Finlandiya, bu yaz düzenlenecek olan Euro 2020’ye katılma hakkı kazanan takımlardan biri. FIFA.com, Fin futbolunun 90’lı yıllardaki büyük yıldızı Jari Litmanen ile röportaj yaptı.
Ülkesi tarafından heykeli dikilmiş ender sayıda futbolcu vardır. Jari Litmanen bunlardan biri… Finlandiyalı yıldız, bir zamanlar dünyanın en büyük yıldızları arasındaydı. Ajax, Barcelona ve Liverpool’da geçen parlak kariyeri boyunca kazanmadığı şampiyonluk kalmamıştı. Finlandiya’da ‘kuningas’ yani ‘kral’ olarak anılan ünlü futbolcu geçen haftasonu 50. yaşgününü kutladı.
FIFA.com, AFS tarafından ‘tüm zamanların en iyi 53. futbolcusu’ olarak gösterilen Litmanen ile kariyeri ve Finlandiya Ulusal Takımı’nın Euro 2020 eleme maçlarında gösterdiği başarı hakkında kısa bir röportaj yaptı. Röportajı siz okurlarımız için çevirdik, aşağıda okuyabilirsiniz.
Çocukluk kahramanlarınız kimlerdi?
Jari Litmanen: Ben bir Liverpool hayranıydım, bu yüzden ilk kahramanım Kevin Keegan’dı. Keegan, Kırmızılar’dan ayrıldıktan sonra kahramanım Kenny Dalglish oldu. Liverpool’dan uzakta, rol modelim Diego Maradona idi. 1980’lerde benim için ilham kaynağı oldu.
Çocukluk hayaliniz neydi?
Jari Litmanen: 1960’lar ve 1970’lerde futbol Finlandiya’da amatör bir oyundu. Babam futbolcuydu. Sabah yediden öğleden sonra üçe kadar bir fabrikada çalışır, ardından antrenmana gider, pazar günleri futbol oynardı. 14 yaşıma kadar buz hokeyi oynadım, babam beni futbola soktu. O zaman futbola odaklanmaya karar verdim. Hayalim, yurtdışında büyük bir Avrupa kulübünde forma giymekti.
1992 yılında MyPa 47’den Ajax’a geçmek sizin için büyük bir olay olmalı.
Jari Litmanen: O zamandan önce PSV Eindhoven ve Barcelona gibi Avrupa kulüpleriyle birkaç kısa deneyimim olmuştu. Roy Hodgson beni o sırada teknik direktörlüğünü yapmakta olduğu Neuchatel Xamax’a davet etti. Ayrıca, Malmö FF ve IFK Göteborg’un tesislerini ziyaret etmiştim. Yani, benim için o kadar büyük bir sürpriz olmamıştı, atlama yapmaya hazırdım.
O zaman Ajax ne kadar iyiydi?
Jari Litmanen: Tek sözcük ile, mükemmeldi. Genç bir kadroydu ve oyunlarının kalitesinden gerçekten etkilenmiştim. Ajax, UEFA Kupası’nı yeni kazanmıştı. Karşılaştığım birçok kişi teknik ve taktik olarak farklı bir düzeyde olduğumuzu söylerdi, pek çok teknik direktör bana izlemeyi en çok sevdikleri takım olduğumuzu iletmişti.
Fin futbolunda önemli bir yere sahipsiniz ve ülkeniz Finlandiya’da onurunuza dikilmiş bir heykel bile var. Ülkenizde yarattığınız etkinin farkında mısınız?
Jari Litmanen: Ben büyük bir onur duyuyorum. Kendi yurttaşlarının saygısını kazanmak çok sevindirici. Heykel benim için çok özel. Heykelin dikildiği şehir benim adıma herşeyin başladığı yerdi.
FIFA Dünya Kupası’nda hiç oynamadığınız için üzgün müsünüz?
Jari Litmanen: Açıkçası bu bizim nihai hedefimizdi. Ama biz takım olarak yeterince iyi değildik, gerçek bu. Her zirveye ulaşamayacağım fikrini kabul etmiştim. Ajax’taki takım arkadaşlarım 1994 Dünya Kupası’nda oynadılar ve 1998 Dünya Kupası’nda yarı finale kadar çıkıp Brezilya tarafından penaltılarla elendiler. Ajax’ın penaltılarının çoğunu ben atıyordum, bu yüzden Hollanda için yararlı olabilirdim.
Finlandiya’nın UEFA Euro 2020’ye katılmaya hak kazanarak tarih yazdığında sevinmiş olmalısınız.
Jari Litmanen: Kesinlikle! Takım haketti, işte bu kadar basit. Elemeler boyunca gerçekten iyi oynadılar ve ödüllerini aldılar.
Bu Finlandiya takımını bu kadar özel kılan nedir?
Jari Litmanen: Çalıştırıcılar ve oyuncu kadrosu birbirine sıkı sıkıya bağlı ve bence başarılarının anahtarı bu.
Finlandiya’nın hala Avrupa’nın büyük takımlarının gerisinde olduğunu düşünüyor musunuz?
Jari Litmanen: Bireysel kalite açısından hâlâ bir miktar geride olduğumuzu düşünüyorum. Bunu söylüyorum ama, kısa zaman önce, Fransa’ya karşı elimizden gelenin en iyisini yaparak bizi yenmek isteyen rakiplerimize oyun kalitelerini yükseltmeleri gerektiğini de gösterdik.
50 yaşına basıyorsun. Şu anda da futbol oynadığın yıllardaki kadar mutlu musun?
Jari Litmanen: Henüz emekliliğimi ilan etmedim! En azından kafamda hala aktif bir futbolcuyum (gülüyor). Açıkçası yaşamımda değişiklikler var, özellikle ailemle ilgili. Büyütmem gereken iki oğlum var. 50. yaşım en mutlu yılım olmadı çünkü Mart ayında Covid-19 kaptım ve hala tam olarak iyileşmiş değilim.
Önceki yaşamızdan en çok neyi özlüyorsunuz?
Jari Litmanen: Futbol ilginç bir oyun. Antrenman yapmayı ve maçlara hazırlanmayı severdim. Ayrıca, çoğu zaman sadece otel, stadyum ve havaalanını görseniz de, maçlara yolculuk etmekten ve yeni yerler keşfetmekten de keyif aldım.
Maçları analiz etme yeteneğiniz olduğu için takma adınız “Profesör” idi. Pek çok insan teknik direktör olacağınızı düşünüyordu. Neden olmadınız?
Jari Litmanen: Bu seçimi temelde ailem için yaptım. 15 yaşımdan 40 yaşıma, yani toplam 25 yıl boyunca futbol oynadım. Bu çok uzun bir süre. Teknik direktörlük ilginç ve hala seçeneklerim arasında, ancak çok fazla fedakarlık gerektiren bir iş. Ben en üst düzeyde oynadım ve daha düşük bir düzeyde çalışmayı hayal etmem zor.
Şu anda dünyanın en iyi üç oyuncusu olarak kimi görüyorsunuz?
Jari Litmanen: Sadece üç isim vermek zor ama Lionel Messi, Cristiano Ronaldo ve Robert Lewandowski diyebilirim. Kulüpleri ve ülkeleri için kendi başlarına maç kazanabilirler ve bunu yıllardır yapıyorlar. Yapabilecekleri şeyler inanılmaz.
Şu anda sizi hatırlatan bir oyuncu var mı?
Jari Litmanen: Bu, diğer insanların yanıtlaması gereken bir sorudur.
Kaynak: Fifa.com “Litmanen: Opponents said Ajax were on a different level” (20 Feb 2021) https://www.fifa.com/news/litmanen-opponents-said-ajax-were-on-a-different-level
