3 Mart 1924 Türk Devrimi’nin en önemli günlerinden biri. Halifelik kaldırıldı. Şeriye ve Evkaf Vekâleti kaldırılmasıyla din ve devlet işleri birbirinden ayrıldı. Tevhidi Tedrisat Yasası ile eğitimde birlik sağlandı.
Yazar: Nuh Çetin
Halifelik neden kaldırıldı?
Halifelik zaten yoktu!.. Osmanlı ve Hindistan Müslümanları dışında, bizim halifeyi takan yoktu…
Örneğin 1. Dünya savaşında halifemiz “gâvura karşı” cihat ilan ettiği halde, Müslüman Araplar “gâvurla” işbirliğine girip, Osmanlıya karşı ayaklanmışlardı.
Araplara göre Osmanlı halifeliği kılıç zoruyla almıştı. Bizim Halifeyi bir türlü hazmedemediler. Onlara göre halifenin Hz. Muhammed’in soyundan gelmesi gerekiyordu. Bizim padişahların soyunu ise biliyoruz:
Kiminin soyu Sırbistan’a, kimininki Yunanistan’a, kimininki Ermenistan’a dayanıyordu.
Mustafa Kemal ve arkadaşları, laik sisteme geçti
Onlara göre din pozitif bilimden elini çekip, Allah ile kulun vicdanı arasındaki özel yerine geri çekilmeliydi.
Osmanlı’da astronomiden jeolojiye, tıptan meteorolojiye; her konu için fetva gerekiyordu. Gerçi şimdi de öyle oldu ya…
Bu yüzden Osmanlının hüküm sürdüğü geniş bir coğrafyadaki halklar bilimde ilerleme sağlayamamış, gelişmiş ülkelerin maskarası haline gelmişti.
Peki halifelik devam etseydi, ne olacaktı?
Örneğin, çağdaş hukuk kuralları yerine, dindeki hukuk kuralları işleyecekti:
- Kız evlatlara mirastan erkeklerin yarısı kadar pay verilsin.
- Hırsızın eli bilekten kesilsin.
- Fikirlerinden hoşlanmadığınız (onlar bozguncu diyorlar) insanların elleri ve kolları çapraz kesilsin.
- Darwin falan tanımam. Havva elma yedi, öteki kandı, pat diye dünyaya atıldılar.
- İlk insan (Adem) on bin yıl önce dünyaya indi, daha o saat alfabeyi, madenciliği, ziraati biliyordu vs…
Genç cumhuriyet her konuda müdahalesi olan, asırlardır geri kalmışlığın temel sorumluları arasında yer alan Halifelik makamının bir “çift başlılığa” yol açtığına hükmetti.
Ve Halifelik 3 Mart 1924’te tarihe gömüldü
Halife yurt dışına gönderildi. O da Suudi Arabistan’a… Gitmedi!.. Ailesiyle önce İsviçre’ye, sonra Fransa’ya geçip, oraya yerleşti. 1944 yılında orada öldü.
Laik Cumhuriyetin temelini oluşturan 3 Mart 1924 Devrim Yasalarının kabul edilişinin 96. yılı kutlu olsun!
