Emeklilik, birçok kişi için uzun iş bir iş yaşamı ile geçen yılların ardından dinlenme, seyahat etme veya hobilerine daha fazla zaman ayırma fırsatı olarak görülse de bazılarımız için çalışma hayatına devam etmek bir tercih ya da zorunluluk olabiliyor. Peki bu dönüşün altında yatan sebepler neler?
Türkçe özel ders platformu Preply’nin yaptığı araştırmaya göre, bu kararın ardında ekonomik şartlar, ek gelir ihtiyacı, sosyal etkileşim arzusu, kişisel kimlik ve tutku gibi faktörler yatıyor.
Bazı emekliler, mevcut ekonomik koşullar nedeniyle çalışma hayatına geri dönme kararı alıyorlar. Evlerini iyileştirmek, seyahat etmek veya sevdiklerine destek olmak için ek gelire ihtiyaç duyanlar da bulunuyor. Ayrıca, iş sadece bir gelir kaynağı olarak değil, aynı zamanda bir kimlik olarak da görülüyor; emekli olduktan sonra bireyler kendilerini eksik hissedebiliyorlar. Sosyal etkileşimi özleyenler ise iş arkadaşlarıyla kahve molası verme veya müşterilerle sohbet etme gibi etkinliklere duydukları özlemi dile getiriyorlar.
Bazıları için çalışmak, bir tutku; emekli olduktan sonra bile hayata katkıda bulunma arzusuyla tekrar işe dönmek istiyorlar. Ayrıca, bilimsel araştırmalar, emekli olduktan sonra işe dönmek istemenin sağlığa birçok fayda sağladığını gösteriyor. Emeklilik sonrası iş hayatına devam edenlerde kronik hastalıkların azalması, bilişsel gerilemenin yavaşlaması ve yaşlılık depresyonu riskinin azalması gibi avantajlar bulunuyor.
Preply araştırma ekibi dünya genelinde refah, ekonomi ve demografi verilerini analiz ederek emeklilik konusunda ülkelerin genel durumunu araştırdı.
Dünya Genelinde Emeklilik Şartları
Dünya genelinde ülkelerin emeklilik yaşları ve şartları, demografik ve kültürel faktörlere bağlı olarak büyük ölçüde değişkenlik gösteriyor.
Avrupa’da emeklilik yaşı ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor, genellikle ileri yaşlarda emekli olunuyor. İtalya ve Portekiz’de 66 yaş ve üzeri, İrlanda, Hollanda ve Almanya’da 65 yaş civarında emeklilik söz konusu. Yunanistan 67 yaş ile öne çıkarken, Fransa ve Norveç 62 yaş ile daha alt sıralarda yer alıyor. Avrupa’da iki temel emeklilik modeli bulunuyor: Dağıtım (PAY-GO) ve Fonlama. Dağıtım modelinde aktif çalışanların maaşlarından kesilen paralar emeklilere yönlendirilirken, fonlama modelinde bireyler kendi birikimlerini yapar ve emeklilikte bu birikimleri kullanıyor.
Amerika’da genellikle 65 yaşında emeklilik mümkün, ancak erken emeklilik seçeneği 62 yaşında başlıyor ama daha düşük bir maaşı beraberinde getiriyor. Amerika’da emeklilik mekanizması, sigortalı çalışanların yıllar içinde topladığı puanlar üzerinden ilerliyor. Bireyler her yıl maksimum 4 puan kazanabiliyor ve toplanan puanlar birikerek 40’a ulaştığında emeklilik için gerekli şartlar sağlanmış oluyor.
Emekliliği En Çok Destekleyen Ekonomilere Sahip Ülkeler
Emekliliği en çok destekleyen ekonomilere sahip olan ülkeler sıralamasında, ilk sırayı Slovakya alırken, bunu sırasıyla Romanya, Brunei, Hırvatistan, Rusya, Panama, Suudi Arabistan, Kıbrıs, Bahreyn ve Malta takip ediyor.
Emekliliği En Az Destekleyen Refah Sistemlerine Sahip Olan Ülkeler
Emekliliğin en az desteklendiği ülkeler sıralamasında, Suudi Arabistan birinci sırada yer alıyor. Suudi Arabistan’ı sırasıyla Polonya, İtalya, Romanya, Rusya, Kıbrıs, İrlanda, Portekiz, Panama ve Slovakya izliyor. Bu ülkelerdeki zayıf refah sistemleri, ulusal emeklilik planlarındaki eksiklikler ve düşük emekli maaşları, emeklilerin finansal güvencesini sağlamakta zorlanmalarına neden oluyor.
Emeklilik Sonrası İşe Dönme Olasılığı Hangi Ülkelerde Yüksek?
Preply’nin araştırmasına göre, emeklilik sonrası işe dönme olasılığı en yüksek olan ilk 10 ülke şu şekilde sıralanıyor: Polonya, İtalya, İrlanda, Suudi Arabistan, Yeni Zelanda, Japonya, Avusturya, İzlanda, Almanya, ve Lüksemburg.
Polonya, emeklilikte zor günler yaşayan ülkelerin başında geliyor. Düşük bir refah sistemine ve zorlu bir ekonomiye sahip. Bu da emeklileri işe geri dönmeye itiyor.
İtalya da bu listeye dahil. İyi bir ekonomisi olmasına rağmen, kötü bir refah sistemine sahip. Üstelik emeklilik yaşı 67 ve yaşam beklentisi 84. Yani, emeklilikte rahat bir yaşam sürdürmek pek kolay değil.
İrlanda ise bu üçlüyü tamamlıyor. Ekonomisi pek parlak değil ve refah sistemi de maalesef yetersiz. Emekli nüfusu da oldukça az. Yani, emeklilikte İrlanda’da da hayat kolay değil gibi görünüyor.
Emeklilik Sonrası Hangi İşler Tercih Ediliyor?
Emeklilik sonrasında birçok birey, aktif bir yaşam sürdürme ve ek gelir elde etme amacıyla çeşitli iş alanlarına yöneliyor. Bu dönemde seçilen meslekler genellikle bireyin uzmanlık alanına, hobilerine ve fiziksel kapasitesine bağlı olarak şekilleniyor. Bazı kişiler, emekliliğe kadar sabit bir işte çalıştıktan sonra dijital göçebe kültürüyle farklı ülkeleri keşfetme fırsatını değerlendirebiliyorlar. Emeklilik sonrasında sıkça tercih edilen meslekler arasında danışmanlık, eğitmenlik, hobi işleri, bakıcılık, işletmecilik, seyahat rehberliği, yabancılara türkçe öğretimi vermek, yazarlık ve emlak danışmanlığı bulunuyor. Bu meslekler, emeklilerin ilgi alanlarına, deneyimlerine ve yaşam tarzlarına göre şekillenerek, aktif ve anlamlı bir emeklilik dönemi geçirmelerine olanak tanıyor.
Türkçe Bilen Emekliler İçin Yeni Meslek Kapısı
Emeklilik sonrası dönem, birçok kişi için yeni maceralara atılma ve ek gelir elde etme fırsatları sunuyor. Bu süreçte, emekliler genellikle kariyerleri boyunca edindikleri deneyim ve bilgiyi paylaşma arzusuyla çeşitli iş alanlarına yöneliyorlar. Bazıları için ise Türkçe dilini öğretme, özellikle yabancılara, keyifli ve karlı bir seçenek olarak öne çıkıyor. Preply gibi çevrimiçi platformlar, Türkiye’den emeklilerin bu alanda faaliyet göstermelerine olanak tanıyor. Türkçe özel ders vererek, öğrencilere dil bilgisini aktarmanın yanı sıra kültürel paylaşımlarda bulunma şansını elde ediyorlar. Bu sayede emeklilik dönemlerini sadece bir dinlenme süreci olarak değil, aynı zamanda öğretme ve öğrenme fırsatlarıyla dolu aktif bir evreye dönüştürüyorlar.
