İstanbul Modern Sinema, LİMAN sergisine paralel, puslu cinayetlerin, büyük aşkların, başlangıç ve vedaların yaşandığı liman üzerine panoramik bir film seçkisini 18-28 Mayıs tarihleri arasında izleyicilerle buluşturuyor.
Sinema tarihi boyunca farklı dönem ve türden filmlerde yer alan liman, kimi zaman öykünün, kimi zaman resmin başrolü, kimi zaman da karakterin hayatında açılan veya kapanan bir kapı görevini görür. İstanbul Modern Sinema’nın LİMAN sergisine paralel hazırladığı program Japonya’dan Şili’ye uzanan, toplam 11 filmin gösterimini kapsıyor.
Programdaki Türkiye yapımı film, genç bir kadının kendisini terk eden babası olan Yakup Kaptan’dan intikam almasını konu alan, neşeli, müzikli melodram Liman Yosması(1961).
Umut Limanı (Le Havre), 2011
Fransız liman kenti Le Havre’da yaşayan Marcel Marx, bohem bir hayat yaşayan, eski bir yazardır. Limana yanaşan yük gemilerinden birini getirdiği konteynerlerden birinden insan sesleri duyulunca içerde Afrikalı göçmenlerin olduğu anlaşılır.
Konteynerden kaşla göz arasında kaçmayı başaran genç İdrissa’nın karşılaştığı ilk kişi olan Marcel, bu çocuğu kendi evinde saklamaya karar verir. Bundan böye karısı ve akşamlarını geçirdiği bar arasında geçirdiği tekdüze hayatı da bir hayli değişecektir.
Finlandiya’nın auteuryönetmeni Aki Kaurismäki’nin bu içten, sıcak filmi 2011 Cannes Film Festivali’nde FIPRESCI en iyi film ödülünü almıştı.
Yönetmen: Aki Kaurismäki
Oyuncular: André Wilms, Blondin Miguel, Jean-Pierre Darroussin
***
İyi İş (Beau Travail), 1999
Sinemanın kışkırtıcı ve sıra dışı yönetmeni Claire Denis imzalı bir askeri dram. Eski bir Fransız yabancı Lejyon subayı olan Galoup, bir zamanlar Cibuti Körfezi’nde geçirdiği ihtişamlı günleri hatırlar. Bir yandan genç askerleri sert bir eğitimden geçirirken diğer yandan komutanına karşı sevgi ve hayranlık duyguları beslemektedir.
Birliğe yeni gelen başka bir askerin komutanın ilgisini çekmesi Galoup’da kıskançlık, kin ve nefret duyguları uyandırır. Adeta bir hapishaneye dönüşen uçsuz bucaksız bir çölde yaratılan bu maskülen dünya, kullanılan müzik ve başdönüdürücü görüntülerin de etkisiyle şiirsel, mistik bir şölene dönüşüyor.
Yönetmen: Claire Denis
Oyuncular: Denis Lavant, Michel Subor, Grégoire Colin
***
Amerikalı Arkadaş (Die Amerikanische Freund), 1977
Usta yönetmen Wim Wenders’in Ripley’in Oyunu (Patricia Highsmith, 1974) adlı romanından uyarladığı film, birçok kara filmde karşımıza çıkan bir soruyu öne sürüyor: Bir aile babasını katil olmaya itebilecek sebep ne olabilir?
Ölümcül bir hastalığa yakalanmış bir resim çerçeve ustası olan Jonathan Zimmerman, sahtekar bir sanat simsarı Tom Ripley’den birini öldürmesi için teklif alır.
Kendisi öldükten sonra karısına rahat bir yaşam sunabilecek kadar parayı kazanması söz konusu olunca zor bir karar vermek zorunda kalacaktır. Amerikalı Arkadaş, birbirine taban tabana zıt iki adam üzerine derinlemesine bir karakter analizi sunuyor.
Yönetmen: Wim Wenders
Oyuncular: Dennis Hopper, Bruno Ganz, Lisa Kreuzer
***
Bir Deniz Manzarası (Ano Natsu, Ichiban Shizukana Umi), 1991
Shigeru çöp toplayıcısı olarak çalışan sağır bir gençtir. Bir gün çöplerin arasında kırık bir sörf tahtası bulmasıyla, hayatında yeni bir sayfa açılır. İlk başlarda plajdaki yabancıların eleştirel yorumlarından habersiz dalgalarla baş etmeye çalışır.
Kendisi gibi sağır kız arkadaşı Takako da her gün gittikleri sahilde olan biteni kıyıdan izlemektedir. Bu yeni tutkusu etrafındaki diğer herşeyi görünmez kılarken, duyma engeline rağmen yepyeni bir çevresi de oluşur. Neredeyse diyalogsuz ilerleyen film, izleyicide sıcak, duygusal izler bırakan, minimalist bir hikaye.
Yönetmen: Takeshi Kitano
Oyuncular: Claude Maki, Hiroko Ôshima, Sabu Kawahara
***
Aquarius, 2016
Clara, deniz kenarındaki plaklarla dolu evinde yalnız yaşayan, emekli bir müzik eleştirmenidir. Yaşadığı apartmandaki tüm daireleri satın alarak yeniden inşa etmek isteyen şirkete karşı duran bir tek kendisi kalmıştır.
Bu karizmatik kadın, bir yandan evinin yıkılma riskinin getirdiği nostaljiyle geçmişi hatırlarken bir yandan da hayatını dilediğince yaşamaya devam eder. Brezilya’nın toplumsal meselelerine Clara’nın etkileyici direnişi üzerinden ayna tutan film, prömiyerini 2016 Cannes Film Festivali’nin resmi yarışma bölümünde yapmıştı.
Yönetmen: Kleber Mendonça Filho
Oyuncular: Sonia Braga, Maeve Jinkings, Irandhir Santos
***
Balıklı Bulgur (La Graine Et Le Mulet), 2007
İçine kapanık ve inatçı Tunuslu göçmen Süleyman, yıllarını Fransa’nın Akdeniz kıyısındaki küçük bir liman kentinde tershanede çalışarak geçirmiştir. Yılların yorgunluğunu gün geçtikçe daha fazla hissetmeye başlayan 60’larındaki bu adam, işini kaybetmenin eşiğinde, ailesine bir restoran açma hayalinden bahseder.
İlk başta herkese imkansız görünen bu hayale zamanla tüm aile ortak olacaktır. Abdellatif Kechiche’in bu kalabalık ailedeki karakterleri de derinlemesine incelediği film, yalnızlık, umut, aile gibi konuları da irdeliyor.
Yönetmen: Abdellatif Kechiche
Oyuncular: Habib Boufares, Hafsia Herzi, Farida Benkhetache
***
Gerçeğin Dansı (La Danza De La Realidad), 2013
İzleyicisini, sunduğu muhteşem fikirler ve görüntüler aracılığıyla unutulmaz yolculuklara çıkarmasıyla tanıdığımız Şili asıllı Alejandro Jodorowsky’den, kendi çocukluk yıllarını perdeye taşıyan yarı otobiyografik bir yapım.
Filmin ilk yarısı küçük Alejandro’nun ailesiyle karmaşık ilişkisini ele alırken ikinci yarısı babası Jaime’in komünistlikten radikalizme keskin dönüşüne ve ailesini bu sebeple terk edişine odaklanıyor. Jodorowsky’nin gerçeklik hakkındaki felsefesi bu filme tam olarak yansıyor: gerçeklik tarafsız değildir, kendi hayallerimizin yarattığı birer “danstır”.
Yönetmen: Alejandro Jodorowsky
Oyuncular: Brontis Jodorowsky, Pamela Flores, Jeremias Herskovits
***
Exotica, Erotica, ETC. 2015
Yunan görsel sanatçı Evangeline Kranioti, bu ilk uzun metrajlı filmini 2011-2014 yılları arasında 12 kere kargo gemilerine binerek 20 ülkeye yaptığı seyahatlerde çekti. Prömiyerini 2015 Berlinale Forum’da yapan bu antropolojik çalışma, okyanuslararası yolculuk yapan gemi çalışanlarıyla onların yolunu gözleyen yakın limanlardaki kadınları anlatıyor.
Denizcilerin günlük çalışma rutinlerini dalgalar, buzullar ve gökyüzü gibi doğa resimlerinin arasından izliyoruz. Bu ilk başlarda gözlemsel başlayan yaklaşım, filmin ilerleyen dakikalarında yerini şiirsel bir yolculuğa bırakıyor.
Yönetmen: Evangelia Kranioti
***
Ma Loute, 2016
Auteur yönetmen Bruno Dumont’tan, Fransa’da bir sahil kasabasında geçen gizem dolu bir cinayet komedisi.
1910’da geçen filmin ana eksenini midye toplayarak geçimini sağlayan fakir bir aileyle abartılı halleriyle öne çıkan zengin bir ailenin yanı sıra, bir de bölgede kaybolan insanları araştırmakla görevli, karikatüristik tiplemeleriyle öne çıkan iki dedektif oluşturuyor. 2016 Cannes Film Festivali’nde yarışan film, dönemin Fransası’ndaki sınıf çatışmasına tam da yönetmenin sinemasına özgü, sürreal bir bakış sunuyor.
Yönetmen: Bruno Dumont
Oyuncular: Fabrice Luchini, Juliette Binoche, Valeria Bruni Tedeschi
***
Liman Kenti (Hamnstad), 1948
Endüstriyel bir liman kenti olan Göteborg’da yaşayan Berit, kente çalışmak için gelen denizci Gösta’ya aşık olur. Problemlerle dolu bir geçmiş ve baskıcı bir annenin ağırlığından kurtulmakta zorlanan bu genç kadın, Gösta ile olan aşklarının kendisini depresyonun pençesinden kurtarabileceğine inanmaya başlar.
İsveç’in efsanevi yönetmeni Ingmar Bergman’ın İtalyan neo-realism akımından da belirgin izler taşıyan bu filmi, içerdiği psikolojik dramı destekleyen muhteşem bir sinematografiyle de etkisini artırıyor.
Yönetmen: İngmar Bergman
Oyuncular: Nine-Christine Jönsson, Bengt Eklund, Mimi Nelson
***
Liman Yosması, 1961
Emekli şilep kaptanı Yakup Kaptan’ın oğlu Ayhan’ın tek hedefi, babası gibi bir açık deniz kaptanı olmaktır.
Ancak yıllar önce babası Yakup Kaptan tarafından terk edilen ve hayatını kazanıp annesine bakmak için limandaki bir pavyonda çalışmak zorunda kalan Oya, babasının ona yaptığının intikamını üvey kardeşi Ayhan üzerinden almaya kararlıdır. Yer yer müzik ve dansların da eşlik ettiği Liman Yosması, İstanbul’un 1960’lardaki limanlarını ve deniz hayatını da yansıtan bir melodram.
Yönetmen: Şinasi Özonuk
Oyuncular: Susan Jaja, Işın Kaan, Avni Dilligil, Semih Serezli
