Pandemi nedeniyle ertelenen 2021 Afrika Kupası, yeni yılın başında, 9 Ocak – 6 Şubat tarihleri arasında oynanacak… Football Benchmark, Afrika futbolunun Avrupa liglerine etkisine ilişkin ayrıntılı bir rapor yayınladı…
Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası finalinde topuğuyla attığı gol ile efsaneleşen Rabah Madjer’i hepiniz anımsarsınız eminim ki. Liverpool’un penaltı atışı öncesinde ayaklarıyla zikzaklar çizerek kalesine geçen Zimbabweli Bruce Grobbelaar’ı veya İtalya 90’da otuzsekiz yaşına karşın Kamerun’u çeyrek finale dek sırtlayan ünlü santrafor Roger Milla’yı da hiç unutmamışsınızdır. Meksika 70 Dünya Kupası ile sesini duyurmaya başlayan Afrika futbolu, 1990’lı yılların başından beri Kara Kıta’nın görkemli yeleleriyle meşhur ormanlar kralını anımsatırcasına gür bir sesle kükrüyor.
1990’lı yıllarda, o zamanki adıyla, Türkiye 1.Ligi’ne Mapeza, Madida, Uche, Okacha, Geremi, Amokachi, Ahmed Hassan gibi temsilcileriyle renk katmaya başlayan Afrikalı futbolcular yıllar geçtikçe sayılarını arttırmayı başardılar. Bugün, Afrikalı futbolcular Süper Lig takımlarının kadrolarında oldukça yüksek bir oranda var olmaktalar. Dolayısıyla, Afrika Kupası için, yeşil sahalarımızdaki oyuncuları ulusal takım formalarıyla izleme zevki yaşatması açısından, eşi benzeri olmayan bir eğlence desek son derece yerinde bir değerlendirme olur sanırım.
Afrika Kupası’nın rekorlarına göz attığımızda en çok şampiyonluk alan takım olarak yıllardır ülkemizde birçok oyuncusunun forma giydiği Mısır’ın, en çok maç oynayan oyuncu olarak Galatasaray’ın unutulmaz savunmacısı Rigobert Song’un, en çok gol atan oyuncu olarak da kariyerinin son yıllarında Antalyaspor ve Konyaspor forması giyen efsanevi santrafor Samuel Etoo’nun adlarını görmekteyiz.
Bir zamanlar kendini kabul ettirme savaşımıyla takdir toplayan Afrika, bugün dünya futbolunun en büyük yıldızlarını yetiştiren üç verimli kıtadan birisi durumunda. Pandemi nedeniyle yaşanan ertelemeler ve aksaklıklar sonrasında Afrika Kupası, Kamerun’un evsahipliğinde, 24 takımın katılımıyla 52 maç üzerinden düzenlenen turnuva 9 Ocak’ta başlayacak ve 6 Şubat’ta yapılacak olan final maçıyla sona erecek.
Geçen ay, KPMG’nin Football Benchmark web sayfası, ‘The African Power in Europe (Afrika’nın Avrupa’daki Gücü)’ adıyla Afrika futboluna ilişkin çarpıcı rakamlar sunan bilgi verici bir rapor yayınladı. İlginizi çekeceğini düşündüğüm bu raporu, Football Benchmark’ın sunduğu bilgi ve çizgeler eşliğinde, beraberce inceleyelim.
Afrika’nın Avrupa’daki gücü
Afrika, son yıllarda Avrupa’nın en iyi kulüplerinde çok yüksek başarımlar gösteren birçok futbol efsanesinin yetişmesini sağlayan büyük bir yetenek kaynağı durumunda. Avrupa’da futbol oynayan Afrikalı oyunculardan Liverpool’un Mısırlı yıldızı Mohamed Salah, Manchester City formasını giyen Cezayirli Riyad Mahrez veya Napoli’de top koşturan Senegalli Kalidou Koulibaly’in tüm zamanların en iyi Afrikalı oyuncuları listesine katılacağına şüphe yok.
Buna ek olarak, Paris Saint-Germain‘in Faslı savunma oyuncusu Achraf Hakimi, Bayer Leverkusen’in Burkina Fasolu stoperi Edmond Tapsoba veya Napoli’nin Nijeryalı hücumcusu Victor Osimhen gibi hepsi yirmiüç yaşın altında olan yeni ve oldukça parlak bir kuşak da şimdiden zirvenin kapısını çalmakta. Afrika Kupası hem yıldız adaylarına hem de deneyimli oyunculara yeteneklerini sergilemeleri için harika bir sahne sunuyor.
Avrupa’nın önde gelen onbir liginde hangi Afrikalı ülkeden kaç Afrikalı oyuncu forma giyiyor?
Aşağıdaki çizgede Avrupa’nın önde gelen 11 liginde futbol oynayan Afrikalı oyuncular milliyetlerine göre ayrılmıştır. Şu anda bu kulüpler toplam olarak 500’den fazla Afrikalı oyuncuyu kadrolarında barındırmakta olup bu rakam oyuncuların milliyeti açısından %6 düzeyinde bir orana denk gelmektedir. Bu listeye Afrika asıllı olup da Afrika ulusal takımlarında oynamayan oyuncular katılmamıştır.
Hangi Avrupa liginde kaç Afrikalı oyuncu forma giyiyor?
Hangi Avrupa liginde kaç Afrikalı oyuncu forma giyiyor?Aşağıdaki çizgede Avrupa’da forma giyen Afrikalı oyuncu sayısının liglere göre dağılımını görebilirsiniz. Bu ölçüte göre Süper Lig’in Afrikalı oyunculara en çok kucak açan ligler arasında üçüncü sırada yer aldığını ve Türkiye’de top koşturanlar arasında pazar değeri en yüksek Afrikalı oyuncunun Beşiktaşlı Rachid Ghezzal olduğunu görmekteyiz.
Number of players (Oyuncu sayısı), Average value (Ortalama değer), Most valuable player (En değerli oyuncu), Market value (Pazar değeri) anlamına gelmektedir.
Öte yandan, yukarıdaki çizgenin dikkat çekici noktalarından birisinin daha altını çizmekte yarar var. Oyuncu sayısı açısından beşinci sırada olan English Premier League, oyuncu değeri açısından birinci sırada olduğu görülmekte.
Pazar değeri en yüksek on Afrikalı oyuncu
Afrikalı oyuncuları pazar değerine göre sıralayan aşağıdaki çizgeye bakıldığında English Premier League‘nin oyuncu değeri açısından ilk sırada yer almasındaki önemli etkenlerden birinin Liverpool’un iki büyük yıldızı Mohamed Salah ve Sadio Mané olduğu anlaşılmakta.
Toplam değer açısından hangi Avrupa kulübü en değerli Afrikalı oyunculara sahip?
Aşağıdaki çizgede Avrupa kulüplerinin kadrolarındaki Afrikalı oyuncular pazar değerlerine göre sıralanmıştır. Liverpool‘un büyük bir farkla birinci sırada olması, Mohamed Salah ve Sadio Mané’nin yanında Gineli orta saha oyuncusu Naby Keita ve Kamerunlu savunmacı Joel Matip’den de kaynaklanmakta.
Mavi zemin içinde kalan rakamlar avro üzerinden toplam değeri, bu rakamın yanında duran oran ise Afrikalı oyuncuların pazar değerinin takım kadrosunun toplam pazar değerine oranını ifade etmektedir.
Kadrosunda onüç oyuncu barındıran Fransız Metz kulübü Emmanuel Adebayor, Papiss Cissé, Sadio Mané ve Kalidou Koulibaly gibi büyük yıldızlar üreten oldukça tanınmış bir gençlik akademisine sahip.
Türk ve Belçikalı kulüpler bütçelerinde Afrikalı futbolculara yüksek kaynaklar ayırıyor
Aşağıdaki çizgede Afrikalı oyunculara bütçesinden en yüksek dilimi ayıran on Avrupa kulübü gösterilmektedir. Bir başka deyişle, Afrikalı oyuncuların pazar değeri takım kadrosunun toplam pazar değerine oranlanmış, en yüksek orana sahip olan kulüpler sıralanmıştır. Bu verilere göre, Türkiye ve Belçika’nın Afrikalı yeteneklere en fazla fırsat veren ülkeler olduğunu görmekteyiz.
Raporun tamamını okumak isteyenler kaynakçada bildirilen bağlantıdan ulaşabilirler.
Afrika futbolunun heyecanı başkadır…
Kamerun 2021, pandemi ortamı nedeniyle birden fazla kere ertelenmiş olsa da, beklenmedik bir aksaklık olmadığı takdirde 9 Ocak’ta başlayacak gibi görünüyor. Futbolseverler için eşsiz bir heyecan vaadeden Afrika Kupası’nda Süper Lig’den birçok başarılı oyuncu forma giyme olanağı bulacak. Büyük yıldızların gösterilerini izleyeceğimiz gibi yeni genç yıldızların sahne çıkışına da tanık olacağız. Kupayı hangi ülke kaldırırsa kaldırsın, kazanan futbol olacak…
Kaynak: KPMG. “The African power in Europe” 23.11.2021 https://www.footballbenchmark.com/library/the_african_power_in_europe
