Popüler kripto para birimi Bitcoin, 2011’den bu yana kaydettiği en kötü çeyrek performansını ve en kötü ayı geride bıraktı. Dünyanın en büyük kripto para birimi BTC, 2022’nin ikinci çeyreğinde yaklaşık yüzde 58 değer kaybetti. Tüm kripto para piyasasından yaklaşık 1,2 trilyon dolar silindi.
Piyasada yaşanan çöküş ve kaos, kripto şirketlerin birçok çalışanını işten çıkarmasını ve sektörün satın almalar yoluyla konsolidasyona yönelmesini beraberinde getirdi.
Peki kripto piyasasında ve Bitcoin’de yaşanan büyük değer kayıplarının nedenleri neler?
1- Makroekonomik baskı
ABD Merkez Bankası (Fed), çeyrek boyunca yüksek enflasyonla mücadele etmek için agresif nitelikte iki faiz artırımı gerçekleştirdi. Söz konusu hamle hem ABD’de hem de diğer ülkelerde resesyon endişesine neden oldu.
Mevcut durumdan Tesla, Amazon ve Microsoft gibi hızlı büyüyen teknoloji devlerininki de dahil hisse senetleri olumsuz etkilendi. Teknoloji ağırlıklı Nasdaq endeksi ikinci çeyrekte yüzde 22,4’lük düşüşle 2008’den bu yana en kötü çeyrek performansını kaydetti.
Bitcoin’deki dalgalanmalar ABD hisse senedi endekslerinin fiyat hareketleriyle yakından ilişkili. Bu nedenle yatırımcılar riskli varlıkları terk ederken hisse senedi satışları, Bitcoin ve kripto piyasasında düşüşe neden oldu.
2- TerraUSD krizi
Geçen çeyrekteki ilk büyük olay endüstriye şok dalgası gönderen sabit coin TerraUSD (UST) ve onun fiyatını dengelemek için çıkarılan LUNA’nın çöküşüydü.
Yatırımcıların riskli varlıklardan uzaklaşmak istemesi nedeniyle kripto para birimlerinde ciddi bir satış baskısı yaşandı. Sonrasında piyasanın en büyük sabit coinleri arasında yer alan UST’deki düşüş, ani müdahaleleri beraberinde getirdi.
UST’nin sabitliğini sağlamakla sorumlu Luna Vakfı (LFG), fiyatı yükseltmek için Bitcoin rezervlerini elden çıkardı. Ancak UST’nin 1 dolara sabitlenme hedefi tutturulamadı ve piyasayı panik havası sardı.
Söz konusu çöküş piyasada zincirleme bir etki yarattı, hem Bitcoin hem de altcoinler ciddi değer kaybetti ve bu çöküş özellikle kripto para fonu Three Arrows Capital’i derinden sarstı.
3- Celsius, para çekme işlemlerini durdurdu
Kripto para borçlanma platformu Celsius Network, haziranda müşterilerinin para çekme işlemlerini durdurdu. Şirket, müşterilerine Celsius’u kullanarak kripto para yatırımı yapmaları halinde yüzde 18’in üzerinde getiri teklif etti. Platform daha sonra bu parayı yüksek bir faiz oranı ödemeye istekli olan aktörlere ödünç verdi.
Ancak fiyatlardaki düşüş bu modeli teste tabi tuttu ve Celsius para çekme işlemlerini duraklatma nedeni olarak “aşırı piyasa koşullarını” gösterdi.
Platform perşembe günü yaptığı açıklamada “varlıkları muhafaza etmek, korumak ve eldeki seçenekleri keşfetmek için önemli adımlar” attığını söyledi. Söz konusu seçenekler arasında borçların yeniden yapılandırılmasının da yer aldığı belirtildi.
Gelişmelerin ardından Celsius’un kendi tokeni CEL yüzde 70’ten fazla düşüş yaşadı ve Bitcoin’in değeri de geriledi.
Celsius’un yaşadığı sıkıntılar kripto para piyasasında kullanılan ve yüksek getiri vadeden kredi modellerinin zayıflıklarını ortaya çıkardı.
4- Three Arrows Capital’in tasfiyesi
Faiz artışları ve TerraUSD’yle Celsius’un karşı karşıya kaldığı problemlerin ardından kripto para yatırımlarına odaklanan en büyük para fonlarından Three Arrows Capital’in (3AC) iflası çöküşü derinleştirdi.
Zhu Su ve Kyle Davies’in 2012’de kurduğu ve yüksek kaldıraçlı bahislerle bilinen 3AC’nın borç yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle önce tasfiye edileceği açıklandı ve daha sonra iflas duyurusu gündeme geldi.
Financial Times geçen ay kripto para finansal hizmet grupları BlockFi ve Genesis’in 3AC’nın marj çağrısına yanıt verememesi nedeniyle bazı pozisyonlarını tasfiye ettiğini gündeme getirmişti.
Şirketin İngiliz Virginia Adaları’ndaki hissedarlarının başvurusu üzerine haziran sonunda tasfiye kararı alındı. Gelişmenin ardından Voyager Digital, 3AC’deki alacakları için harekete geçti. 3AC, Voyager Digital’den aldığı 660 milyon dolardan fazla bir krediyi temerrüde düşürdü.
3AC’nin durumu piyasanın yüksek borçluluk durumunu gözler önüne serdi.
5- Coinflex “Bitcoin İsa’sı” tartışması
Kripto para borsası CoinFlex geçen ay “aşırı piyasa koşulları” ve negatif öz sermayeye giden bir müşterisinin hesabını gerekçe göstererek para çekme işlemlerini durdurdu. Platform, kamuoyunda “Bitcoin İsa’sı” lakabıyla bilinen, kripto yatırımcısı Roger Ver’in şirkete 47 milyon dolar borcu olduğunu ve bu nedenle likidite problemleri yaşadığını iddia etti. Ver ise söz konusu iddiayı reddetti.
Platform normalde negatif öz sermayeye giden bir hesabın pozisyonlarının tasfiye edileceğini söylese de taraflar arasında bunu önleyen bir anlaşma söz konusu.
CoinFlex karşılaştığı sıkıntıları çözmek amacıyla Recovery Value USD (rvUSD) adında yeni bir token çıkardı. Platform, dijital parayı satın almak ve elinde tutmak isteyen yatırımcılara yüzde 20’lik faiz oranı sunuyor.
Şirketin CEO’su Mark Lamb bu hafta tokeni satın almaları için sorunlu alacak fonlarıyla görüştüklerini söyledi.
Ver ve CoinFlex arasındaki tartışma büyük değer kayıplarının yaşandığı piyasada zincirleme çöküş etkisinin sürebileceğine işaret ediyor.
