Türkiye’ye son 13 yıldır artan miktarda kaynağı belirsiz döviz giriyor. Paranın nereden geldiği açıklanmıyor. Şubat 2016’da Türkiye’ye 2 milyar 878 milyon dolarlık kaynağı belirsiz para girişi oldu. Bu son 10 ayın en yüksek gizemli para girişiydi.
Kaynağı belirsiz kayıt dışı para, Merkez Bankası’nın “ödemeler dengesi” tablosunda “net hata ve noksan” kalemi altında gösteriliyor. Ocak 2016’da 1,06 milyar dolarlık kaynağı belirsiz para çıkışı olmuştu. Kaynağı belirsiz para girişi böylece Nisan 2015’ten beri en yüksek düzeyde gerçekleşti. Geçen yılın Ekim, Kasım ve Aralık aylarında net hata noksan kaleminde düşüş görülmüştü.
2015 yılındaki kaynağı belirsiz para girişi Cumhuriyet tarihi rekorunu kırmıştı
2015 yılında Türkiye’ye kaynağı belirli olmayan para girişi 13 milyar dolara ulaşmıştı. Bu rakam, tüm cumhuriyet tarihinin rekoru olmuştu. Bazı ekonomistlerin iddiasına göre resmi finansman hesaplarından para girişinin durduğu bir dönemde kaynağı belirsiz para girişindeki rekorun oldukça manidar olduğu belirtiliyor.
Seçim öncesi spekülasyonu
Türkiye’ye 13 yıldır kaynağı belirsiz döviz yağıyor. Mart 2014 yerel seçimleri öncesinde başlayan kaynağı belirsiz para girişinin Ağustos 2014’teki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine kadar kesintisiz bir şekilde devam etmesi seçimlerle ilgili spekülasyonları akıllara getirmişti. Ocak – Ağustos 2014 döneminde 9.5 milyar dolar ile kayıt dışı para girişi, tüm zamanların rekorunu kırmıştı. Sıcak para girişi Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından tersine dönmüş, yılın son 4 ayında ülkemizden 5.7 milyar dolar para çıkmıştı.
Cari açığın kaynağı, kayıt dışı yama mı?
Ocak – Mayıs 2014 döneminde cari açık 18.5 milyar dolar olarak seyretmiş, aynı dönemde net hata noksan miktarı ise 8.9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Uzmanlar tarafından cari açığın yüzde 47 gibi büyük miktarı, kaynağı belirsiz öngörülemeyen para ile finanse edildiği iddia edilmişti.
2014 – 2015 yılları arasında dönemin Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Hürriyet‘e verdiği demeçte kaynağı belirsiz para girişini ifade eden net hata noksan kaleminin 16 milyar dolara ulaştığını belirtmiş, “Ortadoğu, Balkanlar, Kuzey Afrika hepsinden kalıcı olarak para geliyor. Parasını güvence altına almak için Yunanistan’dan, Ermenistan’dan bile Türkiye’ye para geliyor” ifadelerini kullanmıştı.
Al Monitor, 2014 yılında yayınladığı makalesinde son 12 yılında (2002 – 2014) Türkiye’ye kaynağı belirsiz 36 milyar dolar para girişi olduğunu iddia etmişti.
