Birçok kadının hayatındaki en özel dönem olan hamilelikte, bazı durumlarda baş ağrısı kabusa dönüşebiliyor.
Özellikle gebeliğin ilk 3 ayında artış gösteren baş ağrılarını hafifletmek için birkaç pratik önlem almak yeterli olabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Funda Uysal Tan, hamilelik döneminde baş ağrıları konusunda dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Gebeliğin getirdiği kaygılar baş ağrılarını tetikleyebiliyor
Daha çok kadınlarda görülen baş ağrıları, hamilelik döneminde artış gösterebilmektedir. Hamilelik öncesinde migreni olan kadınlarda hamilelik döneminde atakların görülme sıklığı artmaktadır.
Bunun haricinde daha önce migren sorunu olmayan kadınlarda da hamileliğin özellikle ilk 3 ayında baş ağrıları normalden daha sık görülebilmektedir. Hamilelikte en sık görülen baş ağrılarından biri gerilim tipi baş ağrılarıdır.
Bu ağrılar genellikle; gebelik döneminin getirdiği stres, kaygı bozuklukları, hormonal değişikliklerden kaynaklanan bir takım rahatsızlıklar, çalışan hamilelerde gündelik işlerin neden olduğu yorgunluk gibi nedenler sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Gerilim tipi baş ağrıları, başın tamamını saran, baskı yapar tarzda, özellikle akşama doğru ortaya çıkan, çok şiddetli olmayan ama yine de kişiyi rahatsız edecek düzeyde olan ağrılardır. Gebeliğin ikinci ya da üçüncü yarısından sonra kilo alımıyla beraber duruş bozukluklarının ortaya çıkması ve uyku düzensizlikleri nedeniyle de baş ağrılarında artış gözlemlenebilmektedir.
Özellikle ilk 3 ay ağrı kesiciden uzak durulmalı
Hamilelikte görülen baş ağrılarına karşı ağrı kesici ilaçların kullanılması, genellikle tavsiye edilmemektedir. Bazı özel durumlarda ya da çok mecbur kalındıysa parasetemol tarzı ilaçlar alınabilir.
Ancak özellikle ilk 3 aydaki sakıncaları nedeniyle ağrı kesicilerden uzak durulmalıdır. Gebelikte ilaç kullanımının fetal gelişim açısından riskli olduğu bilinmektedir. Hamilelikte ağrı kesici kullanmanın diğer riskleri; doğum sırasındaki kanama süresini ve miktarını da artırmaya neden olabilmesi ve karaciğer enzimlerinin yükselmesini tetiklemesidir.
Migren hastaları gebelik öncesinde bazı önlemler almalı
Gebelikte östrojen hormonunun artışıyla beraber diğer hormonlardaki iniş çıkışlar birtakım metabolik değişiklikleri de tetiklemektedir. Damar genişlemeleri ve kan akımındaki artış gibi faktörler migren ağrılarının artmasına neden olmaktadır.
Migren hastalarının hamilelik dönemini daha rahat geçirmeleri için hamile kalmadan önce bazı önlemler almaları faydalı olabilmektedir. Özellikle planlı gebeliklerde migreni olan anne adayına ağrıyı kesmeye yönelik botoks tedavisi uygulanması olumlu sonuçlar vermektedir.
Baş ağrısına ödem eşlik ediyorsa dikkat!
Hamilelikte görülen baş ağrıları konusunda hem kadın hastalıkları ve doğum hem de nöroloji doktorlarının asıl dikkat etmesi gereken nokta; gebelik sırasında birtakım komplikasyonlar nedeniyle ortaya çıkan baş ağrıları olmalıdır.
“Preeklampsi” denilen gebelik zehirlenmesi durumunun en önemli belirtilerinden bir baş ağrılarıdır. Normal tedavilere yanıt vermeyen şiddetli baş ağrısına ani tansiyon yükselmesi, yüzde, el ve ayaklarda ciddi ödemler oluşması gibi tablolar eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Bunun haricinde kafa içindeki basınç artışı küçük damar tıkanıklarını tetikleyebilmekte ve pıhtı atma riskini artırmaktadır. Bu nedenle gerilim ya da migren tipi baş ağrısı karakteristiğine uymayan ağrılarda mutlaka nöroloji uzmanlarına danışılmalıdır. Ağrının nedenin doğru tespit edilmesi için hasta hikayesi ve yakın gözlem büyük önem taşımaktadır.
Hamilelik döneminde baş ağrılarından korunmak için…
- Hamileler uyku düzenlerine her zamankinden daha fazla özen göstermelidir. Aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmak, baş ağrılarının önlenmesine yardımcı olacaktır.
- Sağlıklı ve dengeli beslenme kurallarına dikkat edilmelidir. Ana ve ara öğünler atlanmamalıdır. Kan şekeri oynamaları baş ağrılarını tetikledikleri için ara öğünler oldukça önemlidir.
- Günlük su tüketimi 2-2.5 litre olmalıdır.
- Özellikle çalışan hamileler bilgisayar başında uzun süre kalmamalıdır. Kısa molalar vermek ve arada açık havaya çıkmak, çalışırken ortaya çıkan baş ağrılarının hafifletilmesine fayda sağlayacaktır.
- Hareketsizlikten kaçınılmalıdır. Uzun süre aynı pozisyonda oturmanın baş ağrılarını tetikleyeceği unutulmamalıdır.
- Her gün düzenli yürüyüş ve egzersiz yapılmalıdır.
- Magnezyum tabletlerinin kullanılması, baş ağrılarının hafiflemesine yardımcı olabilmektedir.
- Uzun süre geçmeyen baş ağrıları için soğuk uygulama yapılabilir.
- Baş ağrılarının gebeliğin 3. ayından sonra hafifleyeceği unutulmamalı, doğru yöntemlerle ağrıdan korunulmalıdır.
