Fibromiyalji hastalarında beslenme nasıl olmalı? Yapılan araştırmalara göre özellikle glutensiz diyet, vejetaryen diyeti, akdeniz diyeti kas ağrılarına iyi geliyor.
Fibromiyalji hastaları için beslenme nasıl olmalı?
Günümüzde dünyada ve ülkemizde yaygınlaşan fibromiyalji en özet tabiriyle yaygın kas ağrısıdır. Buna ek olarak, yorgunluk, uykusuzluk, depresyon, anksiyete, bel ağrısı gibi başka belirtiler de görülebilmektedir.
Bu yüzden yaşam kalitesini oldukça düşüren bir hastalıktır. Ayrıca henüz tam olarak kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Fakat birçok hastalıkta olduğu gibi fibromiyaljide de beslenmenin düzenlenmesi oldukça önemlidir ve obez bireylerde Fibromiyalji belirtileri daha sık görülmektedir.
Yapılan araştırmalarda özellikle glutensiz diyet, vejetaryen diyeti, akdeniz diyeti gibi diyetlerin Fibromiyaljiye iyi geldiğini ortaya koymuştur. Şimdi sırasıyla bu diyetlerin içeriğinden bahsedeceğim.
1- Glutensiz Diyet:
Fibromiyalji hastalarında sıklıkla mide bulantısı, şişkinlik, karın ağrısı, kronik yorgunluk gibi glütenle ilgili örtüşen gastrointestinal belirtiler görülmektedir. Bu durum birçok araştırmacının fibromiyalji hastaları için glütensiz bir diyetin faydalı olabileceği düşünülmüştür.
Bu yüzden beslenmede; beyaz ekmek başta olmak üzere buğday, çavdar, arpa ve yulaftan yapılan pide, lavaş, simit gibi hamur işleri, makarna, şehriye, bulgur, irmik, kuskus, hazır çorba, hazır soslar ve bulyonlar, beyaz unla hazırlanan kekler, kurabiyeler, pastalar, malt ve malt ürünleri bulunan yiyecek ve içecekler, patates kızartması, cipsler, işlenmiş gıdalar tamamen çıkarılmalıdır.
2- Vejetaryen Diyeti:
Genellikle bitkisel kaynaklı besinlerin, hayvansal kaynaklı besinlere tercih edilmesidir. Hayvansal besinler nerdeyse ya hiç tüketilmez ya da sınırlı sayıda tüketilir.
Örneğin:
- Lakto-ovo vejetaryenlik; tüm süt ve süt ürünleri, yumurta, bal tüketilebilinir.
- Pesko-vejeteryanlar: Kümes hayvanları ve kırmızı et hariç balık ve diğer deniz ürünlerini tüketen vejetaryenliktir.
- Ovo-vejetaryen diyet: hiçbir et türünün ve süt ürünlerinin tüketilmediği fakat yumurtanın tüketildiği vejetaryenliktir.
- Vegan diyeti: Bütün hayvansal gıdalar, et ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta, bal vb. gıdalardan hiç biri tüketilmemektedir.
3- Akdeniz Diyeti:
Akdeniz diyeti zeytinyağı, tam tahıllar, taze veya kurutulmuş sebze ve meyveler, balık, süt, et ve çeşitli baharatlardan oluşan geleneksel bir beslenme modelidir. Akdeniz diyetinde genel olarak;
- Doymuş yağ yerine tekli doymamış yağ (zeytinyağı) tüketimi,
- Yüksek düzeyde meyve, sebze, kurubaklagil tüketimi,
- Et ve et ürünlerinin az tüketimi ve süt ürünlerinin orta derecede tüketimi gereklidir.
Ayrıca, Fibromiyalji tanısı almış kişilerde genellikle D vitamininin önemli ölçüde düşük olduğu saptanmıştır. Yine selenyum, çinko ve magnezyum gibi mikro besin öğeleri antioksidan özellikleriyle Fibromiyalji patofizyolojisinde önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle Fibromiyalji hastalarında doktor kontrolünde bu besinler takviye olarak alına bilinir.
Sonuç olarak Fibromiyalji hastası olan bireylerde yaşam kalitesinin azalması nedeniyle ilk amaç belirtilerini azaltmak olmalı. Diyetisyen kontrolünde kişiye uygun diyet listesi ile öncelikle kişinin ideal kilosuna gelmesi sağlanmalı. Kan tahlilleri sonucunda eğer vitamin ve mineral eksikliği mevcut ise doktor kontrolünde takviye alınmalı.
Tedavinin başarı olmasındaki en önemli kriter hastanın semptomlarındaki azalmasıdır. Bu nedenle diyetisyenin hasta ile kurdukları iletişim son derece önemlidir. Umut vaat eden farklı diyet uygulamaları var fakat daha fazla çalışma yapılmalıdır.
