Pozitif psikoloji açısındaki en önemli yaklaşım çocuk veya ergen öğrencilerin güçlü yanlarına odaklanan bir bakış açısı. Her zaman eksik, yapamadıkları ve geliştirmeleri gereken noktalara değil, çünkü bunlar onları çok fazla etkiliyor.
Yapılan araştırmalara göre, inşa edilen okul binalarıyla çocukların hayallerindeki okul binalarının aynı olmadığını ifade eden uzmanlar, çocukların daha çok yeşil alanı olan ve daha çok etkinlik uygulayabilecekleri okulları tercih ettiklerini, ailelerin ise akademik başarısı yüksek çocuklar yetiştirmek istediklerini söylüyor.
Ailelerin akademik başarısı yüksek bir çocuk yetiştirdiklerinde iyi bir kariyere sahip olacaklarını, iyi bir kariyere sahip olduklarında ise bu durumun mutluluk getireceğini düşündüklerini dile getiren Uzman Klinik Psikolog S. Aybeniz Yıldırım, “Mutluluk varılmak istenen son nokta olarak vurgulanıyor.” ifadelerini kullandı.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog S. Aybeniz Yıldırım, çocuk ve ergen alanında pozitif psikoloji uygulamaları konunda bilgi verdi.
Çocuklar daha çok yeşil alanı olan okulları tercih ediyor
Uzman Klinik Psikolog S. Aybeniz Yıldırım, yapılan araştırmaların, sistemimizde inşa edilen okul binalarıyla çocukların hayallerindeki okul binalarının aynı olmadığını vurguladığını belirterek, “Çocuklar daha çok yeşil alanı olan ve daha çok etkinlik uygulayabilecekleri okulları tercih ediyorlar. Burada önemli bir başka nokta, ailelere amaçlarının ne olduğunu sorduğumuzda; ‘Akademik başarısı yüksek çocuklar yetiştirmek istedikleri’ yanıtını alıyoruz ve en önemli noktanın bu olduğunu söylüyorlar. Akademik başarısı yüksek bir çocuk yetiştirdiklerinde iyi bir kariyere sahip olacaklarını, iyi bir kariyere sahip olduklarında ise bu durumun mutluluk getireceğini düşünüyorlar. Mutluluk varılmak istenen son nokta olarak vurgulanıyor.” dedi.
Bir bardak kırıldığında ne yapıyoruz?
Pozitif psikoloji uygulamalarına dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog S. Aybeniz Yıldırım, “Bir bardak kırıldığında biz çoğunlukla ne yapıyoruz? Ya çöpe atıyoruz ya da onarılabilecek bir durumda ise o bardağı onarmaya çalışıyoruz, ancak eski işlevselliğini kaybetmiş oluyor. Pozitif psikoloji de aslında şunu vurguluyor; o bardağın parçalarından belki yeni bir şey yaratılabilir ya da bir tepsinin içerisinde o cam kırıkları kullanılabilir. Pozitif psikoloji bakış açısındaki en önemli noktamız da öğrencilerin ya da danışanların güçlü yanlarına odaklanan bir bakış açısı… Her zaman eksik, yapamadıkları ve geliştirmeleri gereken noktalara değil, çünkü bunlar onları çok fazla etkiliyor.” diye konuştu.
İçsel motivasyon; kişinin kendi isteği ile başarılı olma arzusu…
“Güçlü yönlerimizi bulabileceğimiz ya da danışanlarımızın ve öğrencilerimizin güçlü yönlerini bulabileceğimiz anketler var.” diyen Uzman Klinik Psikolog S. Aybeniz Yıldırım, motivasyon konusuna da değinerek, “Motivasyon türleri; içsel ve dışsal motivasyon. İçsel motivasyon, kişinin kendi içinden kendi isteği ile başarılı olma arzusuyken, dışsal motivasyon daha çok çevresel uyarıcılar yardımıyla bireyi harekete geçiren güdülerdir. Örneğin futbol oynuyoruz, çünkü futbol oynamayı seviyoruz, bu içsel motivasyon örneğidir. Ama futbol oynuyoruz ve iyi futbol oynarsak çok para kazanacağımızı düşünüyorsak bu da dışsal motivasyon örneğidir.” diye anlattı.
Karşınızdakilere iltifat etmek ya da gülümsemek nezaketi geliştiriyor
“Nezaket pozitif psikolojiyi güçlendiren önemli bir kaynak.” diyen Uzman Klinik Psikolog S. Aybeniz Yıldırım, şöyle devam etti:
“Nezaket noktasında ne yazık ki günden güne bu alanda zorlanan çocukları gözlemleyebiliyoruz. Yakın zamanda çıkmış bir gazete yazısında ‘Mutlu olmak için evinizde nezaket kültürünü geliştirin’ gibi önemli bir noktayı vurguluyorlardı. Çocuklara örnek olmamız gereken nezaket kurallarında neler olabilir? ‘Lütfen’, ‘Teşekkür ederim’, ‘Özür dilerim’, ‘Yardım edebilir miyim?’ gibi cümleleri her gün kullanmak…
Çocuk, ailesinin birbirine ve diğer insanlara karşı nazik davranışlarını gözlemlerse o da benzer davranışları sergiler. Ya da onlara gündelik yaşantı deneyimlerinden yararlanarak nezaketi anlatacağız. Örneğin arkadaşının elindeki yiyeceği düşürdüğünde ona kendi yiyeceğini uzatan çocuğa, ‘Arkadaşına kendi yiyeceğini vermen harika bir davranıştı’ diyeceğiz. Karşınızdakilere iltifat etmek ya da gülümsemek, aslında bunların hepsi nezaketi geliştiriyor.”
Kaynak:
- Mental Health in Teens: 10 Risk and Protective Factors (positivepsychology.com)
- Positive Psychology for Children and Adolescents: Development, Prevention, and Promotion | The Oxford Handbook of Positive Psychology | Oxford Academic (oup.com)
- Positive psychology for children and adolescents: Development, prevention, and promotion. (apa.org)
- Positive Psychology for Children and Adolescents: Development, Prevention, and Promotion | Request PDF (researchgate.net)
