Menisküs yırtılması nasıl oluşur? Ağrı, şişlik ve dizin bir anda kilitlenmesine yol açan menisküs yırtılması, bebeklik çağından itibaren doğuştan anomalilerle de gelişebiliyor…
Menisküs nedir?
Menisküs, diz ekleminde bulunan kıkırdak bir yapıdır. Dizin sabit olmasını ve vücut ağırlığının dengelenerek dizlere eşit oranda yayılmasını sağlar. Menisküs yırtılması, dizin aniden dönmesi veya bükülmesi ile oluşmaktadır. Dış menisküste görülen doğuştan bozukluk, sporcularda meydana gelen yırtıklar ve ileri yaşlarda gelişen menisküs yaşlanmaları olarak 3 grupta sınıflandırılır.
Genellikle sporcularda görülür ancak günlük yaşamda yapılan ters bir hareket veya atılan yanlış bir adım, dizin burkulmasına ve menisküsün yırtılmasına sebep olabilmektedir. ‘Menisküs yırtılması’nın en sık belirtisi; ağrı ve boşalma hissi ve dizde şişliktir. Büyük yırtıklarda menisküs parçası yer değiştirerek ve diz içine kaçarak dizin kitlenmesine yol açar ve kişinin yürümesini zorlaştırabilir.
Ani hareketlerden kaçının!
Çoğunlukla sporcu hastalığı olarak bilinen menisküs yırtıkları, kişinin ani yön değiştirmesi ve durması sırasında ortaya çıkabiliyor. Ağrı, şişlik ve dizin bir anda kilitlenmesine yol açabilen menisküs yırtıkları, bebeklik çağından itibaren doğuştan anomalileri zemininde de gelişebiliyor.
Bebeğinizin dizinden ses geliyorsa…
Doğuştan menisküsünde sorun olan bebeklerin dizlerinden ses gelmektedir. Bu durumda mutlaka dış menisküs anomalisinden şüphelenilmeli ve bir uzmana başvurulmalıdır. Çünkü dış menisküste sık görülen doğuştan anomali hiçbir travmatik neden yokken menisküs yırtılması belirtileri verebilir. Ayrıca yaşlanmayla birlikte menisküslerde de değişiklikler olmaktadır. Yaş arttıkça menisküs esnekliğini kaybeder ve kırılgan hale gelir, yavaş yavaş içindeki suyu azalır ve böylelikle kolay yırtılabilir. Sessiz yırtıklar da hiç belirti vermeden ve hastayı rahatsız etmeden oluşabilmektedir. Başka bir nedenle yapılan diz ile ilgili MR tetkiklerinde bulunabilir. Belirtilerin ortaya çıkmaya başlamasına kadar uzman doktorlar tarafından izlenmesi önerilmektedir.
Menisküs hastaları için kişiye özel modern tedavi yöntemleri uygulanıyor
Dinlenme, soğuk uygulama, egzersiz programı, ağrı azaltıcı ilaç tedavileri ile şikayetler ortadan kalkmıyorsa, kapalı ameliyat olarak adlandırılan artroskopi önerilmektedir. Bu uygulamada özel aletlerle diz ekleminin içerisine girilerek eklem içi menisküsler, bağlar ve kıkırdaklar ekrana düşürülen görüntülerde incelenmektedir. Menisküs yırtılması gözlendiğinde; yırtığın şekli ve bölgesi, hastanın yaşı, sosyokültürel durumu ve mesleği göz önüne alınarak kısmi olarak alınmakta veya tamir edilmektedir.
Menisküs rahatsızlığı için kasları güçlendirecek egzersizler yapın
Cerrahi müdahale kapalı yöntemle yapıldığı için hastanın iyileşme süreci daha çabuk olmaktadır. Hastalar ameliyatın ertesi günü taburcu edilmektedir. Artroskopi ile birkaç delikten ameliyat yapıldığı için, yaralar çabuk iyileşmekte ve fizik tedavi hareketlerine kısa sürede başlanabilmektedir. Ameliyatta yırtık kısım çıkarılmış ise ameliyat sonrası dönemde hasta günlük yaşamına kısa sürede geri dönebilmektedir. Eğer ‘menisküs yırtılması’na dikiş uygulanırsa, yaklaşık 3-4 hafta süreyle dize yük vermeden koltuk değneği desteği ile yürümek, kas gücü ve eklem hareketlerini kaybetmemek için fizik tedavi ve ev egzersizleri uygulamak gerekmektedir. ‘Menisküs yırtılması’nın oluşmaması için diz çevresi kasları güçlendiren egzersizler yapmak, dizi zorlayıcı hareket ve aktivitelerden kaçınmak, kilo almamak, sportif aktiviteler öncesi yeterli ısınma yapmak çok önemlidir.
