Yaklaşık iki aydır tüm apartman, sabahlara kadar ve sistematik olarak hiç bitmeyen ve şaşmayan çığlıklarla gece ve gündüz inliyor…
Anne olmaya kara verdik, sonra rahme bir can düştü, kız mı erkek mi derken dokuz ay hayallerle ve merakla yolunu gözledik. Bir isim uğruna ne kavgalar ettik ve sonunda sıcak bir gözyaşıyla kokusunu içimize çektik. Bitti mi? Hayır bitmedi! Serüvenimiz yeni başlıyor!
Ergenlik denen mesele
2 yaş ergenliği ile başlayan ve hiç bitmeyecekmiş gibi gelen bunalım zamanların tanığı anneler- babalar- kardeşler- büyük anneler- büyük babalar- alt komşu – üst komşu- apartman!
Aaa sakın komşu apartman ne alaka demeyin!
Alt komşum Melek ve onun cadımı cadı kızı Yade. Bu yazının başkahramanı diyebilirim Yade için ve eminim pek çok evde bu başkahramanlardan var. Yaklaşık iki aydır tüm apartman, sabahlara kadar ve sistematik olarak hiç bitmeyen ve şaşmayan çığlıklarla gece ve gündüz inliyor. Oldukça saldırgan, oldukça ısırgan, oldukça hırçın ve artık apartman olarak çare aramaya girişmiş bulunmaktayız.
Bu konudaki ünümüz siteye yayıldı mı henüz bir bilgimiz yok.
En erken tanışılan ergenlik 2 yaş ergenliği imiş artık apartmanca bu bilgiye sahibiz. Ve bizim gibi mağdurlara en kısa yoldan belirti – müdahale ve sonuç bilgilerini vermeyi amaç edindik.
Bana da bu platformdan seslenmek düştü. Pek çok uzmanın görüş ve önerilerini okudum ve bir özet haline getirdim.
İlk ergenlik dönemi
O sessiz sakin uslu bebeğim gitti yerine öfkeli, hırçın, negatif bir çocuk geldi diyorsanız bu özet tam size göre…
İlk ergenlik dönemi ve aile bireylerini en çok zorlayan ergenlik dönemi diye adlandırılan bu dönem 18 ay-2 yaş arasını kapsıyor.
Bazı kaynaklarda ‘ön ergenlik’ ya da ‘negatif dönem’ olarak da karşınıza çıkabilir.
Ve bu dönemden herkesin ruhen sağlam çıkması için ve bebeğinize yardımcı olabilmeniz için ne yapmanız gerektiğine bir göz atmanız oldukça fayda sağlayacaktır.
Uzmanların ‘sakin olun’ telkinleri ile bu dönemin oldukça normal bir dönem olduğunu ve bebeğinizin oldukça sağlıklı tepkiler verdiğini belirterek, aile bireylerinin tutumlarına özellikle dikkat çekiyorlar.
Değişimin sebepleri:
Psikolog Bihter Mutlu’nun görüşleri:
“Hayatın ikinci yılında çocuk artık yürümeye başlamıştır ve dil gelişimi hızlanmıştır. Artık daha rahat hareket edebilmekte, sürekli olarak kendi vücudunun sınırlarını denemekle meşguldür. Beyni hızla gelişmekte ve sürekli dünyayı keşfetmeye çalışırken, hayat, objeler, ve kendi vücutlarının nasıl çalıştığıyla ilgili yeni-yeni bilgiler ve deneyimler kazanmaktadır.
Bütün bu keşifler sırasında istediği fakat henüz yapamadığı işlere bir de yetersiz olan ifade edici dil becerileri eklendiğinde çocuk kaçınılmaz olarak hayal kırıklıkları ve gerginlikler yaşamaya başlar. İşte öfke nöbetlerine öncelikle bu geniş açıyla bakmamızda fayda vardır. Kendimizi onların yerine koyalım:
Henüz tam anlamlandıramadığımız bir dünyada bir de isteklerimiz ve duygularımızı ifade edemiyoruz ve bir şekilde var olmaya çalışıyoruz. Bu dönemin doğal bir basamağı da çocuğun bağımsızlık ve otonomi isteğidir. Kendi yapmak ister, kendi yemek ister, kendi giyinmek, kendi seçmek, vs. ister.
O zamana dek eli kolu bağlı oturuyordu, artık becerebildiğini, karar verebildiğini başkalarına ama en çok da kendine kanıtlamak ister. Sınırlarını bilmek ve zaman-zaman bunları genişletmek için zorlamak ister. Anne baba tutarlı ve kararlı davranışlar sergiledikçe davranışlarının sonuçları olduğunu öğrenir, sınırların çizildiğini görür. Bu şekilde büyüyüp olgunlaşır.”
Tetikleyecek durumlar
Yapma – dur – bırak – gitme- olmaz gibi kelimelerle inatlaşmanın öfke nöbetlerini en hızlı şekilde tetiklediğini bilin.
Onu azarlamak, hırpalamak vs. iletişiminizin tamamen kopmasına neden olacaktır.
Bihter Mutlu şöyle diyor:
“Öfke nöbetleri genellikle çocuk aç, yorgun, sıkılmış, rahatsız veya keyifsiz olduğunda daha çok ortaya çıkar. Muhtemelen çocuğunuz aç olduğunda süpermarkete gidip, öfke nöbetsiz alış verişin sonuna kadar dayanmasını beklemek çok ta gerçekçi bir yaklaşım olmayabilir.
Bir arkadaşınızın evine giderken çocuğunuzun sıkılabileceğini tahmin edebilmeniz ve oraya çocuğunuzun zevk alıp zaman geçirebileceği oyuncaklarını birlikte götürmeniz veya alış verişte sıkılabileceğini düşündüğünüz çocuğunuza süpermarkette işimiz biter bitmez birlikte dondurma yiyelim demek, öfke nöbetlerini öngörüp önlemek için ufak manevralar olabilir.”
Peki ne yapmalı?
İster evde olsun, ister dışarıda; çocuğunuz kendini yere atmış “o şekeri istiyorum” diye bağırırken izlenecek en önemli taktik sakin kalabilmeyi başarmaktır. Zaten kontrolünü kaybetmiş bir çocuk; karşısında kontrolünü kaybetmiş bağırıp çağıran bir anne görmek istemez. Sizin sakin ve uygunsuz davranışa prim vermeyen tavrınız er geç çocuğunuzun pes etmesine yardımcı olacaktır.
Evdeyseniz kulağınız çocuğunuzda olmak şartıyla öfke nöbetini görmezlikten gelerek işinize devam edebilir; dışarıdaysanız onu sakin bir ortama taşıyabilir -mesela arabaya- ve orada sakinleşmesini bekleyebilirsiniz.
Sizi kullanmaya yönelik öfke nöbetlerinde şekeri niye alamayacağınızla ilgili kısa bir açıklamadan sonra, tutarlı izleyeceğiniz aldırmazlık yöntemi er geç işe yarar; ancak hayal kırıklığı dolayısıyla oluşmuş nöbetleri tamamen görmemezlikten gelme başka duygusal problemlere yol açabilir. Bu nedenle kaynağında hayal kırıklığı olan öfke nöbetlerinde çocuğun duygusunu anlamak önemlidir.
Örneğin “o filmi ne kadar görmek istediğini anlayabiliyorum fakat şimdi bu filmi seyredecek vaktimiz yok, şu anda çok kızdığını görebiliyorum, ben sana sakinleşmen için yardımcı olacağım, sakinleştiğin zaman daha rahat konuşuruz” gibi bir söylem çocuğun tam da ihtiyacı olan bir tutumdur.
Öfke nöbetleri geçtikten sonra hemen akabinde çocuğa istediği şey kesinlikle verilmemelidir. Filmin zamanı geldiğinde ve annenin vakti olduğunda izleneceğini çocuğun öğrenmesi gerekir. Bu konuda tutarlı ve kararlı olmak çocuğun sağlıklı duygusal gelişimi açısından çok önemlidir.
Yoksa çocuk büyüyüp yetişkin olduğunda da isteklerinin geciktirilmeden doyurulması konusunda sabırsız olacaktır. Ancak öfke nöbetinden sonra çocukta anneyi üzmüş olmaktan dolayı suçluluk duyguları ve artık eskisi gibi sevilmeyeceği korkuları oluşabilir.
Çocuğunuz sakinleştiğinde öfke nöbetiyle ilgili biraz konuşup –nedenleri ve sonuçları hakkında- ona sarılıp sevginizi göstermenizde fayda vardır. En nihayetinde çocuğun ne olursa olsun yalnızca “iyi çocuk” olduğunda değil her zaman ve koşulda sevileceğini, anne baba sevgisinin koşulsuz olduğunu içine sindirmeye ihtiyacı vardır.
Evdeki ve sokaktaki tehlikelerin farkında olmayan ve her an her yerde özgürlüğünü ilan eden, zaptı imkânsız bu küçük ve sevimli canavarlara aman dikkat!
