Binlerce insanı sevindirecek ‘Zorunlu “erken” emeklilik’ yasası TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçti. Birçok insanın beklediği bu yasa ile 45 yaşın altındakiler bireysel erken emeklilikten yararlanabilecek.
Erken emekli olmak isteyenler
“Erken emeklilik” için Meclis düğmeye bastı ve yüzbinlerce insan bu yasa ile erkenden emekli olabilecek.
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
Bireysel erken emeklilik (BES) nedir?
Tasarıya göre, Türk vatandaşı olup 45 yaşını doldurmamış olanlardan ücret karşılığı çalışanlar, işverenin, kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dahil edilecek.
İşveren, çalışanını ancak otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığınca uygun görülen bir şirketin sunacağı emeklilik planına dahil edebilecek.
Bakanlar Kurulu, bu madde uyarınca emeklilik planına dahil edilecek işyerleri ile çalışanları ve bu kapsamdaki uygulama esaslarını belirlemeye yetkili olacak.
Çalışanın katkı payı, prime esas kazancının yüzde 3’üne karşılık gelen tutar olacak. Bu oranı iki katına kadar artırmaya, yüzde 1’e kadar azaltmaya veya katkı payına maktu limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Bu tutar, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü, işveren tarafından şirkete aktarılacak. İşveren, katkı payını zamanında şirkete aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşan parasal kayıptan sorumlu olacak.
Çalışan, otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilecek.
Bakandan tasarruf vurgusu
Maliye Bakanı Naci Ağbal “Temmuz 2016 itibarıyla BES’te toplanan toplam fon tutarı 56 milyar liraya ulaştı. BES fonlarının milli gelire oranı 2016 itibarıyla yaklaşık yüzde 2.5’e ulaştı” dedi. Ağbal BES’teki yeni sistemin devreye sokulmasıyla 10 yılda 100 milyarlık bir tasarruf oluşacağını dile getirdi.
152 TL maaş
Hazine Müsteşarı Osman Çelik ise; “Eğer 10 yıl boyunca 100 lira yatırıyorsa katkı payı olarak başlangıçta ömür boyu maaş tutarı, sabit maaş olarak 152 lira almaya hak kazanıyor. Toplam ödeyeceği tutar 34 bin TL 100 TL aylık kesinti olduğu takdirde ve emekliliğe hak kazanıp emeklilikte toplu para almayıp da emekli maaşı almaya karar verirse toptan ödediği tutar 34 bin TL ve ömür boyu da 152 TL’lik maaş almaya hak kazanıyor.” dedi.
Erken emeklilik
Cayma hakkı: Çalışan, emeklilik planına dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi müteakip 2 ay içinde sözleşmeden cayabilecek. Cayma halinde, ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte 10 işgünü içinde çalışana iade edilecek.
Şirket, cayma süresince ödenen katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlayacak şekilde fon yönetiminden sorumlu olacak.
Bin TL ilave katkı: Çalışan adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden devlet katkısı sağlanacak.
Çalışanın cayma hakkını kullanmaması halinde, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, bin TL ilave devlet katkısı sağlanacak. Bakanlar Kurulu, bu tutarı yarısına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya yetkili olacak.
Emeklilik hakkının kullanılması halinde, hesabında bulunan birikimi en az 10 yıllık, yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin yüzde 5’i karşılığı ek devlet katkısı ödemesi yapılacak.
Düzenleme, 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecek.
Zorunlu erken emeklilik ve dikkat edilmesi gereken konular
İşveren, çalışanını ancak otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı tarafından uygun görülen bir şirketin sunacağı emeklilik planına dahil edebilecek.
Çalışanın katkı payı, prime esas kazancının yüzde 3’üne karşılık gelen tutar olacak. Bu oranı iki katına kadar artırmaya, yüzde 1’e kadar azaltmaya veya katkı payına maktu limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Komisyonda konuşan Maliye Bakanı Naci Ağbal, tasarı ile bireysel emeklilik sisteminin yaygınlaşmasını, tasarrufların ve çalışanların emeklilikteki refah düzeylerinin artırılmasının planlandığını aynı zamanda tasarrufların arttırılmasının da cari açığı düşürücü etki yaratacağını söyledi.
Maliye Bakanı’ndan zorunlu erken emeklilik sistemi üzerine açıklama yapıldı
Ağbal, önümüzdeki yıldan itibaren yürürlüğe girmesi öngörülen otomatik katılım ile 10 yıllık sürenin sonunda 100 milyar TL ilave kaynak oluşacağını, 6,7 milyon kişinin bireysel emeklilik sistemi içine gireceğini söyledi.
Ağbal, otomatik katılımda da yüzde 25 devlet katkısının geçerli olacağını, bu katkıya ilaveten iki aylık süre sonrasında da sistemde kalmayı kabul edenlere 1,000 TL verileceğini de belirtti.
Otomatik katılım mekanizmasında ayrıca sistemden aylıkla emekli olmayı tercih edenlere de yüzde 5 oranında ek bir devlet teşviki daha öngörülüyor.
Ağbal’ın açıklamalarına göre sistemde kalmak istemeyen çalışanlar ise iki ay içinde sistemden çıkabilecek ve ilgili tutar nemasıyla birlikte çalışana iade edilecek.
Ağbal’ın verdiği bilgilere göre bireysel emeklilik sisteminde hali hazırda 6,4 milyon katılımcı ve 56 milyar TL toplam fon bulunuyor. Bu rakam milli gelire oranla yüzde 2,5’e tekabül ediyor.
