The Dave Brubeck Quartet: Time Out

Dave Brubeck, iyi caz müziği sadece siyahilerin yapabileceği ezberini bozmakla kalmayıp 56 yıl önce Time Out gibi gelmiş geçmiş en iyi caz albümüne imza atmıştır.

The Dave Brubeck Quartet Time Out

Annesi, Dave Brubeck’e çocukluğundan itibaren klasik müzik dinleterek kulağını geliştirmesine vesile olur. Sonrasında ise Brubeck, Mills College’de ünlü klasik müzik bestecisi Darius Milhaud’un öğrencisi olur. Klasik müzikte 12 ton tekniğinin mucidi Arnold Schönberg’le kompozisyon çalışır. Sağlam bir klasik müzik altyapısının üstüne caz müziğe olan deneysel yaklaşımı sonucu kendi tarzını yaratır.

Brubeck’in en önemli özelliği, ana akım caz müziğe uymak yerine yapmak istediği müzikten ödün vermeyip caz müzikte aksak ritim denemesinde bulunmasıdır. Hatta deneme olarak kalmayıp aksak ritmin ana akım caz müziğe şekil verdiği rahatlıkla söylenebilir. Aksak ritim ya da ritim içinde ritim olarak adlandırılan bu kavram, Brubeck’in farklı kültürleri caz müzik potasında eritmesine vesile olur.


Brubeck’in piyano başına geçtiği Time Out albümünde Paul Desmond saksafonla, Eugene Wright bas gitarla, Joe Morello davulla Brubeck’e eşlik eder.

Time Out albümünde yer alan Blue Rondo A La Turk, Brubeck’in 1950’lerde yaptığı İstanbul seyahati sonucu ortaya çıkar. Brubeck, Mozart’ın Rondo Alla Turca’sına gönderme yapmayı ihmal etmez. Rondo, bir müziğin içinde sürekli tekrarlanan bir melodinin bulunduğu müzikal kavramdır. Her iki eserde rondo tanımına uyan melodilerin varlığı söz konusudur. Brubeck, hem aksak ritim olan hem de olmayan 9/8’lik ritimle İstanbul’da karşılaşır. Blue Rondo A La Turk’a da kullanır. 9/8’lik ritmin caz müzikle uyumlu olmasının yanında birçok insan Brubeck sayesinde 9/8’lik ritim ile tanışmıştır.


THE DAVE BRUBECK QUARTET – Blue Rondo A La Turk

Albümde yer alan Take Five, en bilindik caz eseri olmasının yanında en bilindik 5/4’lük ritim parçasıdır. Parçanın adının Take Five olması kimine göre 5/4’lük ritimden dolayıdır. Kimine göre de müzisyenler canlı performansa beş dakika ara verir, izleyicilerin arada sıkılmaması adına doğaçlama çalmaya devam ederler ve Take Five ortaya çıkar. Caz müziğin performans ağırlıklı olduğu göz önünde bulundurulduğunda gerçeklik payı olabilir. Fakat Take Five bilinenin aksine Brubeck değil, Paul Desmond bestesidir.

THE DAVE BRUBECK QUARTET – Take Five


Brubeck’in 5/4’lük ritmi caz müzikte milat niteliğindedir. Ezber bozmakla kalmayıp mevcut müzisyenlerin kendi tarzlarını gözden geçirmesini sağlamıştır. Nice müzisyene ilham kaynağı olup onlara yeni kapılar açmıştır.


 

Ali Sait Tanrıverdi
27 Mart'ta İstanbul'da doğdu. 2011 yılında Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi'nin Kamu Yönetimi bölümünü bitirdi. 2017 yılında İstanbul Üniversitesi'nde Radyo Tv Sinema anabilim dalı üzerine yüksek lisansını tamamladı. Kısa filmler çekti ve video klip kurguları yaptı. Çeşitli dergilerde sinema ve tiyatro incelemeleri yazdı. 2011 yılından beri fotoğraf çekmektedir.