığı hava olaylarındaki değişikliklerden etkilense de, uzmanlar mevcut krizin doğrudan iklim değişikliğiyle ilişkilendirilebileceğini söylüyor.
Güney Afrika’daki Cape Town Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdüren Madagaskarlı bilim insanı Dr. Rondro Barimalala, “Bu durum birçok açıdan insanların yaşam biçimlerini değiştirmeleri için güçlü bir argüman olarak görülebilir” ifadelerini kullandı. ABD’de Kaliforniya’daki Santa Barbara Üniversitesi’nde aynı atmosfer verilerini inceleyen İklim Tehlikeleri Merkezi’nin Direktörü Chris Funk da, Madagaskar’da yaşananlarla ‘atmosferdeki ısınma arasında bağlantı olduğunu’ doğruladı ve ülkede su kaynaklarının daha iyi yönetilmesi gerektiğini vurguladı. Funk, “Kısa vadede yapılabilecek çok şey olduğunu düşünüyoruz. Sıklıkla ne zaman normalden çok yağmur yağacağını bile tahmin edebiliyoruz. Çiftçiler bu bilgiyi rekolte artırmak için kullanabilirler. İklim değişikliğinin karşısında güçsüz değiliz” dedi.
“İnsanlar yiyecek almak için topraklarını satıyor”
Kuraklığın etkileri, Madagaskar’ın güneyindeki daha büyük kasaba ve kentlerde de hissediliyor. Ülkede çok sayıda çocuk sokaklarda yiyecek dileniyor. Yardım kuruluşu Seed için çalışan Tshina Endon, “Pazardaki fiyatlar artıyor, üç ya da dört katına çıktı. İnsanlar yiyecek satın almalarını sağlayacak az miktarda para bulabilmek için topraklarını satıyor” diyor.
Tshina Endon’un çalışma arkadaşı Lomba Hasoavana da, kendisinin ve başka birçok kişinin, ürünlerini umutsuzca yiyecek arayan insanlardan korumak için manyok tarlalarında uyuduklarını ancak bunun da çok tehlikeli bir hale geldiğini söylüyor:
“Hayatınızı tehlikeye atıyor olabilirsiniz. Kendimi ve ailemi doyurmak günden güne gerçekten çok zorlaşıyor. Hava durumu çok belirsiz. Yarın ne olacağı dev, dev bir soru işareti.”
