Askerlik sistemini tamamen değiştiren yeni askerlik yasasında Cumhurbaşkanı’na askerlikten muafiyet tanıma yetkisi veriliyor. Ayrıca Cumhurbaşkanı tarafından bedelli ücreti artırılıp azaltılabilecek.
TBMM Milli Savunma Komisyonu’nda kabul edilen ve Meclis Genel Kurulu’nda bayramdan önce görüşülerek kabul edilmesi beklenen yeni askerlik yasasında ‘özel durumlarda muafiyet ve erteleme’ başlığı altında Cumhurbaşkanı’na askerliğini yapmayanlara muafiyet tanıma yetkisi veriliyor.
Yasanın 45’inci maddesinin ikinci fırkasında “Barışta, olağanüstü hal veya seferberlik hallerinde veya savaşta, askerliğini henüz yapmadan, Cumhurbaşkanınca gerekli görülen sahalarda özel olarak görevlendirilen gönüllüler, Cumhurbaşkanınca belirlenen şartlara uydukları takdirde askerlik hizmetinden muaf tutulur” hükmü yer alıyor.
Maddenin bu haliyle yasada yer almasını değerlendiren emekli tümgeneral Ahmet Yavuz, “Bu maddeyi iyi niyetli yorumlayamayız. Savaş haliyle sınırlı bırakılsaydı saygı duyarım. Ama ne iş yaptığı belli olmayan kişilerin bir kişinin kararıyla askerlikten muaf tutulması kabul edilemez. Demokratik bir ülkenin böyle bir yasası olamaz. Sadece savaş şartları için böyle bir hüküm konulabilir. Fakat normal zamanları da kapsayan böyle bir yasa olmaz, olmamalı. Çok yanlış ve tehlikeli bir madde” diye konuştu.
Askerlik yaşı da 5 yıl uzatılıp kısaltılabilecek
Özel durumlarda muafiyet yetkisi mevcut 1111 sayılı Askerlik Yasası’nda da yer alıyordu ancak muafiyet için 2018’den önce Bakanlar Kurulu Kararı gerekiyordu. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmesinin ardından çıkartılan 700 sayılı KHK ile yapılan değişiklikle ‘Bakanlar Kurulu Kararı’, ‘Cumhurbaşkanlığı Kararı’na dönüştürüldü. Ancak yeni askerlik yasasında ‘Cumhurbaşkanı Kararı’ şartı yerine “Cumhurbaşkanınca belirlenen şartlar” hükmüyle yetinildi.
Yasada Cumhurbaşkanına askerlik süresini yarıya indirme ya da iki katına çıkarma yetkisi de verilirken 20 yaş olan askerlik çağı da cumhurbaşkanı tarafından 5 yıl uzatılıp kısaltılabilecek.
Bedelli ücretini de Cumhurbaşkanı artırıp azaltabilecek
Yeni askerlik sistemine ilişkin teklife son şekli verildi; bedelli ücretini Cumhurbaşkanı artırıp azaltabilecek yeni askerlik sistemi teklifi önümüzdeki hafta Meclis’e sunulacak. Buna göre, zorunlu askerlik 6 aya inecek, bedelli kalıcı hale gelecek. Bedelli askerlik ücretini Cumhurbaşkanı artırıp azaltabilecek.
Yeni sistemle bedelli kalıcı hale geliyor
Yeni sistemle bedelli askerlik artık kalıcı hale gelecek. Bedelli askerliğin kaç lira olacağı memur maaş katsayısı esas alınarak hesaplanacak. Cumhurbaşkanı ücret hesaplamada esas alınan 240 bin göstergeyi iki katına kadar artırabilecek ya da yarısına kadar azaltabilecek.
Bedelli askerlikte bir ay temel eğitim süresi olacak. Her yıl 145 bin kişilik kontenjan belirlendi. Kontenjandan fazla başvuru olması halinde ise yükümlüler arasında kura çekilecek.
Dört yıl ve daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezunlarından yedek subay, iki veya üç yıl süreli okullardan mezun olanlar arasından da yedek astsubay alınabilecek .
Yedek astsubaylık sistemiyle Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yükseokul mezunlarından etkin şekilde faydalanmasının sağlanması hedefleniyor.
Tüm seçeneklerde en az bir ay zorunlu askerlik olduğundan bütün vatandaşların temel savunma eğitim alması da sağlanacak. Bedelli askerlikte yaş sınırının kaldırılması da sistemin daha net hale gelmesini sağladı.
Zorunlu askerliğin ortadan kalkmadığı yeni sistemin çok alternatifli ve karma bir modelle TSK’nın profesyonelleşmesi sürecine de katkı sağlanması hedefleniyor.
