Magnezyum eksikliği belirtileri neler? Sebepleri nedir? Neden olduğu hastalıklar nelerdir? Tanısı nasıl konulur? Nasıl tedavi edilir?
Magnezyum, vücutta birçok önemli fonksiyona sahip olan bir mineraldir. Sinir sistemi, kas fonksiyonu, enerji üretimi, kemik sağlığı ve kalp sağlığı gibi birçok biyolojik süreçte önemli bir rol üstlenen magnezyum, vücut tarafından doğal yollardan üretilmez. Magnezyum sağlıklı bir beslenme düzeyi veya takviye gıdalarla yeterince alınamadığı takdirde magnezyum eksikliği ortaya çıkabilir.
Batıgöz Sağlık Grubu Manisa Şubesi Dahiliye Uzmanı Uzm. Dr. Selma ERCİYAS magnezyum eksikliği tanı ve tedavisini anlattı.
Magnezyum eksikliği nedir?
Magnezyum eksikliği, vücutta yeterli miktarda magnezyumun bulunmaması durumudur. Magnezyum vücutta çok önemli fonksiyonlar üstlendiğinden eksikliğini en kısa sürede tespit ve tedavi etmek çok önemlidir.
Neden olur?
Magnezyum eksikliğinin ortaya çıkmasına çok sayıda etken neden olabilse de alkol ve kafein tüketimi, stres ve düzensiz beslenme magnezyum eksikliğinin temel nedenleridir.
Böbrek hastalıkları, diyabet, bağırsak hastalıkları ve yaşlılık nedeniyle de magnezyum değerlerinde düşüşler görülebilmektedir. Magnezyum eksikliği tanısının ardından eksikliğin altında yatabilecek diğer sağlık sorunları da mutlaka araştırılmalıdır.
Magnezyum eksikliğinin neden olduğu hastalıklar nelerdir?
Magnezyum eksikliği tespit ve tedavi edilmediğinde bir dizi sağlık sorununa da yol açabilmektedir. Bu sorunların başlıcaları hipertansiyon (yüksek tansiyon), kalp hastalıkları, tiroit hastalıkları, Çölyak, kemik erimesi, migren, uyku sorunları, kas krampları, psikolojik bozukluklar, yorgunluk, adet düzensizlikleri ve sindirim problemleridir.
Magnezyum eksikliği belirtileri nelerdir?
Magnezyum eksikliği yaygın karşılaşılan belirtileri kas spazmları, halsizlik, enerji düşüklüğü, öfke, anksiyete, depresyon, uyku sorunları, baş ağrıları, sindirim problemleri (kabızlık veya ishal), kalp çarpıntısı, çeşitli uzuvlarda uyuşma ve karıncalanma, iştahsızlık ve bulantıdır.
Magnezyum eksikliğinin ortaya çıkma nedeni bir başka hastalıksa bu belirtiler diğer hastalığın yol açtığı semptomlar beraberinde görülebilir.
Magnezyum eksikliğinin varlığından söz etmek için belirtilerin tümünü taşımanız gerekmez. Belirtiler kimi hastalarda hiç görülmezken, kimi hastalarda yoğun şekilde ortaya çıkar. Magnezyum eksikliği hiçbir belirti taşımadığınız durumlarda dahi rutin muayene ve tetkikler ile tanılanabilmektedir.
Magnezyum açısından zengin yiyecekler:
Magnezyum eksikliğini önlemede beslenme düzeni büyük önem taşır.
Magnezyum açısından zengin yiyecekler arasında: Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı), tam tahıllar, kabak çekirdeği, badem, fındık, yer fıstığı, muz, avokado, siyah fasulye, yoğurt ve somon gibi besinler bulunur.
Bu besinlerin yeterli miktarlarda öğünlerinize eklenmesi vücudunuzun ihtiyaç duyduğu magnezyumun edinilmesi için faydalıdır. Aşırı alkol kullanımından kaçınmak ve magnezyum eksikliğine neden olan kronik hastalıklarınız için gereken tedavi programını takip etmek de oldukça önemlidir.
Gerekli önlemleri alsanız da başka etkenler nedeniyle magnezyum eksikliği yaşamanız ihtimal dahilindedir. Bu nedenle düzenli aralıklarla uzman bir dahiliye (iç hastalıkları) hekimine muayene olmanız ve kontrol tetkikleri yaptırmanız çok önemlidir. Doktorunuz gerek gördüğü takdirde beslenme programınıza ek olarak magnezyum takviyeleri de önerebilir.
Magnezyum eksikliği tanısı nasıl konulur?
Magnezyum eksikliği tanısı koymak için genellikle bir kan testi yapılır. Kanda magnezyum seviyelerinin düşük olması, eksiklik durumunu işaret edebilmektedir. Kandaki magnezyum seviyeleri vücuttaki toplam magnezyum miktarını tam olarak yansıtmayabilir; bu nedenle muayenesinin ardından semptomlarınızı ve diğer tetkik sonuçlarını dikkate alarak kesin tanı doktorunuz tarafından konulmalıdır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Magnezyum eksikliği tedavisi, eksikliğin şiddetine ve belirtilere bağlı olarak değişir. Hafif eksikliklerde, magnezyum açısından zengin yiyeceklerin diyetinize eklenmesi yeterli olabilirken daha ciddi durumlarda magnezyum takviyeleri reçete edilebilmektedir. Takviyelerin dozu ve kullanım süresi doktorunuz tarafından belirlenmelidir.
Magnezyum eksikliği, sağlık ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durumdur. Bu nedenle, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, dengeli beslenmek ve magnezyum alımını sağlamak önemlidir. Eğer magnezyum eksikliği belirtilerinden şüpheleniyorsanız, bir sağlık uzmanına danışarak durumunuzu değerlendirmeniz önemlidir.
Kaynaklar:
- Gragossian A, Bashir K, Bhutta BS, et al. Hypomagnesemia. [Updated 2023 Nov 30]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK500003/
- Gragossian A, Bashir K, Bhutta BS, et al. Hypomagnesemia. [Updated 2023 Nov 30]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK500003/
- Hansen, BA., Bruserud, Ø. Hypomagnesemia in critically ill patients. j intensive care 6, 21 (2018). https://jintensivecare.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40560-018-0291-y
- Rondanelli M, Faliva MA, Tartara A, Gasparri C, Perna S, Infantino V, Riva A, Petrangolini G, Peroni G. An update on magnesium and bone health. Biometals. 2021 Aug;34(4):715-736. doi: 10.1007/s10534-021-00305-0. Epub 2021 May 6. PMID: 33959846; PMCID: PMC8313472. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8313472/
- Gragossian A, Bashir K, Bhutta BS, et al. Hypomagnesemia. [Updated 2023 Nov 30]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK500003/
- FDA Announces Qualified Health Claim for Magnesium and Reduced Risk of High Blood Pressure, US Food and Drug Administration (FDA), Constituent Update: January 10, 2022 https://www.fda.gov/food/hfp-constituent-updates/fda-announces-qualified-health-claim-magnesium-and-reduced-risk-high-blood-pressure
- Salaminia, S., Sayehmiri, F., Angha, P. et al. Evaluating the effect of magnesium supplementation and cardiac arrhythmias after acute coronary syndrome: a systematic review and meta-analysis. BMC Cardiovasc Disord 18, 129 (2018). https://bmccardiovascdisord.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12872-018-0857-6
- Magnesium Fact Sheet for Health Professionals, Magnesium – Health Professional Fact Sheet