Sinovac aşısı etkinlik oranına dair açıklamalar kafaları karıştırdı. Önce Türkiye yüzde 91,25 dedi, ardından Brezilya yüzde 78, Endonezya yüzde 65 ve son olarak yine Brezilya yüzde 50,38 açıklaması yaptı. Peki tüm bu oranlar ne anlama geliyor? Virolog Dr. Semih Tareen ve Harvard’dan mikrobiyoloji uzmanı Doç. Dr. Emrah Altındiş yorumladı.
Sinovac aşısı ile ilgili açıklanan son veriler ne anlama geliyor?
Türkiye’nin 50 milyon doz için anlaşıp 3 milyon dozunu teslim aldığı Sinovac aşısının etkinliği hakkında dün Brezilya’dan bir açıklama daha yapıldı. Toplam 13 bin gönüllünün katıldığı Faz-III denemesi yapılan ülkede, aşının genel etkinlik oranının yüzde 50,38 olduğu açıklandı. Ancak Brezilya, daha önce yaptığı açıklamada ise aşının orta şiddetteki vakalarda yüzde 78, ağır vakalarda ise yüzde 100 etkinlik sağladığını açıklamıştı.
Bunların yanında Türkiye aşının etkinliğine dair açıklamasında Faz-III çalışmasının ara sonuçlarını paylaşmıştı. Türkiye’nin açıklamasına göre ise aşının etkinliği yüzde 91,25’ti.
Sinovac aşısı konusunda veri açıklayan bir diğer ülke ise Endonezya oldu. Endonezya, aşının yüzde 65 oranından etkinlik sağladığını bildirdi.
Peki birbirinden farklı tüm bu açıklamalar ne anlama geliyor? Uzmanlar yorumladı:
Dr. Semih Tareen: Ciddi semptomlu vakaları azaltması iyi
Virolog Dr. Semih Tareen, Brezilya’nın yaptığı son açıklamayı ve aşının etkinlik oranına dair diğer açıklamaları yorumladı.
“Sinovac bir an önce bütün verilerin toplam analizini sunmalı” diyen Tareen, “Sinovac aşısının ciddi semptomlu vakaları azaltması iyi” değerlendirmesi yaptı.
Tareen’in kişisel Twitter hesabından paylaştığı yorumları şöyle:
Brezilya’dan gelen Sinovac verilerini nasıl değerlendirmeliyiz? Neden önce %78 erkinliği olan aşıya şimdi %50 dendi? Açıklıyorum:
Hatırlatma: Türkiye’de %91, Endonezya’da %65, Brezilya’da önce %78 şimdi %50 olarak açıklanan Sinovac Covid19 aşısı etkinlik rakamları duyduk.
– Bu rakamlar Sinovac tarafından değil, ülkeler tarafından açıklandı.
– Ülkeler arası farkın sebebi gönüllü sayısı ve Covid19 vaka tanımı arasındaki farklar.
– Türkiye’de toplam 1322 gönüllüde 29 Covid19 vakası, Brezilya’da 9252 gönüllüde 252 Covid19 vakası açıklandı.
Brezilya’da Covid19 vakaları semptomlara göre 4 gruba ayrıldı:
1- Çok Ciddi Covid19 (hastanede yoğun bakım gerektiren) ve
2- Orta ciddi Covid19 (hastanelik olan). Bu iki grupta toplam 7 vaka var ve hepsi plasebo grubunda, yani bu grupta aşı %100 etkin.
3- Hafif semptomlu grup eklenince yukarıdaki 2 grupla beraber %78 etkin (38 vakanın 31’i plasebo grubunda).
4- Çok hafif semptomlu grup da yukarıdaki 3 gruba eklenince aşının dört gruptaki etkinliği %50.38 olarak sunuldu (4 grupta 252 Covid19 vakasının 167’si plasebo, 85’i aşı grubunda).
Brezilya’dan gelen Sinovac verilerini nasıl değerlendirmeliyiz? Neden önce %78 erkinliği olan aşıya şimdi %50 dendi? Açıklıyorum:
👉Hatırlatma: Türkiye’de %91, Endonezya’da %65, Brezilya’da önce %78 şimdi %50 olarak açıklanan Sinovac Covid19 aşısı etkinlik rakamları duyduk.— Semih Tareen (@virusfantom) January 12, 2021
Peki, buradan neler öğrenebiliriz?
1- Brezilya rakamları değiştirmedi. Önceden açıkladığı %78 rakamını “primary endpoint” olarak değil, sadece belli bir grup için açıkladı. Bu grup da yukarıda bahsettiğim grup 1 ve 2.
2- Sinovac aşısının ciddi semptomlu vakaları azaltması iyi.
3- Bu değerlerin istatistiği çok önemli. İstatistiksel verileri anlamak için CI95 (güvence aralığına) bakmalıyız. Mesela: 3 grup ortalamasındaki %78 etkinlik değerinde CI95 değeri: %46-90 arasında. Bu ne demek? Daha çok verilere ihtiyacımız var, ama yine de sonuçlar olumlu demek.
4- Sinovac bir an önce bütün verilerin toplam analizini sunmalı. Sinovac bunu yapacağını ve bu yüzden beklediklerini açıklamıştı. Biz de sabırsızca sonuçları bekliyoruz.
Doç. Dr. Emrah Altındiş: İlk tercih bu üç aşı olmalıydı
Harvard Üniversitesi Tıp Okulu’nda mikrobiyoloji uzmanı Doç. Dr. Emrah Altındiş de, “Brezilya’da açıklanan sonuçlar Sinovac’ın, Pfizer, Moderna ve Oxford aşıları kadar koruyucu olmadığını gösterdi” dedi. Altındiş, yine de Sinovac aşısının olunması gerektiğini söyledi.
Altındiş’in kişisel Twitter hesabından yaptığı açıklamaları şöyle:
Bugün Brezilya’da açıklanan sonuçlar Sinovac’ın, Pfizer, Moderna ve Oxford aşıları kadar koruyucu olmadığını gösterdi, ilk tercih bu üç aşı olmalı(ydı).
Öte yandan, tek ulaşabildiğimiz asi Sinovac ise -ve bugünün sonuçları doğruysa- Sinovac aşısını olmak, aşı olmamaktan daha iyi!
Çalışmada 4653 kişi Sinovac aşısı olurken (60 yas ustu dahil), 4599 kişi kontrol. Kontrol grubunda 7 kişi hastalığı ağır geçirirken, asi grubunda bu sayı 0! Dolayısıyla aşı ağır hastalığı engellemede % 100 koruyucu.
Sinovac aşısı olmak, aşı olmamaktan daha iyi
Bundan ötürü Sinovac aşısı olmak, aşı olmamaktan daha iyi.
Yine aşı olan 4653 kişide 7 kişi hastalığı hastanede tedavi ihtiyacı duyacak düzeyde geçirirken, bu sayı aşı olmayan 4599 kişide 31! Dolayısıyla asinin hastane bakimi gerektirecek koşullara karşı etkinliği %78 olarak hesaplanmış. Bu da olumlu.
Asinin %50.3 etkinlik sonucu ise hastalığı hastanede bakım ihtiyacı görmeden atlatanlar da analize eklenince ortaya çıkmış. Plasebo grubunda 4599 kişide 167 kişi enfekte olurken, asi grubunda 4653 kişide 85 kişi enfekte olmuş. Asi enfekte olacak her 100 kişiden 50’sini korumuş.
Sinovac aşısı güvenli, daha düşük olsa da koruyucu
Bu verilere göre Sinovac aşısı güvenli.
Koruyuculuğu Pfizer, Moderna, AstraZeneca aşılarından çok daha düşük olsa da koruyucu.
Ben toplumun bu koruyuculuğu yüksek aşılarla aşılanmasından yanayım ancak Sinovac aşısına mecbur bırakıldıysak: Asiyi olmanız, olmamanızdan çok daha iyi.
19- Bugun Brezilya’da aciklanan sonuclar Sinovac’in, Pfizer, Moderna ve Oxford asilari kadar koruyucu olmadigini gosterdi, ilk tercih bu uc asi olmali(ydi).
Ote yandan, tek ulasabildigimiz asi Sinovac ise-ve bugunun sonuclari dogruysa-SINOVAC ASINI OLMAK, ASI OLMAMAKTAN daha iyi!— Emrah Altindis (@Emrah_Altindis) January 13, 2021
