2017 Referandum yurt dışı sonuçları belli oldu. En ilginç sonuçlardan biri, başkanlık sistemi ile yönetilen Azerbaycan’da yaşayan Türklerden geldi.
Anayasa referandumunda yurt dışı oyların sayımı da neredeyse tamamlandı. Katılımın diğer seçimlere göre nispeten yüksek olduğu 16 Nisan 2017 Referandumu’nda yurt dışı sonuçlara göre yüzde 59.1 ‘evet’, yüzde ‘40.9’ hayır oyu çıktı. En ilginç sonuçlardan biri Azerbaycan’dan geldi. Zira Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in geniş yetkilerle donatıldığı ülkede yaşayan Türklerin çoğunluğu Türkiye’deki anayasa değişikliğine ‘hayır’ dedi.
Türkiye’nin Bakü Büyükelçiliği ile Nahçıvan ve Gence başkonsolosluklarında kurulan sandıklarda oy kullanan Türklerin yüzde 38.31’i ‘evet’ derken, yüzde 61.69’u ‘hayır’ oyu verdi. Yani Azerbaycan’da kayıtlı 6 bin 279 Türk seçmenin yaklaşık üçte biri sandığa gitti; bin 24 seçmen ‘evet’, bin 649 seçmen ise ‘hayır’ dedi.
Sonuçlar bir bakıma şaşırtıcı. Zira Azerbaycan 1995 yılından bu yana başkanlık sistemiyle yönetiliyor. Öte yandan ülkede 26 Eylül 2016’da yapılan referandum ile anayasada bazı değişiklikler yapılarak cumhurbaşkanının yetkileri büyük ölçüde artırılmıştı.
Azerbaycan modeli başkanlık
Seçmenlerin yüzde 86.6’sının ‘evet’ oyu kullandığı referandumla ‘cumhurbaşkanı birinci yardımcılığı’ ve ‘cumhurbaşkanı yardımcıları’ makamlarının oluşturulmasını karar verilmişti.
Yeni anayasaya göre bu makamlara atamalar ve görevden almalar cumhurbaşkanı tarafından gerçekleştiriliyor. Cumhurbaşkanının olmadığı durumlarda tüm yetkileri, dokunulmazlık hakkına sahip cumhurbaşkanı birinci yardımcısına geçecek.
Bu bağlamda yeni anayasanın verdiği yetkiyle Aliyev, Şubat ayında verdiği bir kararla eşi Mihriban Aliyeva‘yı Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak atamıştı.