Çölyak, ince bağırsakların glütene karşı gösterdiği ve ömür boyu süren bir çeşit alerjik sindirim sistemi hastalığı olarak tanımlanıyor.
Çölyak hastalarının buğday, arpa, çavdar, yulafta bulunan protein yapısındaki bir bileşik olan gluten içermeyen besinler tüketmeleri gerektiğini vurgulayan Sodexo Entegre Hizmet Yönetimi Sağlıklı Yaşam Yöneticisi Diyetisyen Sibel Mumcu, “Gluten içermeyen ürün çeşitliliği her geçen gün artmasına rağmen büyük şehirlerdeki ürün çeşitliliğinin küçük yerlerde olmaması ve ürünlerin pahalı olması çeşitlilik isteyen çölyak hastalarının zorlanmasına neden olabiliyor” dedi.
Çölyak hastalığı hakkında farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılmasının hastalığın tanınması ve tedavisi için oldukça önemli olduğunu belirten Sodexo Entegre Hizmet Yönetimi Sağlıklı Yaşam Yöneticisi Diyetisyen Sibel Mumcu, “Buğday, arpa, çavdar ve yulaftan elde edilen un, ekmek, bulgur, makarna, kepek, malt gibi ürünler ile bunların kullanıldığı diğer tüm ürünler gluten içeriyor. Çölyak hastaları için tek tedavi seçeneği diyetlerinden gluten içeren besinleri çıkarmaları ve bu diyeti ömür boyu sürdürmeleridir” şeklinde konuştu.
Gıda etiketleri dikkatli incelenmeli
Gıda mevzuatında gluten içermeyen ürünlerin üretimi ve etiketlenmesi için gerekli tüm düzenlemelerin de yapıldığını vurgulayan Sodexo Entegre Hizmet Yönetimi Sağlıklı Yaşam Yöneticisi Diyetisyen Sibel Mumcu, “Gıda etiketleri dikkatli incelenmeli, gluten içeren ve etiketinde proses gereği gluten bulaşma riski bulunduğu belirtilen gıdalar tüketilmemeli” uyarısında bulundu. Mumcu, çölyak hastalarının beslenme tedavisinin düzenlenmesi için mutlaka uzman doktor ve diyetisyene başvurmaları gerektiğinin de altını çizdi.
Gluten içeren temel yiyecekler
- Buğday, arpa, çavdar ve yulaf katkılı her türlü ürün. (Un, bulgur, irmik, makarna, şehriye, kuskus, kepek gibi).
- Galeta ununa ve una batırılarak kızartılmış her türlü gıda (tavuk, balık, et, sebze vb.)
- Malt gibi arpa suyu veya özü kullanılan alkollü/alkolsüz tüm içecekler (bira, votka, cin vb.)
- Hazır çorba, pilav, köfte gibi hazır yemekler, paketlenmiş hazır pişmiş-yarı pişmiş ürünler, hazır pane harçları, yemek sosları, toz tatlandırıcı ürünler, salata sosları gibi ürünler.
- Gluten içeren çikolata ve sakızlar.
Gluten içermeyen yiyecekler:
- Mercimek, mısır, pirinç, soya, patates, kestane, nohut gibi tahıl ve bakliyatların unları, bunlardan yapılan ürünler.
- Yumurta, reçel, bal, meyve sirkesi, domates ve tuz içeren salça.
- Balık, balık konserveleri (una batırılmamış, baharatlanmamış, taze veya dondurulmuş balık), kendi suyu ya da yağında balık konserveleri.
- Tüm işlenmemiş, kabuklu kuruyemiş türleri. (Paketlenenler ve işlenmiş olan kuruyemişlere gluten bulaşma riski yüksektir)
- Kümes hayvanları etleri, sığır, dana, kuzu etleri (una batırılmamış ve baharatlanmamış)
- Tüm taze sebze ve meyve çeşitleri.
- Bakliyatlar (kuru fasulye, mercimek, nohut, kırmızı ve yeşil mercimek, barbunya, soya fasulyesi, börülce vb.)
- Tüm katı ve sıvı yağ çeşitleri, tüm şeker çeşitleri (toz şeker, pudra şekeri, kahverengi şeker)