Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), tamamlanan ve uygulama aşamasında olan 46 millet bahçesinin toplam maliyetinin 1 milyar 688 milyon lira olduğunu; projelendirme aşamasında ise 126 Millet Bahçesi daha bulunduğunu açıkladı.
Millet bahçelerinin maliyeti ortaya çıktı: 1 milyar 688 milyon TL
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 24 Haziran 2018 seçimleri öncesinde, seçim vaatleri arasında millet kıraathaneleri ile birlikte millet bahçeleri de yer almıştı.
Erdoğan, millet bahçelerini “Anneler, alacaksınız çoluğunuzu çocuğunuzu yanınıza, gideceksiniz millet bahçesine, onlarla beraber yuvarlanacaksınız” sözleri ile duyurmuştu. Tamamlanan ve uygulama aşamasında olan millet bahçelerinin maliyeti, CİMER üzerinden yapılan başvuru ile ortaya çıktı.
TOKİ, Millet Bahçelerinin maliyetine ilişkin 12 Ağustos’ta yapılan başvuruya, 19 Ağustos’ta yanıt verdi. Yanıtta, “başvurunun ilgili birimlere iletildiği, ilgili birimlerden cevap gelmesi durumunda gerekli bilgilerin verilebileceği” belirtildi.
TOKİ, 2 Eylül’de verdiği ikinci yanıtta millet bahçelerinin maliyetini açıkladı. Buna göre, 2 Eylül itibarıyla tamamlanan ve uygulama aşamasında olan toplam 46 millet bahçesinin maliyeti 1 milyar 688 milyon 423 bin 784 lirayı buldu.
Toplam maliyeti açıklanan 46 millet bahçesinden 11’ini, tamamlanan millet bahçeleri oluşturdu. Yanıtta, tamamlanan 11 millet bahçesinin maliyetinin 280 milyon 266 bin 700 lira olduğu belirtildi. 35 millet bahçesinin de uygulama aşamasında olduğu belirtilen yanıtta, bu millet bahçelerinin toplam maliyetinin ise 1 milyar 408 milyon 157 bin 84 lira olduğu kaydedildi.
Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine göre, yanıtta, 126 millet bahçesinin de projelendirme aşamasında olduğu ifade edilirken, “Projelendirme aşamasında olan 126 adet Millet Bahçesi’nin maliyeti, işlerin ihale edilmesine takiben belli olacaktır” denildi.
TOKİ, tamamlanan 11 millet bahçesi olduğunu belirtirken, Erdoğan, 5 Haziran’da katıldığı Millet Bahçeleri Toplu Açılış Töreni’nde, toplam 23 millet bahçesinin açıldığını belirtmişti. Covid-19 salgını sürecinde çok sayıda kişi asgari ücretin altında yaşamını sürdürmeye çalışırken, millet bahçesi projelerini devam etmesi tepki çekmişti.
İhaleleri kimler aldı?
• Ankara AKM 1. Etap Millet Bahçesi projesini, 2019’da, pazarlık usulü ile 398 milyon 500 bin liraya Yapı ve Yapı İnşaat aldı. Şirketin yöneticileri arasında olduğu belirtilen Hasan Yeşildağ’ın, Ethem Sancak’ın, arasında Akşam ve Star’ın da olduğu medya grubunu devrettiği kişi ve Erdoğan’ın yakınında bulunan bir iş insanı olması dikkat çekiyor. O dönemde proje için tarihi binaların yıkılması da eleştirilere neden olmuştu
• Konya’nın Meram ilçesindeki Millet Bahçesi projesini, 44 milyon 444 bin liraya “Ziver Petrol Anonim Şirketi” aldı. Şirketin yöneticisi olan Veysel Demirci, 1 Kasım 2015’te, Elazığ’da AKP’den milletvekili aday adayıydı. Şirket, 2018’de, Bingöl-Kartal-Sancak karayolunun 31 kilometrelik yol ihalesini pazarlık usulüyle 219 milyon 876 bin liraya alması ile gündeme geldi.
• İstanbul’un Zeytinburnu ilçesindeki millet bahçesi projesini ise 16 milyon liraya, Mim Doğal Kaynaklar İnşaat Şirketi aldı. Şirketin kurucusu olan Mihmail Mangan, Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı olduğu dönemde İBB iştiraki olan İSFALT AŞ’de genel müdür olarak görev yaptı. Mangan, 2002’de ise AKP’den Bayburt milletvekili adayı oldu ancak seçilemedi.
Millet bahçesi manzaralı büyük inşaatlar
Öte yandan, Millet Bahçelerinin yakınındaki alanların değeri yükselirken, İstanbul ve Ankara gibi illerde, “Millet Bahçesi manzaralı” ifadeleri ile büyük inşaatlar yapıldı, rezidanslar ve ofislerin satışı, bu slogan ile gerçekleştirildi.
