Boyun veya koltuk altında fark edilen şişlikler, lenfoma belirtileri arasında yer alabilir. Uzmanlar, lenf bezlerinde büyüme şikayetinin ciddiye alınması gerektiğini vurguluyor. Peki, her lenf bezi şişmesi kanser midir? İşte lenf kanseri tedavisi hakkında bilinmesi gerekenler.
Prof. Dr. Elif Birtaş Ateşoğlu, lenfoma belirtileri konusunda özellikle gece terlemelerine ve kilo kaybına dikkat çekiyor. Erken tanı alan hastalarda lenf kanseri tedavisi başarı oranı artarken, lenf bezlerinde büyüme durumunun takibi hayati önem taşıyor. Gelişen immünoterapiler ve lenfoma araştırmaları umut veriyor.
📌 Öne çıkanlar: Lenfoma belirtileri ve tedavisi
- Lenfoma, lenf bezlerinin büyümesiyle kendini gösteren ve bağışıklık sisteminden kaynaklanan bir kanser türüdür.
- Halk arasında lenf kanseri olarak bilinir; 80’in üzerinde alt tipi vardır.
- Bazı lenfoma türleri çok yavaş seyrederken, hızlı seyreden tiplerde erken tanı ve tedavi hayati önem taşır.
- Gece terlemeleri, açıklanamayan ateş, istemsiz kilo kaybı ve geçmeyen kaşıntı en önemli belirtiler arasındadır.
- Lenf bezlerindeki büyüme enfeksiyon kaynaklı da olabilir, ancak uzun süren ve kaybolmayan şişlikler araştırılmalıdır.
- Tedavide kemoterapiye ek olarak immünoterapi ve hedefe yönelik akıllı ilaçlar büyük başarı sağlamaktadır.
- Dirençli vakalarda CAR-T hücre tedavisi ve kök hücre nakli (otolog veya allojenik) gündeme gelebilir.
🦠 Lenf bezi neden şişer? Enfeksiyon mu, kanser mi?
Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastaneleri Hematoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Elif Birtaş Ateşoğlu, lenf bezlerinin vücudun savunma hattı olduğunu ve enfeksiyonlarla savaşırken geçici olarak büyüyebileceğini belirtiyor. Çoğu zaman basit bir boğaz enfeksiyonu bile lenf bezlerinde şişmeye neden olabilir.
Ancak riskli durum şudur: Enfeksiyon bittiğinde inmesi beklenen lenf bezi, büyümeye devam ediyorsa veya uzun süre (2-3 hafta) inmiyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Özellikle ağrısız, sert ve lastik kıvamındaki şişlikler lenfoma açısından daha şüpheli kabul edilir.
🚨 “B Semptomları”na dikkat: Gece terlemesi ve ateş
Tıbbi literatürde “B Semptomları” olarak adlandırılan belirtiler grubu, lenfoma tanısında kritik rol oynar. Prof. Dr. Ateşoğlu, şüphelenilmesi gereken bu bulguları şöyle sıralıyor:
- Gece Terlemesi: Uykudan uyandıracak kadar yoğun, pijama veya çarşaf değiştirmeyi gerektirecek düzeyde terleme.
- Kilo Kaybı: Son 6 ayda vücut ağırlığının %10’undan fazlasının istemsiz (diyet yapmadan) kaybı.
- Ateş: Nedeni açıklanamayan, enfeksiyon olmaksızın yükselen ve düşen ateşler.
- Kaşıntı: Vücutta yaygın ve geçmeyen kaşıntı hissi.
🔬 Hodgkin ve Non-Hodgkin Lenfoma farkı
Lenfomalar temel olarak iki ana gruba ayrılır: Hodgkin Lenfoma ve Non-Hodgkin Lenfoma (NHL). Bu ayrım, biyopsi ile alınan dokuda “Reed-Sternberg” adı verilen özel bir hücrenin varlığına göre yapılır.
- Hodgkin Lenfoma: Daha az görülür, genellikle genç yetişkinlerde ortaya çıkar ve düzenli bir yayılım izler. Tedavi başarısı oldukça yüksektir.
- Non-Hodgkin Lenfoma (NHL): Daha sık görülür (Lenfomaların %85-90’ı). Kendi içinde B hücreli ve T hücreli olarak ayrılır. Alt tipine göre çok yavaş (indolent) veya çok hızlı (agresif) seyredebilir.
💉 Lenfoma tedavisinde devrim: CAR-T hücre tedavisi
Prof. Dr. Ateşoğlu’nun bahsettiği “bağışıklık sistemini aktive eden tedaviler” arasında en umut verici olanı CAR-T Hücre Tedavisidir. Bu yöntemde, hastanın kendi bağışıklık hücreleri (T hücreleri) kandan toplanır. Laboratuvar ortamında genetik olarak değiştirilerek kanser hücrelerini tanıması ve saldırması öğretilir. Ardından bu “süper asker” hücreler tekrar hastaya verilir.
Özellikle kemoterapiye dirençli veya nüks eden agresif B hücreli lenfomalarda, CAR-T tedavisi ile yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır. Bu yöntem, kanserle savaşta “canlı ilaç” dönemi olarak nitelendirilmektedir.
📈 Evreleme sistemi: Hastalık ne kadar yaygın?
Tanı konulduktan sonra tedaviyi belirleyen en önemli faktör “evre”dir. Lenfoma genellikle Ann Arbor evreleme sistemi ile 4 evreye ayrılır:
- Evre 1: Tek bir lenf bezi bölgesinde veya tek bir organda tutulum.
- Evre 2: Diyaframın aynı tarafında (üst veya alt) iki veya daha fazla lenf bezi bölgesinde tutulum.
- Evre 3: Diyaframın her iki tarafında lenf bezi tutulumu.
- Evre 4: Lenf bezleri dışında kemik iliği, karaciğer veya akciğer gibi organlara yayılım.
Erken evrelerde (1 ve 2) tedavi süresi daha kısa ve başarı şansı daha yüksektir. Ancak ileri evrelerde de (3 ve 4) modern tedavilerle tam iyileşme sağlanabilmektedir.
🏥 Kemik iliği nakli (Kök hücre nakli)
Kemoterapi ve immünoterapiye rağmen nüks eden vakalarda kök hücre nakli devreye girer. İki tür nakil vardır:
- Otolog Nakil (Kendinden): Hastanın kendi kök hücreleri toplanır, yüksek doz kemoterapi verildikten sonra tekrar hastaya geri verilir. Amaç, yüksek doz ilaçların kemik iliğine verdiği zararı onarmaktır.
- Allojenik Nakil (Vericiden): Doku grubu uyumlu bir vericiden (kardeş, akraba veya gönüllü) alınan kök hücreler nakledilir. Bu yöntemde vericinin bağışıklık sistemi, hastadaki kanser hücrelerini tanıyıp yok eder (Graft-versus-Lymphoma etkisi).
🔎 En çok merak edilenler
Lenfoma tamamen iyileşir mi?
Evet. Lenfoma, tedavi edilebilir kanser türleri arasındadır. Özellikle erken tanı ve doğru tedavi protokolü ile tam iyileşme (remisyon) sağlanabilir.
Lenf bezi ağrısı kanser belirtisi mi?
Genellikle hayır. Ağrılı şişlikler daha çok enfeksiyonu işaret eder. Lenfomada şişlikler genellikle ağrısızdır. Ancak alkol alımı sonrası ağrı, Hodgkin lenfoma için nadir bir belirti olabilir.
Lenfoma kan tahlilinde çıkar mı?
Sadece kan tahlili (hemogram) ile lenfoma tanısı konulamaz. Kan değerlerinde anormallik görülebilir ancak kesin tanı için mutlaka büyüyen lenf bezinin çıkarılıp patolojik incelenmesi (biyopsi) gerekir.
Tedavi ne kadar sürer?
Hastalığın türüne ve evresine göre değişir. Kemoterapi kürleri genellikle 3-6 ay sürer. Yavaş seyirli tiplerde ise bazen tedaviye gerek duyulmadan yıllarca sadece takip (bekle-gör) yapılabilir.
🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Lenfoma belirtileri: Gece terlemeleri ve lenf bezi şişliği
Gece terlemesi, kilo kaybı ve lenf bezi şişlikleri gibi lenfoma belirtileri ile tanı yöntemleri açıklanıyor. - Meme kanserinden korunmak mümkün mü? Risk faktörleri ve erken tanı
Meme kanseri riskini azaltan faktörler, değiştirilebilir yaşam tarzı alışkanlıkları ve erken tanının önemi anlatılıyor. - Vücutta ödem nedenleri, belirtileri ve çözümler
Vücudun su tutmasına neden olan faktörler ve ödemi atmaya yardımcı doğal yöntemler sıralanıyor. - Deniz ve kumun faydaları: Topraklanmanın 15 faydası
Deniz suyunun ve kumda yürümenin (topraklanma) fiziksel ve ruhsal sağlığa olan olumlu etkileri inceleniyor. - Lösemi bu 6 belirti ile kendini gösteriyor
Kan kanserinin (lösemi) erken teşhisinde dikkat edilmesi gereken 6 kritik belirti detaylandırılıyor. - Bronşektazi: Tekrarlayan akciğer enfeksiyonuna dikkat
Kronik öksürük ve balgamla seyreden bronşektazi hastalığının nedenleri ve tedavi yöntemleri aktarılıyor. - M-Pox (Maymun Çiçeği) nasıl bir virüs?
Maymun çiçeği virüsünün bulaşma yolları, belirtileri ve korunma yöntemleri hakkında bilgiler veriliyor. - Rektum kanserinin tedavisinde hayat kurtaran gelişme
Rektum kanseri tedavisinde başarı oranını artıran yeni yöntemler ve tıbbi gelişmeler ele alınıyor. - Göz nezlesi belirtileri neler?
Gözlerde kızarıklık, sulanma ve kaşıntıya neden olan göz nezlesinin belirtileri ve tedavisi açıklanıyor. - Lazerle genital estetik tedavileri
Genital bölge estetiğinde kullanılan lazer teknolojileri ve sağladığı avantajlar anlatılıyor. - Akciğerde nodül ve kitle arasındaki fark nedir?
Akciğer görüntülemesinde saptanan nodül ve kitlelerin boyut ve risk açısından farkları açıklanıyor. - BioNTech’e Covid-19 aşısı için yan etki davası
Almanya’da görülen Covid-19 aşı yan etkileri davası ve sürecin hukuki detayları aktarılıyor. - Çocuklar neden çok sık hastalanır?
Çocuklarda bağışıklık sisteminin gelişimi ve sık hastalanmanın altında yatan nedenler irdeleniyor. - Oruç tutanların vücudunda 1. günden 30. güne neler yaşanıyor?
Oruç tutmanın metabolizma üzerindeki etkileri ve 30 günlük süreçte vücuttaki değişimler anlatılıyor. - 5700 yıllık sakızın içinde tam insan genomu
Danimarka’da bulunan antik sakızdan elde edilen DNA ile tarih öncesi insanın genetik haritası çıkarılıyor. - Kan kanseri (Lösemi) belirtileri nelerdir?
Löseminin yaygın belirtileri, risk faktörleri ve tedavi seçenekleri hakkında bilgiler veriliyor. - Çocukların bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir?
Çocuklarda bağışıklığı destekleyen beslenme, uyku ve yaşam tarzı önerileri sunuluyor. - Kaşıntı hangi hastalıkların belirtisi olabilir?
Uzun süren kaşıntının altında yatabilecek sistemik hastalıklar ve nedenleri açıklanıyor. - Tüberküloz belirtileri: Akciğer veremi nasıl anlaşılır?
Tüberkülozun (verem) bulaşma yolları, belirtileri ve tedavi süreci hakkında bilgiler paylaşılıyor.
🔗 Kaynaklar:
- Prof. Dr. Elif Birtaş Ateşoğlu – Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Basın Bülteni
- Lymphoma – Symptoms and causes – Mayo Clinic
- CAR T-cell Therapy and Its Side Effects – American Cancer Society
