Kellik sorunu tarihe karışıyor! California Riverside Üniversitesi’ndeki (UC Riverside) araştırmacılar, saç dökülmesi ile ilgili yeni bir bulgu elde ettiklerini açıkladı.
California Riverside Üniversitesi’ndeki (UC Riverside) araştırmacılar, saç dökülmesi ile ilgili yeni bir bulgu elde ettiklerini açıkladı. Araştırmacılar, keşfedilen protein sayesinde sürecin tercine çevirilebileceğini ve kellik sorununun ortadan kalkacağını müjdeledi.
Saç dökülmesi, TGF-beta proteini nedeniyle gerçekleşiyor
UC Riverside araştırmacıları, saç köklerinin ne zaman öleceğini kontrol eden bir protein keşfetti. Süreci tersine çevirdiklerinde saçların yeniden büyütmenin mümkün olduğunu belirten araştırmacılar, “Söz konusu protein, hücrelerin bölünmesini, büyümesini ve ölümünü düzenleyen bir sinyal proteini olarak tanımlanabilir. TGF-beta adı verilen protein, saç köklerinin içindeki hücrelerde de yer alıyor.” ifadelerine yer verdi.
TGF-Beta proteini
Yara iyileşmesi gibi önemli işlevlerde de karşımıza çıkan protein, kanser hücreleri tarafından kontrolsüz büyüme için kullanılıyor. Çalışma ortaklarından Qixuan Wang, “TGF-beta proteininin iki zıt rolü var. Yeni yaşam üretmek için bazı kıl folikülü hücrelerinin aktif edilmesine yardımcı oluyor. Ardından hücre ölümü süreci olan apopotozun düzenlemesinde rol alıyor.” dedi.
Doğru miktarda TGF-beta kullanıldığında hücre bölünmesi aktif hale geliyor. Folikül büyümesini uyaran protein, saç köklerinin çıkmasını sağlıyor. Çok fazla TGF-beta olduğu durumlarda ise hücreler apoptoza yönleniyor, saç köklerinin ölmesiyle birlikte kellik ortaya çıkıyor.
TGF-beta’nın hücre bölünmesini nasıl aktif ettiğini araştırmaya devam eden ekip, ilgili genlerle nasıl iletişim kurduğunu tespit etmek için çalışmalara başladı. Ekip ayrıca, saç kökü kendini öldürse bile kök hücre deposuna etki etmediğini açıkladı.
Saç büyümesi de mümkün olabilir
Bilim insanları, TGF-beta’nın hücre bölünmesini nasıl aktive ettiğini ve kimyasalın diğer önemli genlerle nasıl iletişim kurduğunu daha kesin olarak belirleyebilirse, folikül kök hücrelerini aktive etmek ve saç büyümesini teşvik etmek mümkün olabilir.
İnsanlar da dahil olmak üzere birçok hayvanın derisi saçla kaplı olduğundan, mükemmel yara iyileşmesi saç köklerinin yenilenmesini gerektirir. TGF-beta seviyelerini daha hassas bir şekilde kontrol edebilmek, bir gün tüm dünyada milyonlarca insanı rahatsız eden kelliği tedavi edebilir.
İnsan vücudundaki çoğu hücre, embriyonik gelişim sırasında belirlenen ve değişmeyen belirli bir biçime ve işleve sahiptir. Örneğin, bir kan hücresi bir sinir hücresine dönüşemez veya tam tersi olamaz. Ancak kök hücreler, bir Scrabble oyunundaki boş kutular gibidir; başka hücre tiplerine dönüşebilirler. Uyarlanabilirlikleri, onları hasarlı doku veya organları onarmak için faydalı kılar.
UC Riverside matematiksel biyoloğu ve çalışmanın ortak yazarı Qixuan Wang, “Bilim kurguda karakterler yaralardan hızla iyileştiğinde, fikir kök hücrelerin buna izin vermesidir” dedi.
Dr. Wang, “Potansiyel olarak çalışmalarımız, çeşitli sorunlardan mustarip insanlara yardımcı olacak bir şeyler sunabilir” dedi.
Derleyen: Yiğit Ali Demir, ShiftDelete.Net
Kaynak: Dinh K, Wang Q. A probabilistic Boolean model on hair follicle cell fate regulation by TGF-β. Biophys J. 2022 Jul 5;121(13):2638-2652. doi: 10.1016/j.bpj.2022.05.035. Epub 2022 Jun 16. PMID: 35714600; PMCID: PMC9300639. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35714600/
