Fed faiz artışı yapmayacak mı? ABD’de istihdam verilerinin hayal kırıklığı yaratmasının ardından dolar değer kaybetti, gözler Amerikan Merkez Bankası Fed’e çevrildi. Peki Fed Başkanı Yellen’in açıklamaları ne anlama geliyor?
Yılın ikinci yarısında dolar tekrar yükselişe geçebilir
Saxo Capital Markets Uluslararası Piyasalar Kıdemli Uzmanı Uraz Çay, FED Başkanı Janet Yellen’ın 6 Haziran’da Philedelphia’da yaptığı açıklamaları, global piyasalar açısından analiz etti.
Yellen’ın genelde bir önceki konuşmasına göre daha güvercin bir tutum sergilediğini belirten Çay, yine de 2016 yılının ikinci yarısında piyasa fiyatlamalarında dolar endeksinde tekrar bir yükseliş görmemizin hâlâ yüksek bir olasılık olduğuna dikkat çekti
Küresel piyasalar, cuma günü beklentilerin çok altında gelen ABD tarım dışı istihdam verisinin ardından, FED Başkanı Janet Yellen’ın Philadelphia’da yaptığı konuşmaya odaklandı. FED Başkanı, katıldığı etkinlikte son dönemde açıklanan makroekonomik verileri değerlendirirken, “Gelecek veriler, beklediğim gibi işgücü piyasası şartlarının güçlendiği ve enflasyonun yüzde 2 hedefine yaklaştığını gösterirse, faiz oranında ek kademeli artışlar muhtemelen uygun olacaktır” değerlendirmesini yaptı, ancak faiz artırımı zamanlamasına yönelik herhangi bir yorumda bulunmadı.
Yellen’in açıklaması ne anlama geliyor?
Yellen’ın bu konuşmasının ardından Saxo Capital Markets Uluslararası Piyasalar Kıdemli Uzmanı Uraz Çay, Janet Yellen’ın konuşmasını değerlendirdi:
“Yellen’ın, pazartesi günü ekonomik görünüm üzerine yaptığı konuşmada, beklentilerin oldukça altında kalan mayıs ayı tarım dışı istihdam verilerinin açıklanmasından önce Harvard Üniversitesi’nde yaptığı konuşmaya nazaran, daha güvercin olduğu söylenebilir. Bu konuşmanın güvercin olarak algılanmasının nedeni, ikinci faiz artışının zamanlamasını belirtmeyerek ‘faiz artışı sürecinin önceden belirli bir zamanlaması yok’ cümlesini sık sık kullanması. Ancak konuşmanın detaylarına baktığımızda, mevcut ekonomik durumda istihdamın tam kapasiteye yaklaştığını ve genel olarak olumlu bir tablo çizdiğini belirtiyor (2015 yılında aylık yaklaşık 230K, 2016 ilk çeyreğinde aylık 200k istihdam üretimiyle %5’in altına inan işsizlik oranı verilerinden hareketle). İş açılışlarının mart ayında rekor seviyeye ulaşması ve istifa oranlarındaki artış da -istihdam piyasasına güvenen çalışanların daha hızlı istifa edeceği yaklaşımıyla- bu olumlu duruşu destekliyor. 2016 Nisan – Mayıs aylarında sadece 80K istihdam yaratılması ve mayıs ayındaki kötü rakamlar, her ne kadar aşağı yönlü riskleri artırsa da, bu durumun daha az kişinin aktif olarak iş aramasından kaynaklandığının göstergesi olarak yorumlanıyor.”
Uraz Çay, Yellen’ın konuşma metninde, istihdam konusunda genel olarak olumlu bir resmin çizilmesi ve bunun sık vurgulanmasının, enflasyon hedeflemesinin aslında daha büyük bir soru işareti olarak karşımıza çıkabileceğinin göstergesi olduğuna dikkat çekti. Çay sözlerini şöyle sürdürdü: “Dolayısıyla mayıs ayı tarım dışı istihdam rakamı manşette beklenti altı kalsa da, ortalama saatlik ücretlerdeki %2.5’luk yıllık artış aslında geçen hafta cuma günü açıklanan verinin faiz artışı sürecinde olumlu bakılması gereken bir nokta olduğunu gösteriyor. Ücret artışının önümüzdeki dönemlerde hem enflasyona pozitif, hem de aktif iş arayanlara olumlu olarak yansıması beklenebilir.
“Detaylara bakmaya devam ettiğimizde olası bir beklenmedik ekonomik şokta mevcut durumda konvansiyonel para politikası araçlarının kullanılabilirliğinin tartışılması, haziran ayında tekrar toparlanan istihdamda (haftalık işsizlik başvurularının da sinyal verdiği üzere) temmuz ayında ikinci bir artış görülmesini artıracak bir diğer değişken.
“Konuşmayı kısaca özetlemek gerekirse, faiz artışı sürecinde haziran ayı olasılığının artık oldukça azalması (Brexit tartışmalarının da konuşmada bulunması), ancak temmuz ayı için olumlu gelecek ekonomik verilerin, kararın hızlı bir şekilde verilmesine sebep olacağı söylenebilir. 2016 ikinci yarısında piyasa fiyatlamalarında dolar endeksinde tekrardan bir yükseliş görmemiz hala yüksek olasılık.”