Kurban Bayramı, ülkemizde et tüketiminin en yoğun olduğu dönemdir. Ancak bu dönemde yapılan hatalar; gıda zehirlenmelerinden parazit hastalıklarına, etin besin değerinin kaybından halk sağlığını tehdit eden durumlara kadar pek çok sorunu beraberinde getirebilir. Bu nedenle kurban kesiminden etin tüketimine kadar olan süreçte bilimsel hijyen kurallarına azami dikkat gösterilmelidir.
Kurban eti pişirme ve sağlıklı tüketim rehberi
Kurban kesiminde bilimsel ve hijyenik yaklaşımlar
-
Kesim Ortamı Steril Olmalı:
Kesim işlemleri açık arazide değil, ruhsatlı, kanalizasyona bağlı, uygun dezenfektanlarla dezenfekte işlemi yapılmış olan yüzeylere sahip resmi veya mobil kesimhanelerde yapılmalıdır. Açık alanlarda yapılan kesimlerde toprak, dışkı ve sinek gibi kontaminasyon kaynakları, ete mikrobiyal yük bindirir. -
Hayvan Sağlığı Denetimi Şart:
Brusella, tüberküloz ve şarbon gibi zoonotik hastalıklar, kesim öncesi veteriner hekim kontrolü yapılmayan hayvanlardan insanlara geçer. Bu nedenle hayvanın sağlık raporu ve kulak küpesi kontrol edilmeden kesime izin verilmemelidir. -
Kesim Sonrası Etin Soğutulması Gerekir:
Hayvanın vücut sıcaklığı ortalama 38°C’dir. Kesimden sonra etin bir anda poşetlenerek ya da üst üste konularak saklanması, bakteriyel üremeye zemin hazırlar. Etin önce temiz, serin, hava alan bir ortamda (10-15°C) 6-8 saat kadar dinlendirilmesi gerekir. Bu “rigor mortis” (ölüm katılığı) süreci etin sindirilebilirliğini ve yumuşaklığını artırır. -
Araçla Taşıma ve Depolama Koşulları:
Et, açık bagajda ya da doğrudan torbalarda taşınmamalıdır. Gıda taşımaya uygun, soğuk zincir kontrollü araçlarla nakil yapılmalı ve 4°C’nin altında buzdolabında muhafaza edilmelidir.
🥩 Kurban Etinin Tüketiminde Bilimsel Doğrular
-
Taze Et Hemen Tüketilmemelidir:
Kesim sonrası etin içeriğinde bulunan enzimatik yapılar henüz parçalanmamıştır. Bu haliyle tüketilen et hazımsızlık, şişkinlik, mide krampları gibi sindirim sorunlarına yol açar. En az 12-24 saat dinlendirilmiş et, pişirme ve sindirim açısından daha uygundur. -
Kurban Eti Pişirme Yöntemi Besin Değerini Belirler:
Yüksek ısıda kızartma veya kavurma yöntemi, etin protein yapısını bozarak kanserojen bileşiklerin (örneğin heterosiklik aminlerin) oluşmasına neden olur. En sağlıklı yöntemler:
-
- Izgara (doğrudan ateş teması olmadan)
- Fırınlama
- Haşlama
-
Etin Yanında Sebze Tüketimi Sindirimi Kolaylaştırır:
Etin yanında posa içeriği yüksek sebzeler (örneğin kabak, brokoli, yeşillikler) tüketmek, hem mideyi rahatlatır hem de bağırsak mikrobiyotasını dengede tutar. -
Lif ve Su Takviyesi Önemlidir:
Yüksek proteinli beslenme, neticesinde kabızlık oluşur. Protein fazlalığı sıvı ihtiyacınızı arttırmaktadır. Günde en az 2-2.5 litre su içilmeli, bağırsak sağlığı için probiyotik yoğurt, kefir ve tam tahıllarla desteklenmelidir. -
Fazla Et Tüketimi Kalp Sağlığını Tehdit Eder:
Doymuş yağ ve kolesterol içeriği yüksek kırmızı et, aşırı tüketildiğinde kan yağlarında artış, hipertansiyon ve metabolik sendrom riskini artırır. Bu nedenle kırmızı et haftada ortalama 350-500 gram (pişmiş haliyle) ile sınırlandırılmalıdır.
Gelenekleri Sağlıkla Buluşturmak Mümkün
Kurban sürecinde geleneklerin yanı sıra bilimsel hijyen ve beslenme kurallarına uymak, hem bireysel hem toplumsal sağlık için gereklidir.
Son olarak sizlere bir kavurma tarifi ile veda ediyorum KAVURMA TARİFİ
Sağlık dolu bir bayram geçirmeniz dileğiyle,
Uzm. Dyt. Nurettin Şahinli
Kurucu Klinik Müdürü – Umut Psikoloji ve Diyet Klinik
🌐 www.dytnurettinsahinli.com