Rusya ve Ukrayna’dan geçen yıl toplam 6,6 milyon turist ağırlayan turizmciler, iki ülke arasındaki savaş durumunda Avrupalı turistten de olacaklarını, kapanacak çoğu işletme nedeniyle istihdam kaybı oluşacağını ve en az 5 milyar dolarlık bir gelir kaybı yaşanabileceğini tahmin ediyor.
Ukrayna’da olası bir savaş Türkiye turizmini nasıl etkiler?
Bu yıl 45 milyon turist ve 35 milyar dolar turizm geliri hedefleyen turizmci, Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilimin tırmanmasıyla endişeli bir bekleyiş içinde.
Türkiye’nin turizmdeki en büyük iki pazarı olan Rusya ve Ukrayna arasında savaş çıkması durumunda Avrupalı turisti de kaybedeceklerini aktaran turizmciler, bunun ‘tam bir kabus’ olacağını söyledi.
Her 4 turistten 1’i Rusya ve Ukrayna’dan geliyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, Türkiye, 2021’de 24,7 milyon yabancı turist ağırlarken, bunun 4,7 milyonu Rusya’dan, 2,1 milyonu ise Ukrayna’dan geldi.
2021’de Türkiye’ye gelen toplam yabancı turist sayısı içinde Rusya ve Ukrayna’nın payı, yüzde 27,34’e ulaştı. Bu oran, 2020’de yüzde 24,55, 2019’da yüzde 19 idi.
Bu iki ülkedeki kriz ve Türkiye’nin bu ülkelerle yaşayabileceği gerilimler, geçen yıl 24,5 milyar dolar olan ve bu yıl çok daha yüksek seviyeler hedeflenen Türkiye’nin turizm gelirleri açısından da risk teşkil ediyor.
Türkiye’nin 2021 yılında en çok turist aldığı 10 ülke:
| Ülke | Turist sayısı | |
| 1 | Rusya | 4.656.962 |
| 2 | Almanya | 3.013.349 |
| 3 | Ukrayna | 2.055.418 |
| 4 | Bulgaristan | 1.381.104 |
| 5 | İran | 1.090.451 |
| 6 | Irak | 819.829 |
| 7 | Hollanda | 634.513 |
| 8 | Fransa | 617.075 |
| 9 | Azerbaycan | 451.226 |
| 10 | Birleşik Krallık | 380.949 |
2021’de Türkiye’nin ihracatının Ukrayna’ya 2,9 milyar dolar ve Rusya’ya da 5,6 milyar dolar olduğunu hatırlatan Ekonomist Dr. Murat Kubilay ise, “Bu iki ülkenin krize girmesi, yaptırımlardan ötürü ihracat engeliyse karşılaşılması veya nakliye ile ulaşım sorunu çekilmesi halinde ihracatımız da azalacak” ifadelerini kullandı.
Sözcü‘ye konuşan Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu, sadece bu iki pazarın kaybedilmesi durumunda bunun turizmciye faturasının 5 milyar dolar olacağını söyledi.
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler ise, turizm sektörünün 54 yan sektörü etkilemesinden dolayı oluşacak çarpan etkisiyle bu faturanın 10 milyar doları bulabileceğine işaret etti.
“Türkiye’nin kaçırdığı turisti İspanya ağırlar”
Türkiye, 2021’de bir önceki yıla oranla yüzde 88 artışla 30 milyon 38 bin 961 ziyaretçi ağırlamıştı. En çok ziyaretçi gönderen ülke 4.6 milyon turist ile Rusya olmuş; Rusya’nın Türkiye’ye gönderdiği ziyaretçi sayısı 2021’de yıllık bazda yüzde 120,5 artmıştı.
Geçen yıl en çok ziyaretçi gönderen üçüncü ülke ise Ukrayna olmuştu. Ukrayna’dan gelen turist sayısı 2021’de yıllık yüzde 106,4 artışla 2 milyonu aşmıştı.
Geçen yıl toplam 30.3 milyon turistten 24.4 milyar dolar turizm geliri elde eden Türkiye, bu yıl ise ziyaretçi sayısını 45 milyona, turizm gelirini ise 35 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
“Savaş sadece iki ülke arasında oluyor diye bakmamak lazım. Bu durumdan önce Türkiye, sonra Yunanistan’ın çok etkilenir” diyen İşler,
“Bu iki pazarı kaybetmemiz durumunda Avrupa pazarlarında da muhakkak düşüş olacak. Orta Avrupa pazarı da bu gerginlikten etkilenecek. Çünkü Avrupa, hava sahasındaki sorunlardan dolayı ziyaretçi göndermeyecektir. Bu da İspanya ve Fransa sahillerini öne çıkaracaktır. Kaybettiğimiz misafirlerin tekrar gelmesi de büyük bir çaba gerektirecektir. Bunun yaratacağı kaotik durumu düşünmek bile istemiyoruz” diye konuştu.
“Çoğu tesis kapanır, gelir ve istihdam kaybı olur”
ETİK Başkanı Mehmet İşler, olası bir savaş için kötü senaryo hazırlığı yaptıklarında bu durumda ‘iç pazara dönerek kendi yağında kavrulan bir turizmin’ öne çıkacağını anlattı.
Turizmcinin yönünü yerli turiste çevireceklerini ancak iç turizmin güney illerindeki bin odalı dev tesisleri karşılamayacağına dikkat çeken İşler, “Bu, çoğu tesisin kapalı kalması demek. Bu da ciddi bir gelir ve istihdam kaybı, aynı zamanda da ülke ekonomisinin döviz kaynağının eksik kalması demek” değerlendirmesinde bulundu.
Turizmci: Başımıza gelmeyen kalmadı!
Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu ise, “Ruslar Antalya’dan başlayıp Alanya, Kemer, Fethiye, Bodrum ve Kuşadası’nı keşfettiler. Artık en zengin Ruslar Bodrum’a geliyor. Bu durum 2-3 sene daha böyle sürse trafiği daha da büyüteceğiz ama bir türlü stabil gidemiyoruz. Her sene yeni bir olay yaşanıyor” dedi.
Bülbüloğlu, “Son 5 senedir atlattığımızı hiçbir destinasyon atlatmamıştır. Rus turistsiz yıllar da geçirdik. Zorluklar konusunda tecrübeliyiz ama elimiz zayıf. Şimdi de iki ülke arasında çıkacak bir savaş, yabancı turist trafiğinde sezon ortasına kadar kesilme yaratır” diye konuştu.
İç pazarda fiyatlar ucuzlayabilir
Arz-talep dengesinin bozulması ihtimaline karşı iç pazardaki hareketliliği artırmak için otel fiyatlarının bir miktar ucuzlayabileceğine de işaret eden Bülbüloğlu, “Kötü senaryodaki rekabet koşulları göz önüne alındığında fiyatlar mutlaka inecektir. Otelcilerin enflasyonu da dikkate alındıktan sonra iç pazar ucuzlayacaktır. Çünkü 5 milyondan fazla da otellerde konaklayan yerli turistimiz var. İnsanların alım gücü çok düştü” ifadelerine yer verdi.
Bülbüloğlu, 2022 sezonu için geçerli olan oda fiyatlarının geçen yıla kıyasla yüzde 30 ila yüzde 70 aralığında arttığını, bu oranın lüks segmentte yüzde 100’ü bulduğu bilgisini verdi.
