Hayatımızın vazgeçilmezi olan dişlerimizin kayıpları durumunda neler yapabiliriz ? İşte en yeni uygulamalardan implant ve tedavisi hakkında bilmemiz gereken her şey.
Ağzımız sindirim kanalının başlangıç yeridir. Ağızla aldığımız yiyecekler çiğnenip, tükürükle karıştırılarak yutulmaya ve sindirime hazır hale getirilirler. Dişlerin besinlerin parçalanması, öğütülmesi görevlerinin yanı sıra konuşmada ve görünümümüzde önemli etkileri vardır. Bu nedenle dişler hayatımızda vazgeçilmezlerimizdir.
Dişlerimizin kaybı sindirimin olumsuz etkilenmesine yol açar. Dişleri eksilmiş kişilerin bazı sesleri çıkarabilmeleri zorlaşır, çiğnemede ve/veya ısırmada da zorluklar olur. Dişlerin gelişim süreci içerisinde ilk çıkan süt dişleri, daha sonra yerlerini kalıcı dişlere bırakır. Diş kayıpları da yerlerini takma ifade ettiğimiz dişlere bırakır. İşte en yeni uygulamalardan implant ve tedavisi hakkında bilmemiz gereken her şey.
Röportaj: MSc. Dt. Ahmet Örgev
Ağız-Diş-Çene Hastalıkları ve Cerrahisi dalında MSc. Dt. unvana sahip Ahmet Örgev’e implant tedavisi hakkında en çok merak edilen soruları sorduk.
Dental implant nedir?
Dental implant vücut dokuları ile uyumlu, hiçbir zarar veya yabancı cisim reaksiyonuna neden vermeyecek nadir elementlerden birisi olan Titanyum ve alaşımlarından üretilen dişin kökü görevini gören yapılardır.
Dental implantların başarısı nedir?
Dental implant uygulamasının başarısı hastanın anatomik-sistemik durumu ve ağız hijyeni, hekimin bilgi-birikim-tecrübesi, kullanılan implantın hasta için uygunluğu ve marka başarısı ile değişim göstermektedir. Unutmamak lazım ki implantını kaybeden bir hasta için başarı oranı %0 iken, ağzında 10 adet implant yaptırıp hepsini mutlu bir şekilde kullanan bir hasta için başarı oranı %100’dür. Genel olarak tüm faktörler ile değişim göstermesine rağmen dental implant uygulamalarının başarı oranı %95-98 aralığındadır. Bu oran tüm konvansiyonel tedavi alternatiflerinden daha yüksektir.
İmplant hangi durumlarda gerekli?
Dental implant uygulamaları doğal dişlerin kaybedildiği her durumda bir tedavi seçeneği olabilmektedir. Bunun dışında bazı ortodontik tedavilerde dişlerin düzeltilmesi için destek kuvvet sağlaması için mini implantlardan yararlanılmaktadır. Doğal dişlerin kaybedildiği durumlarda ise ister tek bir diş ister tüm dişlerin kaybedildiği durumlarda dental implantlar bir tedavi seçeneği olarak karşımıza çıkmaktadır.
Herkese dental implant uygulanabilir mi?
Dental implant uygulaması cerrahi bir müdahaledir. Bu nedenle hastaların bu işlem öncesinde sağlık durumunun cerrahi işlem için uygun olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastalar bir diş çekimi sonucu nasıl kanama riski taşıyorlar ise dental implant uygulaması sonrasında da kanama riski taşımaktadırlar.
Bu nedenle hastaların genel sağlık durumlarının, geçirilmiş ameliyatların, düzenli kullanılan ilaçların (özellikle kan sulandırıcı, kan pıhtılaşma süresini uzatan: aspirin, comadin, warfarin, plevix, pradaxa/ kemik ilaçları: Zometa, Fosamax, Bifosfonat grubu ilaçlar, Aledronatlar) dikkatlice incelenmesi gerekmektedir.
Hangi dişlerin kaybında implant olmazsa olmaz?
Her diş kendi bölgesinde önemli bir fonksiyonu yerine getirmektedir. Hasta hangi dişini kaybetmiş olursa bu diş onun için en önemli dişi halini alır. Yirmi yaş dişleri dışında kaybedilen her diş implantla yerine geri kazandırılabilir. Sadece yirmi yaş dişleri çiğnemede etkileri gözardı edilebilecek derecede fonksiyona katıldıkları için kayıpları durumunda yerine bir diş ilavesine gerek yoktur.
Genel olarak her dişin kaybında bu bölgedeki kemiğe kuvvet iletiminin devamlılığının sağlanması için kaybın implantla geri kazandırılması gerekir. Ancak bu durum her diş için bir implantın yapılması gerekir anlamına gelmemelidir.
Kaybedilen dişler için takma diş uygulamasının birebir yerine geçtiğini söyleyebilir misiniz?
Diş ve dental implantlar kemik ile ve dişeti ile olan bağlantıları açısından farklılıklar göstermektedirler. Buna rağmen dental implantlar doğal dişler kaybedildiğinde oluşan fonksiyon, estetik ve fonasyon(konuşma) kayıplarının geri kazanımını sağlayacak en optimal tedavi seçeneğidir.
Ağız yapımız en çok kaç diş için implant uygulamasına izin verir?
Her hastanın ağız yapısı daha doğrusu kemik ve diş eti anatomisi değerlendirildikten sonra implant sayısının belirlenmesi daha doğrudur. Ancak normal şartlarda ağızda 32 diş bulunmaktadır. Bunların 4’ü yirmi yaş dişleridir ve bir protez planlamasında genellikle bu bölgeler proteze dahil edilmez. Geri kalan 28 diş implant üzerine yapılacak protezin planlamasına dahil edilebilir.
Ancak bu bizim implant sayımızı direkt olarak etkilemez. İmplant uygulaması için bazen her bir diş için bir implant gerekebilecekken, bazı durumlarda 2-4 implant üzerine 12-14 dişi içeren hareketli bir protez yapılabilmektedir. Konvansiyonel tedavi yöntemlerinde alt-üst tüm dişleri eksik olan bir hasta için yapılabilecek maksimum İmplant sayısı üst çene için 8, alt çene için 8 olmak üzere toplam 16 implanttır. Çok nadiren bunun dışına çıkılan durumlar olabilmektedir.
İmplant uygulamasında hasta için risk yaratacak durumlar var mı?
Dental İmplant uygulamaları doğru planlama, doğru endikasyon ve doğru teknikler ile uygulandığında hasta için risk yaratacak bir durum söz konusu değildir. Ancak cerrahi bir uygulama olduğu için hastanın sistemik durumunun ve kullanmakta olduğu ilaçların dikkatle incelenmesi çok önemlidir.
Dental İmplant uygulamasına kullanılan ilaçların etkisi nedir?
Kullanılan ilaçlar operasyonun planlaması aşamasında ve sonrasında çok büyük önem taşır. Bazı durumlarda operasyonun ertelenmesine veya vazgeçilmesine neden olabilmektedir. Hastaların mutlak titizlikle kullandıkları her ilacı hekimi ile paylaşması ve gerekli görülmesi durumunda hastanın kontrolü altında olduğu hekiminden yazı istenilmesi gerekmektedir.
Özellikle dental implant uygulamasını etkileyebilecek ilaç grubları: kan sulandırıcılar(Plavix, Pradaxa), kanın pıhtılaşmasını bozan ilaçlar(Warfarin, comadin, heparin, asprin), kemik metabolizması ilaçları(Bifosfanatlar, Zometa, Fosamax, Aledronat Sodyum), kanser-kemoterapi ilaçları.
Dental İmplant uygulaması öncesi, esnasında ve sonrasında nelere dikkat etmek gerekir?
Dental İmplant uygulaması öncesinde hasta mutlaka hekiminden tedavi alternatifleri avantaj-dezavantajları ve tedavi süreci ile ilgili detaylı bilgi almalıdır. Bu durum hem hastanın beklentisini gerçekçi bir şekilde oluşturmasında hem de tedavi sürecinde yaşayabileceği durumlara hazırlıklı olması için çok önemlidir. Dental İmplant uygulamasından sonra ilaçların düzenli alınması, beslenme şekli ve ağız hijyeninin sağlanması konusunda hekimin önerilerine uyulması çok önemlidir.
Dental İmplant uygulaması ağrılı bir işlem midir?
Dental İmplant uygulaması genellikle basit bir diş çekimi gibi lokal anestezi (sadece ilgili bölgenin uyuşturulması) altında hasta herhangi bir ağrı sızı duymadan gerçekleştirilen bir işlemdir. Uygulamadan sonra ilaçların doğru kullanılması ile çoğu hasta işlemi ağrısız sızısız geçirebilmektedir.
Dental İmplant operasyonu ne kadar sürmektedir?
Dental İmplant operasyonu işlem esnasında kullanılacak cerrahi teknik ve ek cerrahi işlemlere göre değişkenlik gösterebilmektedir. Her durumun ideal olduğu şartlarda tek bir implantın yerleştirilmesi 15-20 dk sürebileceği gibi, ilave cerrahi işlemler gereken (kemik greftlemesi, sinüs tabanı yükseltilmesi, vb.) ve çok sayıda implantın yerleştirileceği operasyonlarda bu süre 2-3 saate kadar çıkabilmektedir.
İmplant uygulaması süresinde vücuda yabancı bir madde konulduğu için vücut iltahabik bir tepki verir mi?
Dental implantlar malzeme olarak %99’a varan oranlarda titanyumdan üretilmektedir. Titanyum malzeme olarak doku ile uyumluluğu en yüksek materyaldir. Bu nedenle implantların yabancı madde olarak bir iltihaba sebebiyet vermeleri mümkün değildir. Çok nadir olmakla birlikte titanyum alerjisi gerçekleşebilmektedir ki bu durum literatürlerde çok az sayıda rapor edilmektedir. Ancak hastanın ağız hijyeni veya ameliyat esnasında sterilizasyon kurallarının dışına çıkılması nedenlerinden ameliyat bölgesinde ve implant çevre dokularında enfeksiyon meydana gelebilir. Bu gibi durumlar implantın başarısızlığı ile sonuçlanabilir.
Uygulanan implantların dayanma süresi nedir?
İmplantlar tıpkı doğal dişlerimiz gibi hijyen kurallarına dikkat ettiğiniz sürece ömür boyu ağızda sağlıkla kalabilen doku ile uyumlu yapılardır. Düzenli kontrollerin yapılması ve bakımının sağlanması için diş fırçaları dışında ilave hijyen bakım ürünlerinin kullanılması durumunda implantlar uzun yıllar ağızda başarıyla kalabilir.
Dental implant uygulaması sonrasında ne kadar süre beklemek gerekir? Hemen yemek yenebilir mi?
Bazı hastalara dental implant uygulamasından 1 hafta sonra protez diş takılarak hastaya çiğneme fonksiyonu geri kazandırılabilirken, bazı durumlarda dental implant uygulamasından sonra 2-6 ay implantların osseoentegrasyonu(kemik ile kaynaşması-bütünleşmesi) için beklemek gerekebilmektedir. Bu süre hastanın kemik yapısına, kullanılan implantın özelliklerine, ameliyat esnasındaki durumlara, kemik grefti (kemik tozu) kullanılıp kullanılmamasına göre değişkenlik göstermektedir.
Dental implant düşerse ne yapılması gerekir?
Dental implantlar düşerse veya başarısız olursa aslında buna osseoentegre olmaz (kemik ile bütünleşmez-kaynaşmaz) ise demek daha doğru olur. Dental implantların başarı oranı daha önce de bahsettiğim gibi değişkendir. Bazı durumlarda komplikasyon gerçekleşebilir ve implantın kemik ile tam olarak temas haline geçemez. Bu durumda implant hareket halindedir ve sallanan bir diş gibi çekimi gerçekleşir.
İmplant türleri var mıdır?
İmplantlar marka ve tipine göre çok fazla değişkenlik gösterebilmektedir. Bu duruma bir de kullanılabilecek protez çeşitliliği eklenince durum çok fazla alternatifi içinde barındıran bir hal almaktadır. İmplantların markası ve bu markaların hangi tipinin kullanılacağı, implantı uygulayacak hekim tarafından hastanın anatomik durumuna göre belirlenmelidir.
Tüm dental implant markaları aynı mıdır? Ne gibi farkları vardır?
Her marka ve tip implantın kendine özgü yüzey ve malzeme özellikler bulunmaktadır. Bazı yüzey özellikleri kemik ile daha hızlı veya daha yüksek oranda kemikleşmeyi sağlarken, bazı implant yüzeyleri implantın kemik ile tam olarak bütünleşememesine ve implantın başarısız olarak kaybedilmesine sebebiyet verebilmektedir.
Her bir hastanın durumu bireyseldir ve her bir hasta için hekimin detaylı bir inceleme yaparak doğru implant markasını ve doğru implant tipini hasta için önermelidir. Bazı hastaların kemik yapıları gereği bu hastalara özel yüzeye sahip veya farklı materyallerden üretilen implant marka/tipleri önermek gerekebilmektedir. İşte bu seçim dental implantların fiyatını belirlemede önemli bir faktördür.
Ülkemizde yerli implant üretimi var mı?
Ülkemizde son yıllarda birkaç firma tarafından yerli implant üretimi yapılmaya başlanmıştır. Genel olarak devlete bağlı olarak çalışan Ağız-Diş Sağlığı Poliklinikleri tarafında tercih edilmekte olup, fiyat olarak da diğer implant markalarına oranla daha uygundur. Sektöre daha yeni girmiş olan firmalarımızın ilerleyen yıllarda, gelişmiş ülkelerdeki üretim koşulları ve teknolojik altyapıların sağlanmasının yanısıra bilimsel araştırmalara dayanan çalışmalar ile bu alanda daha çok yol almaları gerekmektedir.
Dental implant tedavisi pahalı bir seçenek midir?
Dental implantlar standart diş tedavileri ile karşılaştırıldıklarında ilk etapta daha pahalı bir tedavi alternatifi gibi gözükmektedir. Ancak uzun vadede protez kullanım süresi, protezin rahatlığı ve çiğneme etkinliği olarak değerlendirildiklerinde pahalı bir tedavi seçeneği değildir.
İmplant uygulamasında ücret politikası nedir?
Dental implantlar yurtdışında da olduğu gibi ülkemizde de geniş bir marka ve tip yelpazesine sahiptirler. Çok fazla sayıda implant markası ve bunların alt tipleri bu sektörde yer bulmasına rağmen bazılarının ulaşılabilirliği ve devamlılığı çok kısıtlı kalmaktadır. Dental implantlar ağızımızda uzun yıllar hizmet edecek yapılardır.
Bu nedenle ağızımızda yer alan implant markasının ve tipinin uzun yıllar sonra da firmadan hekim tarafından talep edilerek ulaşılabilir olması çok büyük önem taşımaktadır. Protez parçası kırılmış veya yenilenemeyen implantlar cerrahi olarak kemikten çıkartılmasına kadar giden durumlara sebebiyet verebilmektedirler.
Bu nedenle uzun yıllardır ülkemizde bulunan ve servis konusunda sıkıntı yaşanmayacak firmalar tercih edilmesi gerekmektedir. Bu firmaların fiyatları diğer markalara oranlar daha yüksek kalmaktadır. Hekimler hastaların uzun vadede sıkıntı yaşamaması ve bilinçlenmesi için hastaya durumu anlatarak marka ve tip konusunda uygun seçimin yapılmasını sağlamalıdırlar.
Tüm diş hekimleri dental implant uygulayabilir mi? Yoksa uzmanlık gerekli midir?
Ülkemizde birçok diş hekimi dental implant uygulamaktadır. Bu durum ancak dental implant uygulaması konusunda ciddi bir eğitim alarak mümkündür. Bu eğitim seminerler ile veya kurslar ile çok sınırlı kalmaktadır.
Dental implant uygulamasının bu konuda uzmanlık yapmış ve bu konuda tecrübesi olan hekimler tarafından yapılması şüphesiz implantın başarısını arttıracak bir unsurdur. Burada önemli olan hekimin dental implant uygulaması veya sonrasında olası gerçekleşebilecek bir komplikasyon veya varyasyonlar ile başa çıkabilecek yeterlilikte olmasıdır. Aksi durumlarda hastalar mağdur olabilmektedir.
Biyografi: Ahmet Örgev
25 Ağustos 1987 yılında İstanbul’da doğdu. İlköğreniminin dördüncü sınıfa kadar olan kısmını Turhan ve Mediha Tansel İlkokulu’nda tamamladı. Beşinci sınıf ve orta öğrenimine Eyüboğlu İlköğretim Okulu’nda devam etti. Lise öğrenimini Eyüboğlu Lise’sinde tamamladı.
2004 yılında Yeditepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde eğitimine başlayarak 2009 yılında mezun oldu. Mezuniyetinin ardından aynı yıl Ağız-Diş-Çene Cerrahisi Anabilim Dalı’nda eğitimine başladı. Master eğitimindeki ilk yılını tamamladıktan sonra 2010 yılının Ağustos döneminde vatani görevini yapmak üzere Yedek Subay olarak askere gitti.
12 aylık askerliğini tamamladıktan sonra 2011 yılının Ağustos ayında master eğitimine devam ederek 2012 yılının Haziran ayında master eğitimin tamamladı. Ağız-Diş-Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Yüksek Lisans Diplomasını alarak MSc. Dt. ünvanına hak kazandı. 2009 yılında master eğitimi esnasında yarı zamanlı olarak çalışmaya başladığı muayenehane hayatına eğitiminin tamamladığı zamandan itibaren tam zamanlı olarak çalışmaya devam etti.
