Küresel piyasalar, ABD’de resesyon endişelerinin hızla güçlenmesiyle dün görülen tarihi satış baskısının ardından bugün toparlanma eğilimine girdi.
ABD’de ekonomik aktivitenin öngörülünden daha sert yavaşlayabileceği endişesinin dün küresel piyasalarda satış baskısının derinleşmesine yol açmasının ardından piyasalarda bugün risk iştahının arttığı görüldü.
Ülkede resesyon endişelerinin güçlenmesi, dün küresel hisse senedi piyasalarında sert düşüşlere yol açarken, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) piyasalardaki endişeyi yatıştırmak için acil toplanarak faiz indirimi yapma ihtimali gündeme geldi.
Fed’in yakın zamanda acil faiz indirim kararı almasının, ekonominin gidişatına ilişkin endişeleri artırabileceği ve bu nedenle piyasalarda panik yaratabileceği endişelerinin etkileri de dün yoğun bir şekilde hissedilmişti.
Acil faiz indirimi kararının, Fed’in piyasalar üzerindeki kontrolünü kaybettiği şeklinde değerlendirilebileceğine dikkati çeken analistler, bankanın kısa vadede atacağı adımları netleştirmesi gerektiğini ifade etti.
Fed’in son acil faiz indirim kararı, Kovid-19 salgınının ekonomik etkilerine ilişkin endişelerin artmasıyla gelmişti.
Öte yandan ABD’de dün açıklanan verilere göre, ülkede hizmet sektörüne ilişkin Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise temmuz ayında sektörde genişlemeye işaret ederek bir miktar rahatlama sağladı. ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuzda aylık bazda 2,6 puan artışla 51,4’e çıkarak piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti.
Bu gelişmelerle Fed yetkililerinin açıklamaları yakından takip edilirken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, bugün verdiği bir röportajda, ekonomi zayıflıyorsa kısıtlayıcı politika duruşunu sürdürmenin anlamlı olmadığını ifade etti.
Goolsbee, “İstihdam rakamları beklenenden daha zayıf geldi ancak henüz resesyona benzemiyor.” dedi. Fed’in acil toplantıya giderek faiz indirimi yapıp yapmayacağı konusunda ise yorum yapmaktan kaçınan Goolsbee, bunun çok büyük bir masa olduğunu dolayısıyla faiz artışları ve indirimleri gibi her şeyin her zaman masada olduğunu dile getirdi. Goolsbee, eğer ekonomide bir bozulma olursa Fed’in onu düzelteceğini aktardı.
Analistler, ABD’de dün açıklanan veriler ve Fed yetkililerinin açıklamaları sonrasında piyasaların bir nebze de olsa rahatladığını belirtti. Japon piyasaları öncülüğünde piyasalarda dün görülen düzeltmenin aşırı olabileceği düşüncesiyle bugün piyasalarda risk iştahının arttığını söyleyen analistler ancak yatırımcıların temkinli davranabileceğini söyledi.
Bu gelişmelerle, Fed’in eylül ayında 50 baz puanlık faiz indirimine gitme öngörüleri de güçlendi.
ABD’de 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,66 ile Haziran 2023’ten beri en düşük seviyesini görmesi sonrası Chicago Fed Başkanı Goolsbee’nin açıklamaları ve hizmet sektöründeki büyümeye işaret eden verilerin ardından yüzde 3,84 seviyelerine çıktı.
3,66’ya kadar gerileyen ABD’nin 2 yıllık tahvil faizi de kapanışta yüzde 3,97 seviyesine çıktı.
ABD’de S&P 500 Endeksindeki dalgalanmayı gösteren ve “korku endeksi” olarak da bilinen VIX Endeksi ise 65,70 ile 4 yılın zirvesini görmesinin ardından 38,57’ye geriledi.
Dün yüzde 1,3 kayıpla 2 bin 410 dolardan kapanan altının ons fiyatı, bugün yüzde 0,3 azalışla 2 bin 403 dolar seviyelerinde seyrediyor. Analistler, altındaki düşüşe karşın jeopolitik risklerin ve Fed’in faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılmasının altının ons fiyatını destekleyebileceğini söyledi.
Dün yüzde 0,1 kayıpla 77,2 dolara gerileyen Brent petrolün varil fiyatı ise bugün de yüzde 0,3 azalışla 76,9 dolar seviyelerinde seyrediyor.
Bitcoin yeniden 55 bin doların üzerine çıktı
Kripto para birimi Bitcoin’in fiyatı, dün küresel piyasalar gibi kripto paralarda da yaşa yaşanan tarihi satış baskısının ardından son 24 saatte yüzde 10’dan fazla artarak 55 bin doların üzerine çıktı.
Analiz şirketi Coinmarketcap’in verilerine göre, Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri 24 saatte yüzde 9,6 artarak 1 trilyon 980 milyar dolara yükseldi.
Analistler, ABD’de dün açıklanan veriler ve Fed yetkililerinin açıklamaları sonrasında piyasaların bir nebze de olsa rahatladığını belirtti.
Saat 09.45 itibarıyla son 24 saatte fiyatında yüzde 10,5 artış yaşayan Bitcoin, 55 bin 791 dolar seviyesine çıktı.
Piyasa değeri bakımından ikinci sırada yer alan Ethereum ise son 24 saatte yüzde 12,1 değer kazanarak 2 bin 520 dolar seviyesine yükseldi.
ABD borsaları
New York borsası, ABD’de resesyon endişelerinin hızla güçlenmesiyle haftanın ilk işlem gününü sert düşüşle tamamladı.
Dün teknoloji hisselerindeki düşüş öne çıkarken, piyasalardaki yapay zeka rallisinde dikkati çeken şirketlerden Nvidia’nın hisseleri yüzde 6,36 değer kaybetti.
ABD’li teknoloji devlerinden Apple’ın hisseleri de ABD’li milyarder ve yatırımcı Warren Buffett’ın Üst Yöneticisi (CEO) olduğu Berkshire Hathaway’in şirketteki hissesini yarıya azaltmasının ardından yüzde 4,82 düştü.
Diğer büyük teknoloji şirketlerinden Microsoft’un hisseleri yüzde 3,27, Meta’nın hisseleri yüzde 2,54, Alphabet’in hisseleri yüzde 4,61 ve Amazon’un hisseleri yüzde 4,10 geriledi. ABD’li elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın hisseleri de 4,23 düştü.
Resesyon korkularıyla bankacılık hisselerinde de düşüş kaydedilirken, Citigroup’un hisseleri yüzde 3,42, Wells Fargo’nun hisseleri yüzde 2,14, JPMorgan Chase’in hisseleri yüzde 2,13 ve Morgan Stanley’nin hisseleri yüzde 3,94 düştü.
Kapanışta Dow Jones endeksi 1000 puanın üzerinde değer kaybetti ve yüzde 2,60 azalışla 38.703,27 puana düştü. S&P 500 endeksi yüzde 3 azalışla 5.186,33 puana ve Nasdaq endeksi yüzde 3,38 azalarak 16.208,38 puana indi.
Dow ve S&P 500 endeksler, Eylül 2022’den bu yana en büyük günlük kayıplarını kaydetti.
ABD’de endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
Avrupa’da borsalarına talep
Dün sert satışların yaşandığı Avrupa borsaları güne yükselişle başladı. Açılışın ardından Stoxx Europe 600 gösterge endeksi yüzde 0,8 yükselişle 491 puan, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,9 artışla 17.465 puan seviyesinde işlem görüyor.
İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,5 artışla 8.050 puan, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,4 yükselişle 31.390 puan, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,2 değer kazancıyla 7.160 puan ve İspanya’da IBEX 35 endeksi 0,3 artışla 10.460 puanda bulunuyor.
Dün, günü yüzde 0,4 primle 1,0953’ten tamamlayan avro/dolar paritesi, şu sıralarda yüzde 0,2 değer kaybıyla 1,0950 seviyesinde seyrediyor.
Japonya borsasında 16 yılın en hızlı yükselişi
Dün dolar karşısında 2 Ocak 2024’den beri en yüksek seviyesine ulaşan yen, bugün düşüş kaydetti. Dün 141,69 seviyesine kadar gerileyen dolar/yen paritesi, bugün yüzde 1,2 artışla 145,9 seviyesinde bulunuyor.
Analistler, Japon piyasaları öncülüğünde piyasalarda dün görülen düzeltmenin aşırı olabileceği düşüncesiyle bugün piyasalarda risk iştahının arttığını ancak yatırımcıların temkinli davranabileceğini söyledi.
Japon pay piyasalarında yükseliş eğilimi öne çıkarken yaşanan kayıpların bir kısmı telafi edildi. Dün 1987’den bu yana en sert satış dalgasını yaşayan Japonya’da Nikkei 225 endeksi bugün yüzde 10,23 artışla günü 34.675 puandan tamamladı ve 16 yılın en hızlı yükselişini kaydetti.
Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,30 değer kazancıyla 2.522 puandan günü tamamladı.
Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 azalışla 16.661 puanda, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 düşüşle 2.850 puanda, Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 0,7 artışla 79.300 puanda bulunuyor.
BIST 100 yükselişte
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, güne yüzde 2,71 yükselişle 10.161,67 puandan başladı.
Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 268,26 puan ve yüzde 2,71 artışla 10.161,67 puana yükseldi.
Bankacılık endeksi yüzde 2,78 ve holding endeksi yüzde 2,62 değer kazandı. Tüm sektör endeksleri yükselirken, en fazla kazandıran yüzde 4,07 ile ulaştırma oldu.
Dün düşüş eğiliminde hareket eden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 5,54 değer kaybederek 9.893,41 puandan tamamladı.
Analistler, bugün yurt içinde TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise Almanya’da fabrika siparişleri, ABD’ce dış ticaret dengesi, Avro Bölgesinde perakende satışların takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.450 ve 10.400 puanın destek, 10.700 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.
DOLAR/TL 33,29 seviyesinde
Dolar/TL, haftanın ikinci işlem gününe düşüşle başlamasının ardından saat 10.10 itibarıyla yüzde 0,20 azalışla 33,2923’ten işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 0,18 düşüşle 36,4572’den sterlin/TL yüzde 0,40 düşüşle 42,5011’den satılıyor.
Dolar endeksi şu sıralarda önceki kapanışa göre yüzde 0,07 artışla 102,9 seviyesinde bulunuyor.
Altın fiyatları düşüşte
Altının gram fiyatı, güne düşüşle başlamasının ardından saat 09.50 itibarıyla önceki kapanışına göre yüzde 0,50 azalışla 2 bin 574 lira seviyesinde bulunuyor. Aynı dakikalar itibarıyla çeyrek altın 4 bin 310 liradan ve Cumhuriyet altını 17 bin 172 liradan satılıyor.
Altının ons fiyatı ise dün düşüş eğiliminde hareket ederek günü önceki kapanışının yüzde 1,32 altında 2 bin 410 dolardan tamamlamasının ardından, şu sıralarda önceki kapanışına göre yüzde 0,30 azalışla 2 bin 402 dolar seviyesinde bulunuyor.
Kaynak: Ekonomist
