İlk adımları heyecanla beklenen bebeklerde yürüteç kullanımı, yürüme kabiliyetini köreltiyor. Birçok ebeveyn tarafından güvenli sanılan yürüteçler, ev kazalarına bağlı ciddi yaralanmalara da neden olabiliyor.
Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Yard. Doç. Dr. Nurullah Şener; yürüteçle ilgili bilinmesi gerekenlere dikkat çekiyor.
Bebek yürüteçlerinin yararlı mı, yoksa zararlı mı olduğu hakkında uzun zamandır süregelen bir tartışma mevcut. Aslında yürüteçlerin gereklilik arz etmeyen bir bebek bakım aracı olduğunu dile getiren Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Yard. Doç. Dr. Nurullah Şener, henüz motor kabiliyetleri yeteri kadar gelişmemiş küçük bir bebeğin yürüyemediğini ama istediği yere ayakta durarak ve yerden kuvvet alarak yürüteç sayesinde hızla hareket edebildiğini söyledi.
Bebek yürüteçlerinin ebeveynler ve bazen de sağlık çalışanları tarafından 5-15 aylık bebeklere kullandırdığını kaydeden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Yard. Doç. Dr. Nurullah Şener, şunları söyledi:
Birçok anne baba yürüteçlerin güvenli olduğunu düşünür ve kendileri diğer işleri rahatlıkla yaparken bebeğin kendi halinde oynayıp eğlenmesine izin verir. Ayrıca yürütecin bebeğin yürümesini de hızlandırdığına inanır. Ne yazık ki durum böyle değil. Yürüteçler gerçekte bebeğin yürümesine yardım etmez. Aksine bebeğin yürüme kabiliyetini köreltir ve hatta bazı durumlarda yok bile edebilir. Yerde yapılan sürünme, emekleme, kendi etrafında yuvarlama, tırmanma gibi aktiviteler önemli yürüme öncesi kabiliyetlerdir. Yürüteç kullanımı yerine bebek, bu hareketleri yapması için mutlaka teşvik edilmelidir.
Kazalara neden oluyor
Yürüteçteki bir bebek anne babasından uzaklaşarak yaralanabiliyor. En sık merdivenden düşme şeklinde yaralanmalar meydana geliyor. Sıklıkla kafa yaralanması da gözleniyor. Ayrıca ayak ya da başparmakların sıkışma sonrasında yaralanması, düşmeye bağlı kemik kırıkları da oluşabiliyor. Öte yandan bebekler ayakta durur pozisyonda olduğu için normalde ulaşamayacağı yerlere daha rahat uzanabiliyor ve kendisi için tehlikeli olabilecek sıcak su, çay, zehirli maddeler ya da elektrikli aletler gibi maddelere ulaşabiliyor. Tüm bunlar da ciddi yaralanmalar için risk oluşturuyor.
Birçok zararı var
- Yürüteç kullanan bebekler, kendi ağırlıklarına nasıl kaldıracaklarını öğrenemez.
- Yürüteçler, bebeklerin sırtını desteklemez. Bu nedenle de bebekler sırtlarını nasıl dik tutacaklarını kavrayamaz.
- Yürüteçteki bir bebek düşme esnasında nasıl dengede kalacağını anlayamaz.
- Sapan şeklindeki koltuk, bebeklerin kalçasını yay gibi şekle sokabilir. Bu durum bacaklarda eğriliğe ve parmak ucunda yürümeye neden olur.
- Bebekler yürüteçte ayaklarını göremez. Ancak yürüme için görme ve hissetme gerekir.
Yürüteç kullanımının sonuçları
- Hareket deneyimlerinde değişen oranlarda azalma,
- Yürümeye başlamayan bebeklerde görülen tekrarlayan hareketleri yapma da sınırlama,
- Uygun olmayan hareket ve denge stratejilerinin kullanılması,
- Omuz eklemine ve kalça eklemine aynı anda yük bindiren emekleme süresinde azalma.
