Motosiklet sektöründe 1 seneden fazladır talep edilen kritik bir düzenleme Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, 125cc’ye kadar olan motosikletler artık B sınıfı ehliyetle de kullanılabilecek.
Fakat, yapılan düzenlemeye göre B sınıfı ehliyet ile 125cc’ye kadar motosiklet kullanımı belirli kurallara bağlandı. B sınıfı ehliyet ile bugüne kadar sadece 50cc’ye kadar olan motosikletler kullanılabiliyordu. 50cc ve 125cc aralığındaki motosikletleri kullanmak için ise A1 sınıfı ehliyet zorunluluğu bulunuyordu.
En az 2 yıl şartı
Yönetmelik uyarınca, en az 2 yıllık B sınıfı sürücü belgesine sahip olmak 125cc’ye kadar motosiklet kullanımının şartlarından biri haline geldi.
Ayrıca, B sınıfı ehliyet ile 125cc’ye kadar motosiklet kullanmak için, başvuru tarihinden itibaren geriye doğru beş yıl içinde 2918 sayılı Kanuna istinaden daha önce sürücü belgesi geçici veya daimi olarak geri alınmamış olma şartı da aranacak.
Konuya ilişkin Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikte, “Millî Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde bu fıkrada belirtilen şartları taşıyanlar için belirlenen direksiyon eğitimi dersinin tamamlanarak uygulama sınavında başarılı olunması ve buna dair Millî Eğitim Bakanlığınca düzenlenen A1 sınıfı sertifikanın sürücü belgesi sistem kayıtlarına işlenmesi halinde her türlü ticari faaliyette kullanılan motosikletler hariç olmak üzere ülkemiz sınırları içerisinde A1 sınıfı sürücü belgesi ile kullanılabilen motosikletler de sürülebilir” ifadesi de yer alıyor.
Bu duruma ilişkin olarak sürücü belgesi sistem kayıtlarına gerekli kod eklenecek, ayrıca sürücü belgesi üzerine kod yazılmayacak. Ancak söz konusu kişiler istemeleri halinde 2 yıl içerisinde sertifikalarını sürücü belgesine işletebilecek. Sistem kayıtlarında bu koda sahip olan kişinin bu fıkrada sayılan şartlardan herhangi birini kaybetmesi ya da sürücü belgesinin geçici veya daimî olarak geri alınması halinde ise başka bir işleme gerek kalmaksızın bu yetkisi iptal edilecek.
Bugüne kadar sadece 50cc’ye kadar olan motosikletler B sınıfı ehliyet ile kullanılabiliyordu. 50cc ve 125cc aralığındaki motosikletleri kullanmak için ise A1 sınıfı ehliyet zorunluluğu bulunuyordu.
Motosiklet pazarı 5 yıldır büyüyor
Motosiklet satışları son yıllarda katlanarak artarken, 2023 yılında ise rekor kırarak yaklaşık 1 milyon adede dayandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yollardaki motosikletlerin sayısı 2023’te bir önceki yıla göre 937 bin 482 adet arttı. Böylece Türkiye yollarındaki toplam motosiklet sayısı da ilk kez 5 milyon sınırını aştı ve 5 milyon 79 bin 396’ya ulaştı.
Trafikteki motosiklet sayısı son 5 yıldır sürekli artış gösteriyor.
| Yıl | Yollardaki motosiklet sayısı | Motosiklet sayısında bir önceki yıla göre artış |
| 2019 | 3.331.326 | 119.998 |
| 2020 | 3.512.576 | 181.250 |
| 2021 | 3.744.370 | 231.794 |
| 2022 | 4.141.914 | 397.544 |
| 2023 | 5.079.396 | 937.482 |
Bu sayı 2019’da 3 milyon 331 bin 326 iken, 2020’de 3 milyon 512 bin 576’ya, 2021’de 3 milyon 744 bin 370’e, 2022’de 4 milyon 141 bin 914’e yükselmişti.
Motosiklet pazarındaki dinamikler, toplam motosiklet parkının yaşına da yansıyor. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 2023 yılında devri yapılan 10 milyon 551 bin 762 adet motorlu kara taşıtı için ortalama yaş 12.8 olarak hesaplandı. Devri yapılan otomobillerin ortalama yaşı 14 olurken, motosikletlerde ise ortalama yaş 4.7 olarak kayıtlara geçti.
‘6+6’ kısıtlamasına dahil edildiler
İkinci el otomobil satışlarında uygulanan ‘6+6’ kısıtlaması, Aralık 2023’te motosikletleri de kapsayacak şekilde güncellendi.
Söz konusu kısıtlama otomobil tarafında hem bireysel hem de ticari satışları kapsarken, motosikletteki kısıtlamanın bireysel satışları kapsayıp kapsamadığı ise merak konusu olmuştu.
Motosiklet Endüstrisi Derneği (MOTED) Genel Koordinatörü Remzi Öztürk, o dönem Habertürk’e yaptığı açıklamada bu konuya açıklık getirmişti.
Öztürk, “MOTED olarak Ticaret Bakanlığı ile yaptığımız görüşmede, bireysel kullanıcılarda kilometre veya süre şartının aranmayacağını öğrendik. Fakat, aynı yıl içinde yapılacak dördüncü motosiklet satışında ise, satıcı kişi ticari kuruluş olarak değerlendirilecek” ifadelerini kullanmıştı.
Sektör komisyon kurdu
Bundan 2 yıl önce, motosiklet sektörünün farklı paydaşlarını kapsayan bir komisyon kuruldu. Motosiklet Endüstrisi Derneği (MOTED) öncülüğünde kurulan bu komisyon tarafından, motosikletin endüstrileşmesi konusunda çalışmalar yürütülüyor, yerli üretim adımları atılması için çalışılıyor.
İşte, bugün Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikte, komisyonun gündem maddelerinden biriydi. Avrupa’da uygulanan B sınıfı ehliyetle 125 cc’ye kadar olan motosikletleri kullanma izninin Türkiye’de hayata geçirilmesi için çalışmalar yapan ‘motosiklet komisyonu’, son 2 yıl içinde birçok kez ilgili bakanlıklar ve kurumlar ile düzenlemenin çıkarılması yönünde temaslarda bulundu.
