Mevsim geçişleriyle birlikte özellikle nezle, grip, bademcik iltihabı ve sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının görülme sıklığı artıyor.
Bunun sebebi ise sonbahar ve kış aylarında kapalı mekanlarda daha sık bulunmamız nedeniyle havada asılı kalan virüs ile bakterilerin solunum yoluyla bulaşmaları.
Sonuç; hapşırık, öksürük, burun akıntısı, baş ağrısı, boğaz yanması, yorgunluk, ateş… Uzmanlar her fırsatta yaşam alışkanlıklarımızda alacağımız önlemlerle bizi yorgan döşek yatıran bu hastalıklardan büyük oranda korunabileceğimize dikkat çekiyorlar.
Üst solunum yolu enfeksiyonundan korunmada en önemli kural ise: el hijyenine önem vermek. Hiç kuşkusuz dikkat etmemiz gereken daha pek çok nokta var. Peki, diğer önlemler neler? Acıbadem Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı ve Acıbadem Maslak Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı savaş açmanın yollarını anlattı, önemli önerilerde bulundu.
1- Ellerinizi sık sık yıkayın
Eller her ortamla temas ettikleri için normalde ciltte bulunanların yan sıra el ile temas ettiğimiz alanlardaki hasta yapıcı mikroorganizmaları da barındırabiliyor.
Bu durum da üst solunum yolu enfeksiyonlarına zemin hazırlıyor. Örneğin ellerimizi gözlerimize veya ağzımıza sürdüğümüzde enfeksiyon hastalık oluşturabiliyor.
“Bu nedenle ellerinizi sık sık yıkamanız, almanız gereken en önemli önlemlerden biri.” uyarısında bulunan Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, “Tuvaleti kullanmak, para alışverişinde (kredi kartı bile) bulunmak, burnu temizlemek ve hayvan ellemek gibi çeşitli faaliyetlerden sonra veya elinizin kirlendiğini hissettiğiniz her türlü ortamda ellerinizi yıkamaya özen gösterin. Özellikle her hapşırık ve öksürükten sonra ellerinizi sıvı sabunla yıkamayı asla ihmal etmeyin. Su ve sabun olmayan yerlerde, ıslak mendil veya alkol bazlı antibakteriyel temizleyicilerinden faydalanın.” diyor.
2- Beslenmenize dikkat edin
Dengesiz beslenme alışkanlıkları özellikle tek taraflı beslenmek bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyon gelişme riskini artırıyor. Üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için tüm besin gruplarını orantılı bir şekilde, yaşınıza uygun olarak tüketmeniz önemli.
Özellikle taze meyve ve sebze yemeyi ihmal etmeyin. İhtiyacınız olan besin öğelerini düzenli tükettiğinizde vitamin takviyesi almanıza gerek yok. Bilimsel açıdan vitaminlerin solunum yolları enfeksiyonlarına karşı koruyucu bir özelliği olduğu gösterilmemiş, dolayısıyla ancak vücutta vitamin eksikliği saptanırsa hekim tarafından önerilebiliyor.
3- Kısa sürede aşırı kilo kaybından kaçının
“Aşırı ve hızlı kilo kayıpları enfeksiyona karşı vücut direncini bozan bir durum. Bu nedenle aşırı ve hızlı kilo kayıplarından kaçınmanız gerekiyor. ” diyen Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz zayıflığın yanı sıra obezite olarak adlandırılan aşırı kilonun da enfeksiyonlara yatkınlığı arttırdığını ifade ediyor.
4- Vücudunuzu susuz bırakmayın
Özelikle soğuk havalarda ısıtıcıların da etkisiyle oda havası daha kuru oluyor. Bu durum da solunum yollarımızın kurumasına ve kolayca tahriş olmasına neden oluyor. Bunun sonucunda da üst solunum yolu enfeksiyonu riski artıyor. Dolayısıyla sıvı tüketimini arttırmayı ihmal etmeyin.
5- Ortamı saat başı ortalama 5 dakika havalandırın
Bulunulan ortamın kalabalık ve havasız olması, solunum yoluyla ilgili hastalığı olan kişilerin ortam havasına konuşma, öksürük ve hapşırık yoluyla enfeksiyon bulaştırma ihtimalini arttırıyor.
Dolayısıyla toplu ortamlarda, örneğin okul döneminde öğrenciler ve öğretmenler ile kalabalık toplu taşıma araçlarında bulunanlar birçok farklı mikroplarla karşılaştıkları için solunum enfeksiyonu hastalıklarından daha sık yakınıyorlar. Bu nedenle oda ve ortamların ortalama olarak saat başı 5 dakika gibi bir süre düzenli olarak havalandırılması önem taşıyor.
6- Aşınızı yaptırın
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz sonbahar aylarında yıllık grip veya yaşa uygun zatürre (pnömokok) aşılarının mutlaka yaptırılması gerektiğine dikkat çekerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Özellikle risk grubundaki kişiler (5 yaşından küçük çocuklar, 65 yaşından büyükler, hamileler, diyabet, kalp ve böbrek hastalığı ile kronik hastalığı olanlar) için yıllık grip aşısı çok önemli. Eğer ailede çeşitli tedavileri nedeniyle bağışıklığı baskılanmış kişiler varsa onların da aşılanmaları gerekiyor.”
7- Hasta kişilerle yakın temastan kaçının
Solunum yolu enfeksiyonu olan bir kişinin yakın çevresine bulaştırıcılığı yüksek oluyor. Bu nedenle hasta kişilerle yakın temastan mümkün olduğunca uzak durun. Başta havlu olmak üzere ortak eşya kullanımından da kaçının.
8- Çalışma masanızı düzenli temizleyin
Özellikle öksürmenin ve hapşırmanın olduğu ortamda mikroorganizmalar yüzeylere de yayılabiliyor. Dolayısıyla her sabah işe başlamadan önce masa ve bilgisayar klavyesi gibi sık temas edilen yüzeyleri standart temizleyiciler ile temizlemeniz, enfeksiyonlardan korunmanız için önemli.
