Stres faktörleri sindirim sistemi üzerinde oldukça etkilidir. Sindirim sistemi strese karşı oldukça hassas olup, çeşitli bulgularla ve belirtilerle kendisini ifade etmeye, böylece “bana fazla baskı yapıyorsun” dercesine sizi bu belirtilerle de ikaz etmeye çalışacaktır.
Emsey Hospital’dan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Levent Demirtürk konuyla ilgili görüşlerini aktarıyor.Stres yemek borusu, mide ve barsaklarda farklı yansımalarla kendini gösteren birçok problem oluşturabilir. Bilim adamları uzun yıllardır stres faktörlerine bağlı sindirim sistemi bulguları ve belirtilerini tanımlayabilmek için sınıflamalar ve tanı kriterleri oluşturmuşlar ve çeşitli zamanlarda da bu kriterleri güncellemişlerdir.
Strese bağlı olarak kişiler;
Yemek borusunda takılma hissi, yutma zorluğu; midede şişkinlik, dolgunluk, geğirti, hazımsızlık, ülser benzeri ağrı, bulantı, kusma; barsaklarda karın ağrısı, ishal, kabızlık, ishal veya kabızlık atakları yaşayabilirler. Sindirim sistemindeki rahatsızlık belirtilerinin kesin olarak stres kaynaklı olduğunu söyleyebilmek için Gastroenteroloji uzmanınca diğer nedenlerin olmadığının teyit edilmesi gereklidir.
Bulantı, kusma, kilo kaybı, iştahsızlık, son zamanlarda belirginleşen dışkılama alışkanlığında değişiklik, makattan kanama gibi alarm bulguları olmadan şişkinlik, hazımsızlık, doygunluk, ishal veya kabızlık ataklarının strese bağlı olabilme ihtimalinin yüksek olabileceği söylenebilir. Ancak yine de hekim tarafından bu tanının konulması gerektiği hususunu vurgulamak gerekir.
Stres yaşayan ve mide-barsak sorunu yaşayan kişilere öneriler
Öncelikle sindirim sistemi şikayeti yaşayan hastalar mutlaka Gastroenteroloji uzmanınca değerlendirilmelidir. Şikayetlerin stres faktörlerinden kaynaklandığı yönünde tanı konulması tedavi açısından da önemlidir. Bu suretle hastaların beyinlerini kurcalayan “acaba bende kötü bir rahatsızlık mı var” sorusundan kurtulması da hastanın tedavisinde önemli bir aşamayı oluşturacaktır. Hekimin bu safhada beslenme hususunda önerileri ve vereceği ilaç tedavisi destekleyici olacak, mide barsak sisteminin düzenli çalışmasına katkı sağlayacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki burada hastalara önemli görev düşmektedir. Stres faktörlerinden mümkün olduğunca uzak kalmak, tedavilerden tam fayda görmeyen hastalarda psikiyatri uzmanının desteği de gerekebilecektir.Stresten uzak kalmak şüphesiz önemli bir faktör, bunun yanı sıra stresi uzaklaştırmak için beslenmede de şunlara dikkat edilmeli:
- Kafeinli içeceklerden uzak durulmalıdır,
- Aşırı alkol tüketiminden kaçınılmalıdır,
- Düzenli ve üç öğün beslenmelidir,
- Fast food beslenmeden kaçınılmalıdır,
- Rahat, huzurlu, hijyenik ortamda gıdalar iyi çiğnenerek, yavaş yenmelidir,
- Rafine şeker tüketiminden kaçınılmalıdır,
- Gerekirse diyetisyenden bu hususta destek alınmalıdır.
Şişkinlik gibi problemleri olan hastalara öneriler
- Gıdalar iyice çiğnenmeli ve yavaş yenmelidir,
- Üç öğün yemeli ve masadan tok kalkılmamalıdır,
- Sabah aç karnına bir bardak ılık su içilmelidir,
- Kendisine dokunduğunu saptadığı gıdalardan uzak durulmalıdır,
- Yatmadan 3 saat önceden itibaren atıştırma yapılmamalıdır,
- Karbonhidratlı gıdalar kısıtlı tüketilmelidir,
- Sigaradan uzak durulmalıdır,
- Fizik egzersiz ve spor yapılmalıdır,
- İşinizin olmadığı her gün aynı zaman diliminde ıkınmadan tuvalette oturularak tuvalet alışkanlığı oluşturulmalıdır.
Her gün düzenli egzersiz strese iyi geliyor!