6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin en büyük yıkıma neden olduğu Hatay’da, depremzedelere diğer konteyner kentlerdekinden farklı bir yaşam alanı sunan bir “köy” var; adı Örnek Evler Yaşam Köyü.
Burası, depremin hemen bir gün sonrasında, “Deprem bölgesi için ne yapabilirim?” sorusunu kendisine soran bir grup mimarın girişimiyle kuruldu. Onlara katılan gönüllülerin de çabalarıyla birlikte, henüz depremin birinci yılı dolmadan 100 aile doğa içinde ve sosyal alanları da bulunan bu köyde yaşamaya başladı. Projenin mimarlarından Zülal Çakıcı ve köyde yaşayanlar BBC Türkçe‘ye anlattı.
2,5 ayda 100 adet ev
Hatay’daki depremler sonrası evsiz kalanlar için kurulan 199 konteyner kentte, 71.717 konteynerde 215.310 kişiye barınma sağlanıyor. Bunun yanı sıra, mimar Zülal Çakıcı’nın öncülüğünde başlatılan bir girişimle, Antakya Kuzeytepe’de minimalist tasarımlı ve kullanışlı prefabrik “tiny house”lar üretilerek 2,5 ayda 100 adet ev tamamlanmıştır. Proje, tamamen gönüllülerin katkılarıyla gerçekleştirilmektedir.
Doğa içinde dayanışma ile yeni bir hayat kurmak
Hatay’da Kuzeytepe’deki arazi, beş yıllığına Örnek Evler projesine tahsis edildi. 100 aile belirlendi; öncelik, eşini kaybetmiş çocuklu kadınlar, hamile ve yeni doğum yapmış olanlar, yaşlılar, engelliler ve kronik hastalığı olanlara verildi. Ancak sağlıklı ve çalışan insanlara da evler tahsis edildi. Evlerin 50 tanesi 16 metrekare, 50 tanesi ise asma katla birlikte 20 metrekare boyutundadır ve ahşap kaplama, yalıtımlıdır. Proje, AFAD’a kayıtlı resmi bir konteyner kenti haline geldi.
Örnek Evler, istihdam hedefli bir yaşam alanı
Köyde kütüphane, ortak mutfak ve aktivite alanları bulunuyor. KAGİDER ve Koton’un desteğiyle bir tekstil atölyesi kurulacak, kadınlar burada istihdam edilecek. Ayrıca, tarımsal kalkınma kooperatifi oluşturuluyor ve her evin önünde küçük bostanlar var. İlerleyen süreçte psikolojik destek ve toplum bilincini artırmaya yönelik eğitimler düzenlenecek. Yenilenebilir enerji ve yağmur suyu depolama tesisleri kurulacak ve yeni sosyal alanlar için sponsorluklar aranıyor.
“Depremden önce bile hayalini kurardık”
Mutlu Eskiocak ve ailesi, Örnek Evler’de yaşamaktan mutlular ve başka yere gitmek istemiyorlar. Ulaşım sorunu yaşansa da burayı terk etmeyi düşünmüyorlar. Çocuklar doğada vakit geçirmenin keyfini çıkarıyor. Ulaşım zorluğu köyün en büyük sorunu.
“Herkesin daha hızlı iyileşmeye hakkı var”
Hatay’da binlerce kişi uzun süre geçici barınma merkezlerinde kalacak. Örnek Evler’in geleceği belirsiz. Çakıcı, kooperatifin güçlenip kalıcı olmasını umuyor ve herkesin hızlıca iyileşmeye hakkı olduğunu söylüyor.
