Bebeklik ve çocukluk döneminden itibaren takip edilmesi gereken ağız, çene ve diş sağlığı, ilerleyen dönemlerde tedavisi çok daha zor olan sorunlar çıkarabiliyor.
İletişimin temelini oluşturan konuşmanın en önemli unsurlarından ağız ve dişler, kişinin kendine olan özgüveninde etkin rol oynuyor. Diş yapısı bozuk olan bireyler, konuşmaktan kaçınır ya da konuşurken ağzını kapatma gereği duyar. Psikolojiyi olumsuz etkileyen bu durum sosyal hayata büyük bir darbe vuruyor. Özellikle bebeklik ve çocukluk döneminde dikkat edilmesi gereken ağız ve diş yapısının konuşma üzerindeki etkilerini Diş Hekimi Protez Uzmanı Dr. Çağdaş Kışlaoğlu anlatıyor.
Ağız, diş ve çene konuşmayı nasıl etkiler?
Düzgün konuşmada dişler önemli bir etkendir. Çene kemikleri, diş etleri, dil ve damağın konuşmayla ilgili görevleri bir bütündür. Ağızdaki diş sayısı ve dişlerin durumu istenen sesi çıkarmamızı sağlar.
De ve Te sesleri dil ucunun, üst kesicilerin damak tarafındaki eğiminden destek almasıyla, Fe ve Ve sesleri ise alt dudağın, üst kesicilerin kesici uçlarına temas etmesiyle çıkar. Se sesi biraz karışık bir işlem gerektirir. Alt ve üst kesiciler birbiriyle temas halindeyken dilin, azıların dil tarafındaki yüzeyinden destek alması ve dil ucunun da (kesiciler arasında bir oluk yapıp) hava borusu oluşturmasıyla gerçekleşir. Şe ve Je sesleri de buna benzer bir işlemle gerçekleşir fakat bu sırada dil ucu göreve katılmaz.
Bebekler ve Çocuklarda Bunlara Dikkat!
Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri ileride diş çarpıklığı, çene gelişiminde bozukluk ve genel sağlık problemlerini tetikliyor. Bu sorunlar, çocuğun ergenlik ve yetişkinlik döneminde konuşma problemleriyle karşı karşıya kalmasına neden olabilir.
Çocuklarda dişlerin zarar gördüğü kazalarda zaman kaybetmeden müdahalede bulunulması ileride oluşabilecek bozuklukları engeller. Diş gıcırdatma, parmak emme gibi alışkanlıklar ve emzik, biberon, diş kaşıyıcı gibi malzemelerin oluşturabileceği yapısal bozuklukları da ihmal etmemek gerekiyor.
Diş ve çene Problemlerinde Ortodontiden Faydalanın
Konuşmayı etkileyen diğer bir etkenin de ortodontik problemler denilen, çenesel uyumsuzluk veya dişsel bozukluklardır. Ortodonti çapraşık dişlerin düzeltilmesi, diş, çene ve yüzdeki uyumsuzlukların giderilmesi ile ilgilenen bir bilim dalıdır.
Bununla da ilgilenebilirsiniz: Diş sağlığında doğru bilinen 10 yanlış
Ortodontistler, çene kemiği ve dişlerin doğru yerde ve doğru konumda yerleşmesini sağlar. Dişlerdeki çapraşıklıkların düzeltilmesi ile önemli bir estetik kazanım ve konuşma kolaylığı sağlandığı gibi, bu işlemin ağız ve diş sağlığına da birçok faydası vardır. Çapraşıklıkların giderilmesi ile bu bölgelerin daha kolay ve etkili temizlenmesi sağlanır, böylece çürük ve diş eti hastalıklarının önüne geçilmiş olur. Ayrıca çene ve dişlerin kapanışı düzeleceği için kullandığımız kelime ve harflerin telaffuzu daha net olur.