Ebeveynler çocukların genel sağlığından olduğu kadar ağız ve diş sağlığından da sorumludur. Ancak toplum olarak ağız ve diş sağlığı problemleri diğer sağlık sorunlarına göre çok daha az önemseniyor.
Geç kaldığımız ve nispeten daha az önemsediğimiz konuların başında gelen çocuklarda ortodonti tedavilerinin ihmal edilmemesi gerektiğini vurgulayan Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu, ortodonti tedavisi hakkında bilgiler verdi.
Süt dişlerinin dökülmesini beklemek doğru mu?
Bir çocuğun diş yapısı çeşitli genetik faktörler de dahil olmak üzere dış etkenlere bağlı olarak ortodontik tedaviye ihtiyaç duyabilir. Her ne kadar birçok aile doğru zamanın süt dişlerinin tamamını döktüğü ve kalıcı dişlerinin çıktığı dönem olduğunu düşünse de bu durum her zaman geçerli olmayabilir. Çoğu doktor çocuklarda ortodontik tedaviye sürekli dişlerin tümünün süt dişlerinin yerini aldığında başlar. Bununla birlikte bazı vakalarda tedaviye erken başlamak sonradan oluşabilecek komplikasyonların önlenmesi ve çene yüz gelişiminin yönlendirilmesi açısından önemlidir. Bu anlamda, eğer çocuğunuzda ortodontik tedaviye yönelik bir ihtiyaç varsa ihmal etmeden uzman bir doktora başvurun. Hekiminiz çocuğun diş yapısındaki bozuklukları dikkate alarak uygun tedavi sürecini başlatacaktır.
Çocuklarda diş problemlerinin ortaya çıkma nedenleri:
- Beslenme bozuklukları,
- Ağızdan nefes alma,
- Yanlış yutkunma,
- Parmak emme,
- Yalancı emzik,
- Diş eti problemleri,
- Süt dişlerin erken kaybedilmesi,
- Genetik yatkınlık.
Ortodonti tedavisi için en uygun yaş…
Ortodonti tedavisinde en uygun dönem çocuğun diş yapısındaki duruma göre değişkenlik gösterir ve bu duruma hekim karar verir. Burada ailelere düşen görev ise vakit kaybetmeden bir hekime başvurmaktır. Diş hekimleri genellikle ortodonti tedavisini 7 yaşından itibaren başlatırlar. Bu dönemde alt ve üst kesici dişler sürmektedir ve daimi azı dişleri genellikle sürmüştür. Çapraz kapanış, çene darlığı, asimetri, sürecek dişler için yer darlığı ve daimi dişlerin gömülü kalması gibi sık karşılaşılan problemler kötüleşmeden önlenebilir.
Ortodonti tedavisinde geç kalmak başka problemler doğuruyor
Söz konusu ortodonti tedavisi olduğunda erken dönmede yapılacak her müdahale diğer hastalıklarda olduğu gibi büyük öneme sahiptir. Bu anlamda yapılacak her müdahale ileride oluşabilecek sorunların önüne geçerken var olan problemlerin çözüme kavuşmasını olanaklı kılar. Henüz ortodonti tedavisine ihtiyaç olmasa bile hekim tespit ettiği işaretler nedeniyle hastayı rutin kontroller ile gözlem altında tutmayı uygun görebilir.
Ayrıca, parmak emme, uzun soluklu biberon veya emzik kullanımı, dil itimi, ağız solunumu gibi kötü alışkanlıkların sebep olduğu diş sorunlarının önüne geçmeyi sağlayabilir. İleride daha ağır tedavi yöntemleriyle düzelebilecek çarpıklıklar ve yer darlıklarının önüne geçip tüm dişlere rahatça yer açılmasına olanak tanır. Dar ve geride kalmış üst çene kemiklerinin rahatça genişleyip ileriye alınmasını sağlar. Bu nedenle aşağıda sıralanan belirtiler varsa vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurmak önemlidir.
- Dengeli olmayan çene yapısı,
- Ağzını kapatırken çenenin kayması,
- Dişlerin çapraz kapanması,
- Erken veya geç diş kaybı,
- Isırma veya çiğnemede güçlük,
- Dişlerde çapraşıklık, kesici dişlerin arka arkaya konumlanması,
- Ön veya arka dişlerin bir kısmının kapanmaması.
Çocuklarda bu kurallara dikkat!
Ortodonti tedavisi uzun bir süreçtir. Bu nedenle tedavi gören çocukların sabırlı olması ve belli kurallara uyması gerekir. Bu anlamda aşağıda sıralanan tavsiyeler tedavinin olumlu gidişatı için hayli önemlidir.
- Ortodontik tedaviye başlamadan önce çürük dişlerin tedavi edilmesi ve diş etinin tam ve sağlıklı duruma getirilmesi gerekir.
- Asitli içeceklerden uzak durulması çok önemlidir. Çünkü asit hem diş tellerine hem de dişlere zarar vererek çürük oluşumunu hızlandırır.
- Çok sert gıdaların tüketilmesinde de uyulması gereken kurallar vardır. Örneğin elma, armut, havuç, salatalık benzeri sert gıdaların tüketim şeklini değiştirip ısırarak değil küçük parçalar halinde yenmesi daha doğru bir karardır.
- Aynı şekilde çok şekerli ve yapışkan gıdalardan uzak durulmalıdır. Bu gıdalar braketlerin arasına gireceğinden diş çürüklerine ve diş eti büyümelerine sebep olur.
- Dişler mutlaka ortodontik fırçalar ve ara yüz fırçaları ile fırçalanmalı, gerekli durumlarda diş ipi kullanılmalıdır.
- Apareylerde kırılma, kopma veya ağıza yapışan düzeneklerde çıkma varsa tedavi kesintiye uğrar. Böyle durumlarda hekiminize başvurmalısınız.