Yeni bir araştırmaya göre, çok miktarda ultra işlenmiş gıda (UPF) tüketen insanlar, yemeklerinin besin kalitesinden bağımsız olarak biyolojik açıdan daha yaşlı olma eğiliminde.
Bir kişinin doğumundan bu yana yaşadığı yıl sayısı olan kronolojik yaşlanmanın aksine, biyolojik yaşlanma hücresel düzeyde gerçekleşiyor.
Biyolojik açıdan daha yaşlı olmak insanları akciğer hastalığı, kanser, diyabet, bunama ve Alzheimer hastalığı gibi çeşitli hastalık risklerine karşı daha hassas hale getirebilir.
İtalya’dan araştırmacılar, UPF’lerin insan vücudunun biyolojik yaşı üzerindeki etkilerini belirlemek için, kronik hastalıkların risk faktörlerini incelemek üzere tasarlanmış büyük bir Avrupa veri tabanı olan Moli-sani Çalışması’ndaki 22.000’den fazla katılımcının verilerini analiz etti.
Çalışmanın ilk yazarı ve Araştırma, Hastaneye Yatış ve Sağlık Hizmetleri Enstitüsü (IRCCS) Neuromed’de araştırmacı olan Simona Esposito yaptığı açıklamada, “Verilerimiz, ultra işlenmiş gıdaların yüksek tüketiminin sadece genel olarak sağlık üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olmadığını, aynı zamanda yaşlanmanın kendisini de hızlandırabileceğini ve bu gıdaların düşük besin kalitesinin ötesine geçen bir bağlantıya işaret ettiğini gösteriyor,” dedi.
Ultra işlenmiş gıdaların sağlık üzerindeki etkileri nelerdir?
Ultra işlenmiş gıdalar, ev yemeklerinde nadiren kullanılan maddelerle yapılan ve genellikle boyalar, koruyucular, lezzet arttırıcılar ve tatlandırıcılar gibi katkı maddeleri içeren ürünler.
Örnekler arasında dondurma, seri üretim ekmek, bazı kahvaltılık tahıllar, meyve aromalı yoğurtlar, et ikameleri ve bazı alkollü içecekler yer alıyor.
İngiliz Kalp Vakfı’na göre, bu gıdaların daha fazla tüketilmesi yüksek tansiyon, kardiyovasküler hastalık, kalp krizi, felç ve hatta erken ölüm gibi sağlık sorunları riskinin artmasıyla bağlantılı.
Bu çalışmanın amaçları doğrultusunda araştırmacılar, katılımcıların kan biyobelirteçlerini ve ultra işlenmiş gıdaların tüketimi de dahil olmak üzere beslenme alışkanlıklarını detaylandıran bir gıda anketinin sonuçlarını analiz etti.
Araştırmacılar bu verileri kullanarak her bir katılımcının biyolojik yaşını tahmin etti ve daha sonra bu yaş ile gerçek yaşları arasındaki farka baktı.
Çalışma ne buldu?
American Journal of Clinical Nutrition adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmada, aşırı işlenmiş gıda tüketiminin biyolojik yaşlanmanın hızlanmasıyla bağlantılı olduğu tespit edildi.
Araştırmacılar, bu sonuçların “yüksek oranda işlenmiş gıdaların zayıf besin içeriğiyle büyük oranda açıklanamayacağını” ve bunun arkasında başka mekanizmalar olabileceğini belirtti.
IRCCS Neuromed’de beslenme epidemiyoloğu Marialaura Bonaccio, yaptığı açıklamada, “Besin açısından yetersiz olmalarının, şeker, tuz ve doymuş ya da trans yağlar açısından zengin olmalarının yanı sıra bu gıdalar, besin matrislerini değiştiren ve bunun sonucunda besin ve lif kaybına neden olan yoğun endüstriyel işlemlerden geçmektedir,” dedi.
“Bunun, glikoz metabolizması ve bağırsak mikrobiyotasının bileşimi ve işlevselliği de dahil olmak üzere bir dizi fizyolojik işlev üzerinde önemli sonuçları olabilir. Ayrıca, bu ürünler genellikle plastik ambalajlara sarılır ve böylece vücut için toksik maddelerin aracı haline gelir.”
