Tıbbın her alanında giderek yaygınlaşan biyolojik tedavi yöntemleri, ortopedik problemlere de çözüm sunuyor. Kemik ve eklem hastalıklarında hastaya doğru yöntemle ve doğru miktarda PRP ya da kök hücre uygulanması tedavinin başarı şansını arttırıyor.
Memorial Ataşehir ve Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mahir Mahiroğulları, kemik ve eklem hastalıklarında PRP ve kök hücre tedavileri hakkında bilgi verdi.
Kronikleşen sorunların çözümünde de başarı sağlanıyor
PRP (Platelet Rich Plasma) kısaca kan pulcuklarından zengin kan sıvısı olarak tanımlanmaktadır. Kişiden alınan kan özel bir işleme tabi tutulur. PRP içerisinde kan pulcukları mevcuttur. Bu pulcukların ve plazma sıvısının içerisinde vücudun iyileşmesi için gerekli faktörleri barındırmaktadır. Bu faktörler, sorunlu olan bölgede doğrudan bir iyileşme başlatmaktadır. Ayrıca bu faktörler vücuttaki mevcut diğer iyileştirici hücrelerin problemli bölgeye akın etmesini sağlar. Böylece erken dönemde oluşan zedelenmelerde ya da kronikleşmiş sorunlarda da iyileşme tetiklenir.
PRP topuk dikeni ve menisküs rahatsızlıklarında kullanılabiliyor
PRP, ortopedik sorunların tedavisinde etkili bir biyolojik tedavi yöntemidir. Daha çok dirsek ve aşil tendinitleri, topuk dikeni, erken dönem tendon ve kas zedelenmeleri, erken dönem diz kireçlenmeleri, kıkırdak ve menisküs hasarlanmaları, cerrahi işlem sonrası iyileşmeyi arttırıcı olarak ve omuz tendon sorunları gibi birçok alanda kullanılmakta ve başarılı sonuçlar alınmaktadır.
Tecrübeli kişiler tarafından uygulanması gerekiyor
PRP tedavisinde önemli olan, kullanılacak olan kan sıvısının “platelet”ten zengin olan kısmının seçilmesi ve hastaya en uygun oranda enjekte edilmesidir. PRP tedavisi günümüzde birçok merkezde uygulansa da, enjekte edilecek plazmanın aynı zenginlikte standardize edilememesi ya da uygulama dozunun doğru ayarlanamaması gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir. Bu farklılıklar da tedavinin başarı şansını etkileyebilmektedir. Bunun için kan sıvısının içeriği ve oranının doğru belirlenmesi gerekir. Ayrıca PRP hastaya verilirken aktive edilerek verilip verilmeyeceği de önemlidir.
Göbek ya da kasık yağı ile kök hücre tedavisi
Kullanım alanları kimi zaman aynı olsa da, PRP ve kök hücre tedavisi farklı tedavi yöntemleridir. PRP tedavisi, kök hücre tedavisi değildir. Kök hücre, PRP’ye göre daha farklı bir şekilde hazırlanmakta ve uygulanmaktadır.
Doğru kök hücre seçimi önemli
Kök hücreler 3 farklı şekilde elde edilmektedir. Bunlardan ilki genel adı “stromal vasküler fraksiyon” olan göbek ya da kasık yağlarından elde edilen kök hücrelerdir. Lokal veya genel anestezi altında alınan bu yağlar; içerisinde yoğun olarak kök hücre barındırmaktadır. Özel işlemler, enzimler ve filtrelerden geçirilerek içerindeki kök hücreler bir araya toplanır.
Leğen kemiği ya da bacak kemiklerinin geniş kısımlarından özel enjektörlerle alınan kemik iliği kaynaklı kök hücrelerle de tedavi planlanabilmektedir. Alınan materyaller yine enzim, filtre gibi işlemlerden geçirilerek kullanıma hazır hale getirilir. Son olarak da kök hücre kültürleri ile tedavi planlanabilir. Alınan kök hücreler, özel laboratuvarlarda steril bir şekilde hücre kültürü ile çoğaltılır ve daha fazla kök hücre elde edilir. Yaklaşık 3-4 hafta sonra hastaya uygulanmaktadır.
Kök hücrenin kullanım alanları çok geniş
Kök hücre tedavileri; eklem kıkırdağı zedelenmeleri, diz kireçlenmeleri, iyileşmesi uzamış tendon sorunları, kaynamayan kırıklar, avasküler nekrozlar ve kıkırdak yaması uygulamasında kullanılmaktadır. Bu konuda uzman olan ortopedi doktorları hangi hastaya hangi kök hücrenin ne kadar uygulanacağının kararını vermekte ve işlemi yapmaktadır.