Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı rakamlara göre Ağustos’ta yıllık enflasyon 15 ayın en düşük seviyesine geriledi. Ekonomistlere göre TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranında bir tutarsızlık var. İstanbul Ticaret Odası’nın açıkladığı rakamlar, TÜİK’in üç katı seviyesinde.
Tüketici fiyatları (TÜFE) Ağustos’ta % 0.86 artarken yıllık bazda % 15.01’e geriledi.
Bloomberg HT’nin anketine göre TÜFE’nin aylık % 1.3, yıllık % 15.5 olması bekleniyordu.
“Çok tuhaf”
Ağustos enflasyonunu Twitter hesabından değerlendiren ekonomist Mahfi Eğilmez İstanbul Ticaret Odası (İTO) Ücretliler Geçinme Endeksi’ndeki ağustos ayı artışına dikkat çekti. Eğilmez, “İTO Ücretliler Geçinme Endeksi’nin %2,53 arttığı ağustos ayında TÜFE’nin %0,86 artması oldukça tuhaf” yorumunu yaptı.
Ağustos ayında enflasyon TÜFE’de %0,86 arttı, Yİ-ÜFE’de %0,59 azaldı. Böylece 12 aylık TÜFE %15,01’e Yİ-ÜFE de %13,45’e gerilemiş oldu. İstanbul’da İTO Ücretliler Geçinme Endeksinin (perakende fiyatlar) %2,53 arttığı Ağustos ayında TÜFE’nin %0,86 artması oldukça tuhaf.
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) September 3, 2019
“Dünyada en kötü şeyin yalan söylemek olduğu doğru değildir. Ondan daha kötüsü insanın kendi söylediği yalana kendisinin inanmasıdır. Çünkü o zaman işleri düzeltmek için önlem almaya yönelmez.” Pinokyo
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) September 3, 2019
“Bu işte bir gariplik var”
Prof. Dr. Burak Arzova ise ağustos ayı enflasyon beklenti anketlerine dikkat çekti. Foreks’in anketinde beklentinin aylık %1,34 olduğunu hatırlatan Arzova, “Bu işte bir gariplik var. Bu kadar önemli kurum ve ekonomist TÜİK enflasyonunun yakınına bile ulaşamamış. Çok garip” diye yazdı.
TÜFE aylık %0,86, yıllık %15,01 arttı. Foreks’in anketinde beklenti aylık %1,34, yıllık %15,56 artış olacağı yönündeydi.
Bu işte bir gariplik var. Bu kadar önemli kurum ve ekonomist TÜİK Enflasyonunun yakınına bile ulaşamamış. Çok Garip pic.twitter.com/FrSSqecZWS— Prof.Dr.Burak ARZOVA (@arzovaone) September 3, 2019
Arzova’nın yorumuna Twitter’dan destek veren ekonomist İBrahim Kahveci ise “Bir TÜİK mucizesi. Kağıt üzerinde zam yok” dedi.
Bir TÜİK mucizesi hocam.
Kağıt üstünde zam yok.
Daha ne olsun!— ibrahim Kahveci (@Kahvecibrahim) September 3, 2019
İTO’nun açıkladığı enflasyon, TÜİK’in 3 katı
Sözcü ekonomi yazarı Murat Muratoğlu ise Twitter’dan yaptığı paylaşımda; “İstanbul Ticaret Odası’nın açıkladığı Ağustos enflasyonu TÜİK’in açıkladığı enflasyonun tam 3 katı! Biri devletin RESMİ KURUMU, diğeri koskoca TİCARET ODASI… Biri yanlış hesaplıyor demek fazla iyi niyetli! Biri piyasayı manipüle ediyor. HANGİSİ?” ifadelerini kullandı.
İstanbul Ticaret Odası’nın açıkladığı Ağustos #enflasyon u
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı enflasyonun tam 3 katı!🤔Biri devletin RESMİ KURUMU, diğeri koskoca TİCARET ODASI…
Biri yanlış hesaplıyor demek fazla iyi niyetli❗️Biri piyasayı manipüle ediyor.🧐
HANGİSİ❓— Murat Muratoglu (@sozcumuratoglu) September 3, 2019
“Enflasyon düştü, fiyatlar arttı”
Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise TÜİK enflasyonunda gördüğü tutarsızlığı bir cümleyle ifade etti. Ulusoy, “Enflasyon düştü, fiyatlar arttı” dedi.
Milli gelir 10 yıl önceye döndü!
Türkiye’de milli gelir 2009’un altına düştü. Vatandaş hemen hemen her ay açıklanan ve ekonomiyi şahlandıracağı söylenen ekonomi paketlerini dikkatle dinlerken, ‘nerede o eski günler’ demeden edemiyor. 11. Kalkınma Planı’na göre 2023 yılında hedeflenen milli gelir ise, 2013 yılındaki milli gelirden 4 dolar fazla. 2013 yılında milli gelir tarihi en yüksek seviye olan 12 bin 480 dolar seviyesindeydi!
Türkiye İstatistik Kurumu kişi başına düşen milli geliri açıkladı. Buna göre 2019 yılının ikinci çeyreği itibarıyla kişi başı milli gelirimiz 8 bin 811 dolar ile 2009 yılı milli gelirinin de altına düştü. 2006 yılının ise 905 dolar üzerinde.
‘Kağıt üzerinde 2009 yılı ile aramızda sadece 169 dolar var’ diyebilirsiniz. Ancak durum o kadar da basit değil. Çünkü 2009 yılında yıllık enflasyon 6.53 seviyesindeydi. 2019 yılında ise yıllık enflasyon 15.51 seviyesinde.
Başka bir deyişle vatandaşın alım gücü de 10 yıl öncesine göre oldukça düşmüş durumda.
Vatandaş her yıl 1 kg fazla dana eti alabildi
2009 yılında net asgari ücret 527 TL olarak uygulanıyordu. TÜİK verilerine göre dana etinin kilogram fiyatı ise 16.35 TL seviyesinde bulunuyordu. Asgari ücret toplam 32.23 kilogram dana eti alabiliyordu.
2019 yılının Türkiye’sinde ise asgari ücret 2 bin 20 TL. Dana etinin kilogram fiyatı ise 48.24 TL seviyesinde bulunuyor. Asgari ücret toplam 41.87 kilogram et alabiliyor.
Asgari ücretli bir çalışan aradan geçen 10 yıllık süreçte sadece 9 kilogram fazla et alabiliyor
Alkollü içeceklerde miktar azaldı
Son günlerde gelen zamlarla gündemde olan alkollü içeceklerde ise durum terse dönmüş durumda. TÜİK’in madde sepetinden alınan rakamlara göre 2009 yılı Haziran ayında asgari ücretle en ucuz alkollü içecek olan biradan, 50’lik kutu 238 adet alınabiliyorken, 2019 yılında bu sayı 201’e düşmüş durumda.
Kurlar uçtu!
Aradan geçen 10 yıllık süreçte dolar ve euro da artış gösterdi. Özellikle geçen yıl Ağustos ayında yaşanan ABD gerilimi sonrası dolar 7 TL’nin üzerine çıktı.
2009 yılı dolar kuru ortalaması 1.54 seviyesinde bulunurken 2019 yılında kur 5.80 seviyesinde bulunuyor. Euro ise 2009 yılında 2.15 seviyesinde bulunurken bugün 6.35 seviyesinde seyrediyor.
2023 milli gelir hedefi 12 bin 484 dolar
Türkiye’nin resmi 2023 hedeflerini de içeren 11. Kalkınma Planı‘nda 2023 itibarıyla kişi başına milli gelirin 12 bin 484 dolar olması hedefleniyor. Türkiye’de milli gelir 2013 yılında 12 bin 480 dolar olarak açıklanmıştı. Yani 4 yıl sonraki milli gelir hedefi 6 yıl önceki milli gelir hedefinin sadece 4 dolar üzerinde.
