Hamilelikte anne adayının vücudunda, neredeyse tüm organlarda çeşitli değişimler meydana gelir.
Bu değişimlerin bir kısmı sorunsuz şekilde atlatılırken, bazıları ise ciddi rahatsızlıklara neden olabilir. Bu rahatsızlıklardan en sık görülenleri bel ağrıları ve bacak kramplarıdır. Liv Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Eralp Başer hamilelikte sıkça görülen bu iki rahatsızlığın nedenleri ve çözüm önerilerini anlattı.
Neden bel ağrısı ve bacak krampları olur?
Çoğu anne adayı, hamilelik sürecinde bel ağrısı yaşar. Bu ağrı çoğunlukla gebeliğin 4. ayından itibaren başlar. Ağrının en çok hissedildiği yer, genellikle leğen kemiği (pelvis) ile omurganın birleştiği bölgedir. Sık görülen bir diğer problem, bacak kramplarıdır. Bu kramplar özellikle gebeliğin son 3 ayında giderek yoğunlaşır.
Pek çok anne adayı, özellikle geceleri uykudan uyandıracak derecede şiddetli ağrılı bacak krampları yaşar. Bu krampların nedeni tam olarak bilinemese de hamilelikteki kilo artışının bacaklar üzerinde yarattığı yük veya gelişen ödem nedeniyle olabileceği düşünülür. Kas kramplarının azaltılması için düzenli yürüyüş yapılması, bol sıvı alınması, gece yatmadan önce sıcak bir banyo ile kasların gevşetilmesi ve baldır kaslarının esnetilmesi önerilir. Ayrıca magnezyum takviyesinin de krampları azaltabildiği bildirilmiştir.
Hamilelikteki bel ağrısının en sık sebepleri nelerdir?
Kilo alımı: Çoğu anne adayı, hamilelik süresince 10-15 kilo civarında kilo alır. Omurganın bu kilonun baskısı altında kalması ile bel ağrısı şikayeti ortaya çıkabilir. Bebeğin yerleştiği rahmin ağırlığının da pelvis içerisindeki damar ve sinirlere baskı yapması, bele vuran ağrıya neden olabilir.
Hormonal değişimler: Hamilelikte tüm hormon sisteminde birtakım değişimler oluşur. Özellikle progesteron ve relaxin hormonunun salgılanması, kalça kemiği ve omurganın eklem yerlerinde gevşemeye neden olur. Bu gevşeme nedeniyle omurga ve eklemlerin stabilitesi azalır ve bel ağrısı oluşur.
Postür (duruş) değişiklikleri: Karın boşluğunda yerleşen rahim ve içerisindeki bebek büyüdükçe, ağırlık merkezi öne doğru kayar. Buna bağlı olarak omurgaya öne doğru binen yük artar. Anne adayı fark etmese de bu yük karşısında karşı duruş pozisyonunu değiştirir, bu da bel bölgesinde en yoğun olmak üzere, kas ve eklem ağrılarına neden olur.
Stres: Duygusal stresin arttığı durumlarda kas spazmları da sıklaşır. Bu spazmlar özellikle bel ve boyun bölgesinde ağrıya neden olabilirler.
Önerilere Uyun, Bel Ağrınızı Hafifletin
Egzersiz: Düzenli yapılan egzersiz, kasları güçlendirir ve esnekliğinizi arttırır. Hamilelikte yürüyüş, yüzme, kondisyon bisikleti gibi egzersizler genellikle güvenlidir. Hamilelik için özel olarak oluşturulmuş pilates egzersizleri de hem esneklik hem güçlenme sağlar. Fizik tedavi uzmanı ya da fizyoterapistler bel bölgesi kaslarını güçlendirmek ve bel ağrısını dindirmek için çeşitli tedaviler önerebilir.
Sıcak veya soğuk uygulama: Sıcak havlu ve kompresler ya da soğuk uygulamaları bel ağrısını azaltmaya yardımcı olabilir. Uygulama yapmadan önce doktorunuz ya da fizyoterapistinize danışmayı ihmal etmeyin.
Duruşun düzeltilmesi: Günlük aktiviteler sırasında, otururken veya yatarken duruşun düzeltilmesi bel ağrısını azaltabilir. Örneğin yan yatarken dizlerin arasına bir yastık konulması, bel bölgesine olan baskıyı azaltacaktır.
Fizyoterapi ve masaj: Bel bölgesindeki kas spazmlarının giderilmesi ve o bölgenin güçlendirilmesi için fizyoterapi ve masaj uygulamaları genellikle faydalı olur. Önemli olan nokta, bu uygulamaların mutlaka bilinçli olarak ve tecrübeli merkezlerde yapılmasıdır. Aksi taktirde gebeliğe olumsuz etkileri olabilir.
