AKP döneminde ekonomide neler oldu? Kıyaslamalarla dün ve bugünün ekonomik fotoğrafını sizlere çekmeye çalıştık…
13 Yılda Ekonomide Ne Oldu?
Yazıma girmeden önce şunu belirtmeliyim ki; ben, ne bir parti sempatizanıyım ne de bir parti düşmanıyım. Benim için parti değil; “halk” vardır. Halkın çıkarlarına ters düşecek bir parti programına, uygulamalarına da her zaman muhalifim. Bu hangi parti olursa olsun! Bugün bu AKP ise, yarın CHP, MHP ya da HDP olabilir.
Önümüzdeki süreçte kurulacak muhtemel bir koalisyonda partilerin meydanlarda iddia ettikleri o vaatleri yerine gelmediğinde eldeki Kur’an-ı Kerim’i de sorarız, sorgularız veya notere gidip onaylatılan kağıtları da, işçiye verilecek asgari ücreti de, çiftçiye verilecek vergisiz mazotu da… “Bu ülkede amacımız barış!” deyip, sonra silaha sarılacak, veya dağa karşı “hazır ol”da bekleyecek zihniyeti de sorarız, sorgularız!.. Bundan da kimsenin şüphesi olmasın…
Siyasi ve sosyal yönden incelediğimiz AKP iktidarını biraz da ekonomik yönden incelemekte fayda var… Ekonomik olarak iktidardayken neler yapılmış, bunları incelemek gerekirse özetle şu tablo ortaya çıkıyor:
- 2001’de cari açık 10,5 iken, 2002’de bu rakam 1,5 milyar dolara geriledi.
- 2014’de cari açık 45.8 milyar dolar; 2013’de bu rakam 83 milyar dolardı.
- Ekonomik krizin yaşandığı 2001 yılında işsizlik oranı 2001’de % 8.4, 2002’de 10.3 olan işsizlik oranı, 2013’de işsizlik oranı % 9.7 iken, 2014’de bu oran % 9,9’a yükseldi.
- Şirketler için önemli bir probleme dönüşmeye başlayan kısa vadeli dış borçlar 2002’de 16 milyar dolar iken, bu rakam 2013 yılında 129 milyar dolara çıktı.
- Türkiye Cumhuriyeti, tarihinde ilk kez 2012 yılının Kasım ayında Ukrayna’dan 66 bin kilogram yani 3 tır palet saman ithal edildi.
- Dolar 2002 yılında 1.41 lira iken bugün dolar 2.70 lira.
- Euro 2002 yılında 1.42 lira iken bugün Euro 3.04 lira.
- Asgari ücret bugün (ikinci aydan itibaren) net 1.000 lira, açlık sınırı (Mayıs) 1.349 lira, yoksulluk sınırı 4.394 lira.
- Tüp, 2002 yılında 15 lira, bugün 69 lira.
- 2002 yılında ekmek 20 kuruş iken, bugün (ortalama) 1 lira.
- Çeyrek altın 2002 yılında 24 lira iken bugün 171 lira.
- Et, 2002 yılında 5.5 lira iken bugün (ortalama) 23 lira.
- Benzin 2002 yılında 1.66 lira iken bugün 4.81 lira.
- 2002 yılında 278 milyon lira olan batık tüketici borçları Şubat 2015 sonunda 127 kat artarak 13.2 milyar lirayı buldu.
- 3 milyon civarında vatandaş, tüketici kredisi ve/veya kredi kartı borcu ödeyemediği için bankaların kara listesindedir.
- Her 100 memurdan 97’sinin borcu var.
- Türkiye’de 5 köylüden 3’ü haciz kıskacında.
- 2002 yılında icra dosya sayısı 6 milyondu; 2013 yılı itibari ile bu sayı 21 milyon civarında.
- Cezaevinde bulunanların % 38.7‘si İcra ve İflas Kanunu’na muhalefet suçundan…
- 2002 yılında 387 bin taşeron işçi vardı, 2015 yılı itibari 2 milyon kişiyi aştı.
- 2002-2013 yılları arasında Türkiye’de dükkan kapatan esnaf ve sanatkarlar sayısı 1.261.722.
- Türkiye genelinde 2014 yılında 200 bin 235 iş yeri açılırken, aynı yıl 96 bin 353 iş yeri de kapandı.
- 2002 yılında 4 kişi dolar milyarderi iken bugün 44 kişi dolar milyarderi.
- Türkiye 1986 yılında ekonomik olarak dünya 16’ncısıydı, bugün 17. sıradadır.
- Bankada 1 milyon lira üzerinde parası bulunan kişi sayısı 2014’te 10 bin 364 artarak 77 bin 210‘a ulaştı.
- AKP’nin iktidara geldiği 2002’de Türkiye’deki en zengin yüzde 1’lik nüfus toplam servetin yüzde 39.4’üne sahipken ülkenin geri kalan yüzde 99’luk kesimi Türkiye’deki toplam zenginliğin yüzde 60.6‘sını elinde bulunduruyordu.
- Türkiye’nin en zengin yüzde 1’inin toplam servetten aldığı pay yüzde 39.4’ten yüzde 54.3‘e yükseldi.
Bu verileri daha da genişletmek mümkündür. Var olanın fotoğrafını çekip yorumlarımızla halk yararına halkı aydınlatmaya tarafsız, objektif ve ilkeli bir şekilde devam edeceğimizi de belirtmek gerekir…
Kaynak:
- http://www.milliyet.com.tr/2008/01/07/ekonomi/aeko.html
- http://www.bigpara.com/haberler/ekonomi-haberleri/2014te-cari-acik-ne-kadar-oldu-mb-acikladi_ID977656
- http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/28376817.asp
- http://seal.atilim.edu.tr/turkiyede-2001-subat-krizinin-etkileri
- http://www.hurriyet.com.tr/ege/21916160.asp
- http://www.muhasebetr.com/2015-asgari-ucret.html
- http://www.turkis.org.tr/
- http://www.ipragaz.com.tr/tupgaz-fiyatlari.asp?Sehir=TEK%DDRDA%D0&Tup=EvTup
- Yalçın, S. (2014). Kayıp Sicil. Kırmızı Kedi Yayınları. İstanbul.
- http://www.ukon.org.tr/fiyatlar/fiyatlar.html
- http://www.altinfiatlari.com/category/son-15-yil-altin
- http://www.milliyet.com.tr/altin-fiyatlarinda-son-durum–gundem-2072039/
- http://www.yenicaggazetesi.com.tr/batik-krediler-127-kat-artti-112499h.htm
- http://www.milligazete.com.tr/haber/Icra_dosyasi_sayisinda_korkuncartis/334767#.VXne7Pntmko
- http://ekonomi.millet.com.tr/taseron-iscide-rekor-haberi/1266869
- http://www.milliyet.com.tr/turkiye-de-2014-yilinda-200-bin-236-trabzon-yerelhaber-592165/
- http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ekonomi/282665/Herkes_konusur_AKP_zengin_eder.html
Türkiye’nin özel sektörü ekonomik büyümede itici güç
