Çocuklarda istismar belirtileri neler? İyi ve kötü dokunma nedir?

Çocuklarda istismar belirtileri neler? İyi ve kötü dokunma nedir? Çocuğumuzu cinsel istismardan nasıl koruyabiliriz? Neler yapmalıyız?

Çocuklarda istismar belirtileri neler? İyi ve kötü dokunma nedir?
Çocuklarda istismar belirtileri neler? İyi ve kötü dokunma nedir?

Çocuklarda istismar belirtileri neler? İyi ve kötü dokunma nedir?

Cinsel istismar nedir?

Çocuğa yönelik istismara baktığımızda birçok çeşidi vardır. Günümüzde en çok duyduğumuz ise çocuklara ve ergenlere uygulanan cinsel istismardır.


Anne-baba veya çocuğa bakan herhangi bir kişi, komşu ve yakın akraba (ağabey-kardeş-kuzen-amca-hala-dayı-teyze vb kişiler) olan yetişkinler tarafından kendi cinsel beklentilerini gerçekleştirmek ve kendi isteklerini tatmin etmek amacıyla çocuğun kullanılmasıdır.

Çocuğa cinsel istismarı gerçekleştirmek için bu kişiler güç kullanabilir, çocuğu herhangi bir durum üzerinden korkutabilir (çocuğa iftira atacağını ve ailesinin onu istemeyeceğini ya da ailesinin ona çok kızacağını söylemek),genellikle çocuğu tehdit edebilirler, kandırabilir ve çocuk ile yakınlık kurarak bu durum üzerinden çocuğu ikna edebilirler. İstismarcı kişilerin amacı cinsel haz almaktır ve bunun sonucunda çocuğa ne olacağı ile ilgili bir merakları yoktur.

Temas içermeyen cinsel istismar ise; cinsel öneri, cinsel içerikli konuşma isteği ve buna çocuğu da dahil etme, çocuğa yönelik cinsel yorumlarda bulunma, göz tacizi, teşhircilik, röntgencilik, çocuğa sürtünme, cinsel içerikli film izletme, çocuğa zorla dokunma (çocuğun cinsel organlarına dokunma) ve bunun üzerinden tekrar dokunmak için çocuğu tehdit etmesidir. 

Çocuğumu cinsel istismardan nasıl korurum, neler yapmalıyım?

  • Çocuğunuza özel bölgelerini tanıtın, bu bölgelere kendisinden başka kimsenin dokunmaması gerektiğini vurgulayın
  • Çocuğa asla özel bölgesi ile ilgili yasak, çok ayıp gibi cümleler kurmayın, merak ettiği soruları kendinize göre cevaplayın
  • Çocuğunuza karşı “Aşırı Koruyucu, Otoriter” tutumlar takınmadan çocuğa “Olumlu ve Özgüvenini Destekleyici” bir yaklaşımda bulunun.
  • Çocuğunuza “İyi Dokunma ve Kötü Dokunma “konusunda bilgiler verin ve bunu sık sık tekrarlayın.
  • Çocuğunuza ne olursa olsun yanında olacağınızı ve kızmayacağınızı, sizden bir şey saklamaması gerektiğini belirtin ve çocuğunuz size bir şey anlatmak istediğinde mutlaka dinleyin.

Çocuğa özel bölgesini tanıtma

Çocuğun bu bölgelerine başkalarının dokunmaması gerektiğine yönelik bilgi verilmelidir.

İyi dokunma nedir?

Annenin veya babanın çocuğu öpmesi ve sarılması

  • Kardeş arasında ki sarılma veya birbirini rahatsız etmeyen el şakaları
  • Anne veya babanın geceleri çocuğuna iyi geceler demesi ve sonrasında sarılıp öpmesi
  • Ziyarete gelen yakın akrabaların, aile üyeleri ile sarılması

Kötü dokunma nedir?

  • Çocuğun hoşuna gitmeyecek, onun canını acıtacak ya da huzursuz olmasına neden olacak dokunma şekli
  • Çocukta “Hayır – istemiyorum” hissi uyandıran ve kendisini kötü hissetmesine neden olan dokunmalar
  • Çocuktan uygunsuz şekil almasını ya da uygunsuz olacak şekilde soyunmasının istenmesi ve sonrasında ki dokunma
  • Çocuğa dokunan ya da dokunmayı isteyen kişi “bunu kimseye söyleme – anlatma” şeklinde sözcükler kullanırsa bu dokunma kötü dokunmadır.
  • Çocuğu okşayacak ve sıktıracak şekilde ki dokunmalar
  • Çocuk kendisine dokunulduğunda “kaygı, stres, ağlama isteği, sinirlilik” hissediyorsa bu kötü dokunmadır.

Çocuklarda istismar belirtileri

Çocuklarda istismar belirtileri:

• Sinirlilik, ağlama, içine kapanma

• Komşu, akraba veya aile üyelerinden kaçma

• Odada sık sık saklanma


• Kabuslar görme

• Kaygılı yapı

• Vücudunun herhangi bir yerinde morluk veya kızarıklık (özellikle özel bölgelerde kızarıklık ve zorlama belirtisi)

• Yalnız kalma isteği, konuşmama, aşırı üzüntü

• Uyku sorunu yaşama

• Yemek yemede azalma ve buna bağlı kilo kaybı

• Altını ıslatma sorunu

• Çocukta ailenin verdiğinden fazla para bulunması veya sık sık kendisinden büyük akrana- komşu- tanıdıktan bahsetme gibi durumlar çocukta cinsel istismar belirtileri arasındadır.

Çocuğunuza en önemlisi istemediği bir dokunma karşısında hayır demesin, kendisine dokunulmasını veya kendisinin öpülmesini istemiyorsa bunu karşı tarafa açık açık söylemesini öğretin ve sık sık bu konuyu tekrarlayın.


Uzman Psikolog Rukiye DOĞAN

Cinsellik eğitimi ile cinsel istismar suçlarının önlenmesi mümkün mü?


Rukiye Doğan
Uzm. Psikolog Rukiye DOĞAN. Salihli Merkez Anadolu Lisesi’nden mezun olduktan sonra, İzmir Ekonomi Üniversitesi Psikoloji Bölümünü bitirdi. Lisans süresince gönüllü olarak Narlıdere Huzurevinde dinç ve geriatrik yaşlılarla çalışmış ve kişilere standardize mini mental testi uygulamıştır. İzmir Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesindeki alt kuruluşlarda stajyer psikologluk yapmıştır. İzmir Özel 2000 Çocuk Evi ve Çocuk Kulübünde kreş ve anaokulu düzeyinde ki çocuklarda görülen okul korkusu, kaygı bozukluğu, sosyal fobi, ayrılma kaygısı gibi anksiyete bozuklukları, beslenme ve yeme bozuklukları ve davranım bozuklukları yaşayan çocuklar ile çalışmış, gözlemleme fırsatı bulmuş ve aile görüşmeleri yapmıştır. Ege Üniversitesi Aile ve Çift Danışmanlığı Yüksek Lisansını tamamlamış ve Yaşam Boyu Eğitim ve Danışmanlık Merkezinde çocuk ve ergenlerle çözüm odaklı çalışmakta, bireysel danışmanlık ve Aile ve Çift terapileri hizmeti vermektedir. Danışanları ile Sınav Kaygısı, Depresyon, Kişilik Bozukluğu, Takıntılı Düşünceler ve Davranışlar, Fobiler, Kaygı Bozukluğu ve Yaşam Koçluğu ve Bireysel Eğitim çalışmaları, Boşanma ve Çocuk alanlarında çalışmalar yapmaktadır.