Gökbilimciler, Dünya’ya doğru dev bir enerji ışını gönderen süper kütleli bir kara delik keşfetti. Güneş’in kütlesinin yaklaşık 700 milyon katına sahip olan kozmik cisim, evreni oluşturduğu varsayılan Büyük Patlama’dan 800 milyon yıl sonra ortaya çıkmış, erken bir galakside yer alıyor.
Söz konusu kara deliği keşfeden araştırma ekibi, Şili’deki Atacama Büyük Milimetre Dizisi, Magellan teleskopları ve Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskobu’nun verilerini NASA’nın Dünya yörüngesindeki Chandra Gözlemevi‘nden alınan verilerle birleştirdi.
Bunun sonucunda bu kara deliğin aynı zamanda şimdiye kadar görülen en uzak “blazar” olduğu ortaya çıktı.
Blazar nedir?
Kütlesi çok büyük olan bazı süper kütleli kara delikler etraflarındaki yığılma diski içinde dönen maddeyi yüz binlerce dereceye kadar ısıtabiliyor. Bu noktada muazzam miktarda elektromanyetik radyasyon yayılmaya başlıyor.
Bu kara deliklerin muazzam manyetik alanları, söz konusu enerjiyi birikim disklerinden dik bir açıyla dışarı fırlatarak “jet”lere dönüştürebiliyor. Kara delik jetleri, yalnızca ışık (foton) taşımakla kalmıyor; aynı zamanda büyük miktarda plazma, iyonize parçacık ve manyetik alanlarla taşınan enerji içeriyor. Bu jetler kara deliğin yer aldığı galaksinin çok daha ötesine uzanabiliyor. Bu tür kara deliklere de “kuasar” adı veriliyor.
Bu kuasarlar, jetlerinden birini şans eseri doğrudan Dünya’ya yöneltmişse bu kez “blazar” adını alıyor.
Milyarlarca ışık yılı uzaktan geldi
Livescience’ın aktardığına göre yeni keşfedilen blazardan gelen jet, Dünya’ya ulaşmak için 12,9 milyar ışık yılından daha fazla yol kat etti.
J0410−0139 adı verilen jet, kat ettiği mesafe açısından yeni bir rekoru temsil ediyor.
ABD’deki Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi’nde gökbilimci Emmanuel Momjian, “J0410−0139’un jetinin görüş hattımızla hizalanması, gökbilimcilerin bu kozmik güç merkezinin kalbine doğrudan bakmasına olanak sağlıyor,” dedi.
“Bu blazar, evrenin en çalkantılı dönemlerinden birinde jetler, kara delikler ve çevreleri arasındaki etkileşimi incelemek için benzersiz bir laboratuvar sunuyor.”
