Aynı isimli oyundan uyarlanan The Last of Us, geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Dizi, özellikle oyunseverlerin büyük ilgisini gördü. Peki dizideki zombi enfeksiyonu gerçek hayatta olabilir mi?
The Last of Us dizisinde hayatta tek başına kalan kaçakçı Joel ve 14 yaşında bir kız olan Ellie’nin hikayesi konu ediniliyor. The Last of Us’ın dünyasında kurbanları zombiye dönüştüren küresel bir salgın da işleniyor.
İngiliz basını “dizinin zombi enfeksiyonu gerçek” derken, uzmanlara göre ise benzer bir parazitin insanlara bulaşmak için evrim geçirmesi ihtimal dışı değil.
Mantarların bir salgın tehdidi taşıdığını düşünmediğini söyleyen ‘The Last of Us’ oyununun danışmanlarından Hughes, “Mantarlar için muhtemel görünmüyor” dedi.
“Bir mantar salgını kesinlikle mümkün”
İlk olarak dizinin esinlendiği video oyununda gerçekleşen yeni senaryo, izleyicilere gerçek hayatta bir mantar salgınının olup olamayacağını merak ettirdi. Manchester Üniversitesi’nde mantar enfeksiyonlarını araştıran bir mikolog olan Dr. Norman Van Rhijn, Business Insider dergisine verdiği yazılı demeçte, “Bir mantar salgını kesinlikle mümkün” diyor.
Şu an için bilim tarafından bilinen hiçbir mantar türü, insanlar açısından, özellikle de dizinin betimlediği biçimde acil bir salgın tehdidi teşkil etmiyor. Buna karşın, mantar enfeksiyonları dünya çapında artıyor ve araştırmacılar gittikçe daha fazla sayıda insanın tehdit altına girmesinden endişe duyuyorlar. Dahası, kimi bilim insanları mantar krallığından yeni süper patojenlerin türemesinden kaygı duyuyor.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne bağlı Mantar Hastalıkları Şubesi’nin şefi olan Tom Chiller, “Bunların ortaya çıkıp hastalık yayma potansiyeli çok yüksek” diyor: “Daha fazla mantarın, tedavisi daha güç ve daha bulaşıcı hale gelen insan patojenleri yaymaya başlaması şaşırtıcı olmaz.”
Zombi salgını ne kadar gerçekçi?
İngiliz Daily Mail gazetesinin haberine göre, The Last of Us’taki zombi enfeksiyonu gerçek. Mantarlar böcekleri içten dışa yutabilir. Uzmanlar ise benzer bir parazitin insanlara bulaşmak için evrimleşebileceğinin abartılı veya çok da uzak bir ihtimal olmadığını söylüyorlar.
Habere göre, genç Ellie ve ona eşlik eden kaçakçı Joel’u konu edinen dizide kurbanları zombiye dönüştüren bir mantar tüm dünyaya yayılıyor. Bu parazit aslında, enfekte olduktan sonra kurbanın vücudunda büyüyen ve davranışını kontrol edebilen gerçek bir mantar grubuna dayanıyor.
The Last of Us dizisindeki mantar hangi türe dayanıyor?
The Last of Us’ın ortak yaratıcıları Neil Druckmann ve Craig Mazin, mantarların özellikle marangoz karıncalarını enfekte eden Cordyceps’e dayandığını söyledi. Bu mantar, enfekte olan karıncaları bir bitkinin tepesine doğru çıkmaya ve çenelerini bitkiye sıkıştırarak onu ölünceye kadar orada hapsedebilecek bir kenetlenmeye zorluyor. Mantar daha sonra kurbanının dış iskeletinden anten benzeri saplar çıkarıyor ve sporlar ‘püskürtüyor’. Bu da mümkün olduğunca çok böceği enfekte etmesine olanak sağlıyor.
Uzmanlar: Çok da uzak bir fikir değil!
Uzmanlar ise benzer bir mantarın insanlara bulaşabilecek şekilde evrimleşme ihtimaline dair fikrin çok da uzak bir fikir olmadığını söyledi.
Bu mantarlardan biri, dişi karasinekleri enfekte eden ve kurbanının cesedini erkekleri onunla çiftleşmeleri için çekmek için kullanan Entomophthora Muscae.
Kopenhag Üniversitesi’nden profesör Dr. Henrik de Fine Licht‘e göre bir mantar hastalığının bir türden (bu durumda böceklerden) insanlara “sıçraması” çok da uzak olmayan bir fikir.
Dr. de Fine Licht, hepsinin olmasa da yeni hastalıkların çoğunun muhtemelen diğer türlerde değişen patojenik organizmalardan geldiğini belirterek “Bu nedenle bu fikir etkileyici.” dedi.
Ancak bir hastalığın insan olmayan bir canlıdan insana geçmesi mümkün olsa da, muhtemelen bu milyonlarca yıllık bir evrim süreci gerekecek.
E. Muscae ile dizideki mantarlar arasındaki benzerlikler
Dr. de Fine Licht ile birlikte çalışan doktora öğrencisi Sam Edwards, The Last of Us dizisindeki yaşlı bir kadının enfeksiyona verdiği tepki verme şekli aracılığıyla E. muscae ile dizideki kurgusal mantarlar arasındaki benzerlikleri fark etti.
Sam Edwards, “Yaşlı kadının arka planda sandalyesinde seğirdiğini görüyoruz. O, bunu E. muscae’de manipülasyonun gerçekleştiği zaman olan gün batımında yapıyor. Ayrıca, yaşlı kadın akrabalarıyla “beslenirken” ağzından tuhaf çıkıntılar çıkıyor. E. muscae de manipülasyondan sonra sineğin ağzından çıkar.” dedi.
