Yıllardır gerilimin yüksek olduğu Azerbaycan ile Ermenistan hattında bu sabaha karşı yine tansiyon yükseldi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı bir son dakika açıklaması yaparak, Ermenistan’ın bir saldırı düzenlediğini ve çok sayıda sivilin yaşamını yitirdiğini duyurdu. Ermenistan ve Dağlık Karabağ, sıkıyönetim ve seferberlik ilan etti.
Ermenistan, Azerbaycan cephe hattına saldırı düzenledi (video aşağıda)
Azerbaycan Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Ermenistan ordusu saat 06.00 sıralarında cephe hattı boyunca geniş kapsamlı provokasyonda bulunarak Azerbaycan ordusunun mevzilerine ve sivil yerleşim birimlerine büyük çaplı silahlar, top ve havanlarla ateş açtı.
“Sivil can kayıpları var”
Açıklamada, Terter’in Gapanlı, Ağdam’ın Çıraklı ve Orta Garvand, Fuzuli’nin Alhanlı ve Şükürbeyli, Cebrayıl’ın Çocuk Mercanlı köylerine Ermenistan ordusunun yoğun bombardımanı sonucu sivillerden ölü ve yaralıların olduğu bildirildi. Bu bölgelerde sivil altyapının da ciddi şekilde hasar gördüğü aktarıldı.
Azerbaycan’dan misilleme
Sivil ve askeri kayıpların netleştirildiği, Azerbaycan ordusunun da düşmanın provokasyonunu önlemek ve cepheye yakın bölgelerde yaşayan halkın güvenliğini sağlamak için misilleme tedbirlerinde bulunduğu bildirildi.
12 uçaksavar füze sistemi imha edildi
Ermenistan silahlı kuvvetlerinin savaş faaliyetini önlemek ve sivil halkın güvenliğini sağlamak için Azerbaycan Ordusu komutanlığı tüm cephe boyunca bir karşı saldırı kararı aldı.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermenistan’ın saldırılarına karşı cephe boyunca karşı saldırı başlattığını açıkladı. Ermeni hava savunma birimlerinin 12 uçaksavar füze sistemininin imha edildiği belirtildi.
1980’lerden beri devam eden Dağlık Karabağ krizi ile birlikte zaman zaman savaşın ve son dönemde de çatışmaların artış gösterdiği Azerbaycan-Ermenistan hattında sıcak dakikalar yaşanıyor…
Ermenistan’dan suçlama
Azerbaycan ordusunun buna karşılık verdiği ve çok sayıda asker ve askeri aracın bölgeye gönderildiği aktarıldı. Yapılan açıklamada Terter, Ağdam ve Fuzuli ve Cebrayıl bölgelerine çok sayıda asker gönderildiği belirtildi.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’da yaşayanlara saldırdığını öne sürdü. Paşinyan, Azerbaycan güçlerinin bölgedeki sivil yerleşime saldırdığını öne sürerken Ermenistan Savunma Bakanlığı’ndan konuyla ilgili bir açıklama geldi.
Ermenistan Savunma Bakanlığı Azerbaycan’a ait iki helikopterin ve üç İHA’nın düşürüldüğünü açıklarken çatışmanın yerel saatle 04:10’da başladığını öne sürdü.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, bir helikopterin düştüğünü ve askerlerin sağlık durumunun iyi olduğunu duyurdu.
Ermenistan seferberlik ilan etti
Yaşananların ardından Ermenistan’da sıkıyönetim ilan edildiği duyuruldu. Ermenistan Başbakanı Paşinyan, sıkıyönetim ilan edildiğini ve topyekun seferberlik kararı alındığını duyurdu.
Uluslararası haber ajansları, Dağlık Karabağ’ın da sıkıyönetim ve seferberlik ilan ettiğini duyurdu.
Bu gelişmenin ardından kritik bir açıklama da Bakü’den geldi… Azerbaycan ordusu, topyekun seferberliğe ihtiyaç olmadığını açıkladı. Yapılan açıklamada Azeri ordusunun asker sayısının yeterli olduğu belirtildi.
Ankara’dan net mesaj: Türkiye’nin Azerbaycan’a desteği tamdır
Yaşananların ardından Ankara’dan bir açıklama geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “Uluslararası hukukun açık ihlali olan ve sivil kayıplara da yol açan Ermeni saldırısını şiddetle kınıyoruz. Bu saldırılarla Ermenistan bölgede barış ve istikrarın önündeki en büyük engel olduğunu bir kez daha göstermiştir. Azerbaycan, halkını ve toprak bütünlüğünü korumak için meşru müdafaa hakkını elbette kullanacaktır. Bu süreçte, tek yürek olarak Türkiye’nin Azerbaycan’a desteği tamdır” dedi.
Uluslararası toplumu haklının yanında durmaya davet ettiklerini vurgulayan Aksoy, “Bu vesileyle şehit düşen Azerbaycanlı kardeşlerimize Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifa ve can Azerbaycan’a başsağlığı diliyoruz” ifadesini kullandı.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, yaşananların ardından Rus mevkidaşı Sergei Lavrov ile görüştü. Görüşmede Ermenistan’ın Azerbaycan’a saldırısının ele alındığı duyuruldu.
Ankara, Rusya ile temasta
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Çavuşoğlu ile Lavrov’un görüşmesinde, “Ermenistan’ın saldırganlığı” konusu ele alındı.
Azerbaycan Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, Ermenistan ordusunun saat 06.00 sıralarında cephe hattı boyunca geniş kapsamlı provokasyonda bulunarak Azerbaycan ordusunun mevzilerine ve sivil yerleşim birimlerine büyük çaplı silahlar, top ve havanlarla ateş açtığı bildirilmişti.
Açıklamada, Terter’in Gapanlı, Ağdam’ın Çıraklı ve Orta Garvand, Fuzuli’nin Alhanlı ve Şükürbeyli, Cebrayıl’ın Çocuk Mercanlı köylerine Ermenistan ordusunun yoğun bombardımanı sonucu sivillerden ölü ve yaralıların olduğu belirtilerek bu bölgelerde sivil altyapının da ciddi şekilde hasar gördüğü aktarılmıştı.
Açıklamada, sivil ve askeri kayıpların netleştirildiği, Azerbaycan ordusunun da düşmanın provokasyonunu önlemek ve cepheye yakın bölgelerde yaşayan halkın güvenliğini sağlamak için misilleme tedbirlerinde bulunduğu vurgulanmıştı.
Fransa’dan diyalog çağrısı
Tansiyonun yükselmesiyle birlikte Fransa da devreye girdi… Fransa, taraflara itidal çağrısında bulundu.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Agnes bon der Muhll bir açıklama yaptı. Fransız diplomat, “Fransa yaşanan gerilimden aşırı derecede rahatsız oluyor” dedi.
Paris yönetimi taraflara sağduyu çağrısında bulunarak diyaloglara tekrar dönülmesi gerektiğini duyurdu.
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki gerilimin sebebi
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki gerilimin esas sebebi ise Dağlık Karabağ… Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Karabağ, Ermenistan ve Azerbaycan arasında bir gerilim bölgesi haline geldi. Karabağ Ermenileri, Karabağ’ın Sovyet Azerbaycan’dan Sovyet Ermenistan’a geçmesi gerektiğini talep etmesiyle tırmanan gerilim 20 yılı aşkın bir süredir devam ediyor.
Taraflar arasındaki ateşkese rağmen Azerbaycan ve bölgeyi işgal eden Ermenistan sınırında sık sık çatışma yaşanmaya devam ediyor. Bölgedeki gerilim bölgedeki doğalgaz ve petrol boru hattı koridoru dolayısıyla uluslararası kamuoyu tarafından da yakından takip ediliyor.
Kan donduran olay: Hocalı Katliamı
Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.
Ermeni güçleri 1992 yılının 25 Şubatı 26 Şubat’ta bağlayan gecede bölgedeki 366. Alayın da desteği ile önce giriş ve çıkışını kapadığı Hocalı kasabasında, Azeri resmî kaynaklarına göre, 83 çocuk, 106 kadın ve 70’ten fazla yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 sakin öldürülmüş, toplam 487 kişi ağır yaralanmıştır. 1275 kişi ise rehin alınmış ve 150 kişi ise kaybolmuştur. Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde cesetlerin birçoğunun yakıldığı, gözlerinin oyulduğu, başları kesildiği görülmüştür. Hamile kadınlar ve çocukların da maruz kaldığı tespit edilmiştir.
Dağlık Karabağ bölgesinin en önemli tepelerinden birisinde olan Hocalı kasabası Ermeni güçleri için önemli bir askerî hedef niteliği taşımaktaydı. Kasaba Hankendi’yle Ağdam’ı bağlayan yolun üzerinde bulunup bölgenin tek havalimanı için üs konumundaydı. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün raporuna göre Hocalı kasabası Hankendi’yi top ateşine tutan Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından üs olarak kullanıldığı için Ermeni kuvvetler tarafından top ateşine tutulmaktaydı.
Aralık 1991’de Hankendi çevresinde yerleşen ve Azerilerin yaşadığı Kerkicahan kasabasının alınmasından sonra, Hocalı kasabası tamamen Ermeni ablukasında kaldı. 30 Ekim’den itibaren karayoluyla ulaşım kapanmış ve tek ulaşım vasıtası olarak helikopter kalmıştı. 20 Kasım 1991’de Hocavend semalarında Mi-8 helikopterin Ermeni kuvvetler tarafından vurulması ve sonuçta birkaç Azerbaycan devlet resmileri, Rus ve Kazak gözlemciler dahil 20 kişinin ölümünden sonra, hava ulaşımı da kesilmişti.
İşgalden önce 1991-1992 kış aylarında Hocalı sürekli olarak bombalanmıştır. Hocalı’dan çıkmış mültecilerin İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne söylediklerine göre, bazı durumlarda bombardımanlar açıkça sivil hedeflere karşı yönlendirilmiştir. Saldırı öncesi, birkaç aydır kasaba elektrik ve gazdan yoksundu.