Yılbaşından itibaren geçerli olacak şekilde belirlenen gelir vergisi dilimleri, temmuz ayında asgari ücrete ara zam yapılmasına rağmen, ikinci altı aylık dilimde değişmedi. Bu da çalışanın maaşının cebine girmeden vergiye gitmesine, erimesine neden oluyor.
Türk-İş ve Hak-İş’in gelir vergisi tarife basamaklarında işçiler lehine düzenleme yapılmasını istemesi, vergi dilimleriyle eriyen maaşları yeniden gündeme getirdi.
Temmuz ayında asgari ücrete yapılan zamla birlikte gelir vergisi dilimleri güncellenmedi. Bu da ücretlerini brüt üzerinden alanların daha düşük maaş almalarına yol açıyor.
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay’ın aktardığına göre, aylık 8 bin TL brüt ücreti olan bir çalışanın geliri, kesintiler nedeniyle ocak ayına kadar net 6 bin 395 liraya düşüyor.
Aynı çalışanın ücreti, asgari ücret kaynaklı vergi istisnası artmasına rağmen 6 bin 52 liraya geriliyor. Yani bu çalışan yıl sonuna geldiğinde aylık 1.948 lira vergi ve SGK kesintisi ödemiş oluyor. Bu da ücretinin yaklaşık dörtte birine karşılık geliyor.
Vergi uzmanlarının yaptığı hesaba göre ise, brüt maaşı 15 bin TL olan bir çalışanın yıl başında eline geçen net tutar 11 bin TL iken, bu ay itibarıyla bu tutar 10 bin TL’ye kadar düştü. Yani toplam 5 bin TL’lik vergi kesintisi yaşanmış oldu.
TÜRK-İŞ: 50 MİLYON KİŞİ VERGİ KOLAYLIĞI BEKLİYOR
Atalay, konuya ilişkin değerlendirmesinde, çalışanların ücretleri üzerinden adaletli olmayan bir vergilendirmeyle karşı karşıya olduklarına dikkat çekerek şu taleplerde bulunmuştu:
“Gelir vergisi tarife basamakları ve oranlarında işçiler lehine düzenleme yapılmalı. 16 milyon çalışan, aileleriyle birlikte yaklaşık 50 milyon kişi hükümetten bu konuda da vergi kolaylıkları bekliyor.”
Atalay, Anayasanın 73. maddesindeki, “Herkes kamu giderlerini karşılamak üzere mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür” hükmüne de dikkat çekerek konuşmasına şöyle devam etmişti:
‘DAHA ÇOK VERGİ, DAHA AZ MAAŞ’
“2010 Ocak’ta geçerli olan gelir vergisi tarifesinin asgari ücrete oranı 12,07 katı iken, 2022’ye kadar geçen sürede bu oran gittikçe azaldı. Bu yılın ocak ayına geldiğimizde 6,39 katına kadar gerilemiş ve işçi üzerindeki vergi baskısı arttı.
Asgari ücretin üzerinde gelir elde eden çalışanlar, gelir vergisi tarifesinin yılın başında ve yıllık belirlenmesi nedeniyle bir üst dilime daha erken girerek, daha çok vergi ödemek ve daha az ücret almak zorunda kalıyor.”
HAK-İŞ: YÜZDE 42’LİK ZAM YÜZDE 34 OLARAK YANSIDI
Öte yandan, Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan da geçen hafta Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bir yazı göndererek, gelir vergisi dilimlerinin ara dönemde artırılmasını talep etmişti.
Arslan, brüt 10 bin TL alan çalışanın ücretine temmuzda yüzde 42,35 enflasyon zammı uygulanması halinde, net ücretine yansıyan oranın yüzde 34,3 olduğunu vurguladı.
“Yüzde 8,1’lik artış işçiye yansımamış gelir vergisi kesintisi olarak uygulanmış olacaktır” diyen Arslan, “Bu durumda enflasyonun olumsuz etkilerinin telafisi amacıyla uygulanan enflasyon farkı zammı gerçek manada işçiyi enflasyondan korumayacak ve işçinin ücretindeki artış enflasyon artışının altında (yüzde 8,1) kalacaktır” demişti.
‘BU, ÇALIŞANA YAPILAN GİZLİ BİR VERGİ ZAMMI’
Vergi Uzmanı Ozan Bingöl de sosyal medya hesabından konuya ilişkin açıklama yaptı ve bu durumunu ‘çalışana yapılan gizli bir vergi zammı’ olduğunu vurguladı.
Bingöl, şöyle dedi:
“Aslında hiçbir şeye gerek yoktu. 2000’den bu yana Gelir Vergisi dilimleri yeniden değerleme oranında kuruşu kuruşuna artırılsa idi ilk dilim bugün 32 bin değil 81 bin 688 TL olacaktı. Bu da çalışana yapılan gizli bir vergi zammıdır. Bordrolunun her bir lokmasından almak demektir.”
